HELP! Mijn interim bureau is failliet, wat nu?

Situatie bij faillissement van bemiddelingsbureau

Onlangs werd bekend dat alweer een intermediair op het terrein van interim-management failliet is gegaan. Bureau Interim! was dan geen hele grote speler in de markt van het bemiddelen van interim-managers (die zijn er eigenlijk ook niet), het was wel een  bureau dat al langer in de markt actief was. Ooit afgesplitst van De Roo (nu weer in de markt als doorstart van het eveneens failliete Corgwell), richtte het zich aanvankelijk sec op interim middle management posities. Later werd de dienstverlening verbreed.

Naar verluid wordt momenteel nog gewerkt aan een doorstart scenario, maar of dat lukt is niet duidelijk. Goed om alvast stil te staan bij wat er eigenlijk gebeurt als zo’n bureau, dat een positie heeft tussen een opdrachtgever en zelfstandige interimmer, ook daadwerkelijk failliet gaat. Immers in de meeste gevallen factureert de interimmer als ZZP-er naar het bureau en het bureau factureert (met een bureauopslag) door naar de opdrachtgever waar de interim actief is. Zowel de ZZPer als de inlenende opdrachtgever zit bij zo’n faillissement met een probleem, om het zacht uit te drukken.

De ZZPer is maar een ‘gewone’ crediteur

De interimmer zal zijn facturen maandelijks naar het bureau gestuurd hebben. Die hebben deze waarschijnlijk zo snel mogelijk omgezet in een factuur naar hun opdrachtgever. Die opdrachtgever heeft de factuur wellicht netjes betaald, maar de interimmer zit nog op betaling te wachten. Immers het bureau verkeert in de problemen. En dat komt het faillissement.De interimmer zit met oninbare vorderingen, soms voor maanden lang werk dat hij gedaan heeft bij een opdrachtgever die zelf helemaal niet failliet is.

Sterker nog, die opdrachtgever heeft de facturen wellicht al lang betaald, of zal die nog moeten betalen. Aan de curator dan, niet aan de interimmer zelf. Belastingen, salarissen, sociale premies. Het zijn allemaal posten die eerst volledig voldaan moeten worden en  de vraag is dan of er wat overblijft voor de crediteuren. Interimmers worden als ‘gewone’ crediteuren gezien, en staan dus achter in de rij. Anders dan bijvoorbeeld uitzendkrachten, is er voor zelfstandige interimmers in een dergelijke situatie geen enkele beschermings- of voorrangspositie.

Je mag hopen dat de curator oog heeft voor de positie van de interimmers. Bij het faillissement van Corgwell (vorige jaar) is dat redelijk afgelopen. Journalist Wilbert Geijtenbeek volgde nauwgezet de afwikkeling van dat faillissement op de site Recruitmentmatters. Onlangs berichtte hij dat met de gedupeerde interimmers een regeling getroffen was. (Nou ja, met bijna alle interimmers.) Corgwell startte onder de naam De Roo door. De lopende opdrachten, met de verplichtingen die daarbij horen, gingen mee naar de nieuwe onderneming.

Dat het ook slechter kan ondervonden de interim-managers die in 2009 via Zorg Consult Interim aan het werk waren. Een bureau dat net als Corgwell lid was de brancheorganisatie Raad voor Interim Management. Voor hen was geen speciale regeling en ze bleven met forse vorderingen zitten (ironisch is dat het juist Bureau Interim! was die de interim activiteiten van Zorgconsult overnam).

Ook voor opdrachtgevers een lastige situatie

De interimmer zit met de pijn, maar ook de opdrachtgever zit in een lastig parket. De interimmer heeft maanden lang veel betekend voor je organisatie en je hebt hem nog hard nodig, graag op een gemotiveerde manier. Je hebt zelf je facturen in verband met die inzet netjes betaald (of moet dan nog doen aan de curator). De interimmer zit in het ongewis over of hij zijn geld krijgt over die afgelopen periode. Maar ook over wat hij vandaag en morgen, gaat doen. Heeft hij daar wel zin in? Een rechtstreeks contract aangaan met de interimmer is vaak contractueel niet mogelijk, zeker niet in het geval van een uitstel van betaling of mogelijke doorstart, immers dat schaadt de belangen van de crediteuren van het bureau. Die situatie wordt er alleen maar lastiger op wanneer je met meerdere interimmers via hetzelfde bureau werkt.

Sommige organisaties zullen deze situaties proberen te vermijden door alleen met grote bureaus te werken of er een ‘broker’ tussen te zetten. Maar ja, die kunnen ook failliet gaan. Corgwell was in haar branche een van de grotere spelers.

In 2008 ging in de VS ‘broker’  Chimes failliet. Een gigant op haar terrein. Het werd een ravage onder hun klanten, allerlei tussenschakels van leveranciers/bureaus en zelfstandige ‘contracters’, waarbij het lang onduidelijk bleef wie nu wel betaald had en wie niet en wie de bitterste pil moest slikken. Met name de lange fase van onzekerheid is lastig, omdat in die fase interimmers aan het werk zijn zonder dat ook maar duidelijk is of en door wie ze betaald gaan worden.

Ook in Nederland wordt er steeds vaker met ‘brokers’ gewerkt, partijen die feitelijk niet meer doen dat het afhandelen van contracten. Er zijn momenteel partijen die dat doen voor minder dan € 1,- per gewerkt uur. Je kunt je afvragen of daar een goede businesscase mee te bouwen is, en welke risico opdrachtgevers (en interimmers) lopen om zo voor een dubbeltje op de eerste rang te zitten. Ik wil niet stellen dat de goedkoopste oplossing per se een extra gevaar oplevert voor een faillissement. Het is wel hoog tijd dat opdrachtgevers én interimmers zich gaan beseffen wat er kan gebeuren als een ‘broker’, een MSP, een bureau of andere contractpartij in de inleenschakel failliet gaat.

Aanbevelingen voor opdrachtgevers

Naar aanleiding van het faillissement van Chimes in de VS verscheen er een goed artikel met aanbevelingen wat een opdrachtgever kan doen om problemen te voorkomen.

• Samengevat gaan die aanbevelingen over:
  Zorg dat je bij een faillissement gewoon door kan werken met je interimmers: door goede ontbindende voorwaarden in contracten bij faillissement/uitstel van betaling, geen exclusieve contracten afsluiten, actief contact met de curator.
• Zorg  dat bij problemen de interimmers toch betaald blijven: door mogelijkheid in te bouwen die interimmers zelf te betalen, geldstromen te splitsen (vergelijkbaar met de G rekening voor uitzendkrachten), continue checken financiële situatie van brokers/bureaus.

Aandacht voor deze problematiek hoort mijn inziens in ieder geval bij goed opdrachtgeverschap!

Faillissementsbescherming voor zzp’ers?

Terug naar de interimmers. Met de beschreven casussen zien we maar een topje van de ijsberg. De crisis heeft hard huisgehouden in de interim markt. Er zijn tal van bureaus en bureautjes failliet gegaan. Met tal van gedupeerde zzp’ers. Vaak gaat het daarbij niet om grote aantallen tegelijk, dus springt het niet direct in het oog. Maar toch, je zult maar die interimmer zijn die maanden full-time heeft gewerkt en niets ontvangt.

Risico hoort bij het ondernemerschap, zal een deel van de lezers wellicht denken. Tja, dat is wellicht zo. De rare situatie hier is natuurlijk wel dat interimmers het bureau helemaal niet als de ‘debiteur’, als formele opdrachtgever, zien. Voor hen is dat de organisatie waar ze werken. Daar komen ze elke dag, daar kunnen ze ook (een beetje) inschatten hoe het gaat met het bedrijf. Soms is het bemiddelingsbureau niet veel meer dan een plek waar ze ooit een keer geweest zijn voor een gesprek (als dat al zo is…) en een postadres waar ze hun factuur naar toe sturen.

In situaties waar de interimmer werkt via een ‘broker’ kan de situatie nog pijnlijker liggen. Je hebt goed contact met een opdrachtgever, gaat een klus voor ze doen en je moet ‘alleen nog even je spullen bij de broker inleveren, zij doen ons contractbeheer’. Prima, dat doet de interimmer, immers anders kan hij niet aan de slag. Maar die ‘broker’, waar hij alleen maar per mail contact mee heeft, is vaak wel zijn formele opdrachtgever. Daar ligt je ‘debiteuren- risico’, bij een partij die je niet kent, en waar je zelf niet voor gekozen hebt.

Moet er niet meer bescherming komen voor interimmers?  Uitzendkrachten (ik weet het, interimmers worden niet graag met uitzendkrachten vergeleken, maar hun positie ten opzichte van het bureau is feitelijk niet veel anders) kennen wel beschermingsconstructies. Ze worden bij een faillissement van een uitzendbureau hetzelfde behandeld als werknemers. Daarbij is er sinds enige tijd de ‘inlenersaansprakelijkheid’ voor uitzendkrachten, waarbij in sommige situaties de inlener aansprakelijk gesteld kan worden voor het betalen van achterstallig loon van de uitzendkracht. Voor ZZPers gelden deze regels niet. Ook in algemene voorwaarden wordt hier naar mijn weten nooit iets over afgesproken. Sterker nog  soms staat in het contract van het bemiddelingsbureaus dat zij hun debiteurenrisico (als de opdrachtgever failliet gaat) doorschuiven naar de interimmer!

Rol bureaus en branche bij bescherming belangen ZZP-ers?

Natuurlijk ligt er een belangrijke verantwoordelijkheid bij de ZZP-ers zelf om zich bewust te zijn van de risico’s die ze lopen. Door dat te bespreken met bureaus en met opdrachtgevers.

Ligt er hier niet ook een geweldige kans voor bemiddelingsbureaus (en/of hun brancheorganisaties; en/of een gezamenlijk initiatief van brokers?) om zich beter te profileren naar hun businesspartners (de zzp’er) die zo belangrijk voor ze zijn? Door in de algemene voorwaarden en contracten te regelen dat zzp’ers bij faillissement voorrang hebben bij uitbetaling. Waarschijnlijk zal de regelgeving rondom het faillissementsrecht ook aangepast moeten worden. Daar kunnen de verschillende brancheorganisaties mooi het voortouw in nemen.