"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

De overheid maakt misbruik van zzp’ers!

“Bezuinigen, dus alle externen eruit”. “Via marktplaatsen kunnen we goedkoper aan externen komen”. “Externen zijn duur – zij verrijken zich ten koste van de publieke middelen”.

Is dat echt zo? Ik betoog dat het omgekeerde waar is. Overheden maken misbruik van zzp’ers en knijpen de laatste druppel uit hun inzet en kwaliteiten. Ten koste van gezin, pensioen en nachtrust.

Overheden hebben boter op hun hoofd

Overheden hebben, wat zzp’ers betreft, boter op hun hoofd. Zij willen morgen een zzp’er op de werkvloer (hij moet direct beschikbaar zijn, dus iemand die nu geen opdracht heeft en zonder inkomen zit) voor een tarief dat liefst lager is dan de kosten van een ambtenaar. Hij moet wel veel expertise, kennis en kunde meenemen die liefst is opgedaan bij verschillende andere organisaties want “we willen toch waar voor ons (publieke) geld!”. En dan roepen dat de tarieven omlaag moeten. Want zij vergelijken het uurtarief van een zzp’er met hun eigen salaris en denken dan “die vent verdient in één week wat ik in een maand verdien!”.

Verdeel en heers

Zzp’ers zijn niet of nauwelijks georganiseerd. Er zijn organisaties die zzp’ers willen vertegenwoordigen maar de zzp’er wordt daar kennelijk niet graag lid van. Een lage organisatiegraad dus. Overheden hebben zo vrij spel en kunnen zzp’ers tegen elkaar uitspelen. Welke beroepsgroep laat haar klanten zo negatief over zich spreken? Zelfs de advocatuur niet. En de register accountants niet. Want zij hebben een hoge organisatiegraad (verplicht, dat dan weer wel) en daardoor een sterke vertegenwoordiging.

Facturen kun je niet eten

Het wordt nog erger als het op betalen aankomt. Het lijkt alsof de meeste ambtenaren zich niet realiseren dat Albert Heijn geen “ik heb gefactureerd maar nog niet betaald gekregen maar echt … ze zeggen dat ik morgen wordt betaald”-briefje accepteert. Een betalingstermijn van dertig dagen vindt men normaal maar ik ken overheden die vijfenveertig dagen ook goed vinden. En dan nog moet je als zzp’er mondig zijn als de betaling niet op tijd komt want anders wordt het zestig dagen of langer.

De mond vol van maatschappelijke betrokkenheid en de zorg voor de burgers. Maar zzp’ers … daar lijken andere regels voor te gelden.

Strategisch personeels- en inhuurbeleid?

Het repetitieve liedje van overheden is altijd hetzelfde: we moeten het zonder externen kunnen, externen zijn duur en het is beter je kennis in je eigen organisatie op te bouwen omdat zzp’ers toch weer weggaan. Jaar in jaar uit is het liedje: we moeten minder inhuren. Jaar in jaar uit wordt het alleen maar meer. Boter dus.

Dus overheden … een tip. Als je toch niet zonder de diensten van zzp’ers kunt, ga er dan strategisch mee om. Denk na over wat zzp’ers je brengen, wat je ervan verwacht en neem het op in je begroting.

Volgende blog (dinsdag a.s.) in reeks van drie: kosten en inkomen van zzp’ers.

ZiPconomy geeft ruimte aan auteurs die eenmalig een artikel willen plaatsen op ZiPconomy. Naam en functie van deze gastbloggers worden onder het artikel vermeld. Bekijk alle berichten van Gastblogger

14 reacties op dit bericht

  1. het is maar hoe je ermee omgaat. je hoeft niet voor de overheid te werken. als je het te gek voor woorden vindt, zeg dan nee! voordeel van het zzp-er zijn….

    • Henry, dat zou inderdaad mooi zijn maar veel werk in de overheid is dermate specifiek dat een overstap naar het bedrijfsleven niet altijd voor de hand ligt. Deze zzp-ers zitten opgesloten in hun markt. Ik vermoed dat dat voor een aantal specialismen in het bedrijfsleven ook opgaat …

  2. Tja, wat de inhuur van externen betreft moeten sommige organisaties met enige regelmaat hun eigen woorden opeten… 😉 Het advies aan het slot van dit artikel is dan ook to the point: ga strategisch met flexibele inzet om (‘de overheid’ heeft in dat opzicht trouwens meer boter op het hoofd, denk maar eens aan al die mensen die structureel ambtenarenwerk doen op payroll- of uitzendbasis). Regisseer het werk, in plaats van het personeelsbestand.

    Wat de betaling betreft, ik heb voor grote gemeenten gewerkt die binnen twee weken betaalden en voor kleine organisaties – publiek én privaat – die er 90 dagen over deden (en verschillende aansporingen nodig hadden).

    Er zijn goede en slechte opdrachtgevers en je vindt ze overal.

  3. Annemarie,

    Ik zie dat inderdaad ook … overheisorganisaties die tegen dump-tarieven hun overtollige medewerkers verhuren. Tarieven waar een zzp-er echt niet van kan leven en dat door de uitzender stevig wordt gesponsord (ik ken een schaal 18 directeur die voor zo’b €50 per uur wordt verhuurd – ruim minder dan de salariskosten). Daar valt niet tegen te concurreren.

    Wat betaling betreft: boter. Het rijk heeft beloofd dat de overheid sneller zou betalen om het bedrijfsleven op een eenvoudige manier te helpen. Ik zie daar helaas weinig van terug. Je krijgt je geld ltijd wel maar je moet soms wel heel veel kunnen voorfinancieren, hetgeen meer kost aan rente, tijd en nachtrust.

    • Misstanden zijn van alle tijden en van alle sectoren. De overheid haalt met dit soort dingen alleen telkens weer de pers. “We gaan bezuinigen op externe inhuur!” en vervolgens komt er niks van. Sterker, er wordt meer ingehuurd dan ooit, alleen zijn het nu niet zozeer de dure interimmanagers, maar de ‘werkbijen’. Tegen vervelende voorwaarden.

      Als de overheid inderdaad concurrentievervalsend bezig is door overtollig personeel voor dumpprijzen te verhuren, zou ik daar maar eens een – al dan niet anonieme – blog aan wijden of er op een andere manier aandacht voor vragen (al heb ik wel met die directeur te doen…).

      • “Dure interim-managers”? Onzin. Wat voor zzp-ers geldt, geldt ook voor interim-managers: dumptarieven. Interim-managers zijn veelal beter af in loondienst: hoger inkomen, betere bescherming, meer waardering. Zie mijn blog volgende week.

        Wie maakt een blog over concurrentievervalsende overheden? Ik hoor net dat het UWV haar medewerkers langdurig verhuurt aan de gemeente Groningen voor haar call-center. Daar zijn toch bedrijven voor? Wat is dat voor onzin?

  4. De overheid wil afscheid nemen van de dure bureaus die onmogelijke aan elkaar geknoopte systemen inplementeren – die enkel door zichzelf zijn te onderhouden of verder te verbinden zijn.
    Dat is het anders omgaan met dure externen. Er wordt bewust gekozen voor ZZP-ers waarbij nooit een wederzijdse afhankelijkheid zou kunnen ontstaan. En een normale ZZP-er zoekt dat ook. Een goede keuze dus van de overheid en een gezonde marktwerking ook op de tarieven. Want nu voelen de ZZp-ers zich genoodzaakt iets aan collectief te regelen. Dat heb je niet nodig met woekertarieven. En dat is weer duurzaamheid en echte hervorming. Als je het mij vraagt.

    • Marieke, ik veronderstel dat je spreekt over ICT opdrachten. Dat is een onderwerp op zich – verkoop van systemen en het werk dat daarbij wordt verricht.

      Het gros van de zzp-opdrachten heeft daar echter niets mee te maken. Wederzijdse afhankelijkheid is daar niet van toepassing. Wel oneerlijke concurrentie door uitzendende overheden (wie schrijft daar eens wat over?), wantrouwen en vooral maatschappelijk ongezond gedrag. Waar overheidspersoneel gekoesterd en gepamperd wordt, worden zzp-ers uitgeperst en beschimpt.

      Tijd voor zzp-ers om zich te verenigen?

    • Het voorstel van de ommissie-Van Dijkhuizen lijkt aan te sluiten bij wat ik stel: het beeld van de zzp-er als overbetaalde profiteur. Onzin natuurlijk en het artikel van Trouw waar je naar verwijst sluit aan bij mijn volgende artikel in deze reeks (volgende week) waarin ik het inkomen van zzp-ers onder de loep neem.

  5. Misschien is het een tijdsbeeld dat later weer wordt gecorrigeerd. De balans tussen vraag en aanbod slaat nu door in het voordeel van de vraag-kant. Over een paar jaar is het andersom en kunnen zzp-ers slecht betalende opdrachten weigeren in de wetenschap dat er snel een beter aanbod aankomt. Dan gaan tarieven omhoog.

    Voor het Instituut voor Interim-Managers heb ik daar wat over geschreven: http://www.instim.org/index.php/publicaties/commentaar/123-de-interim-manager-als-commodity

    Wat me overigens wel opvalt is, dat zzp-ers niet georganiseerd zijn. En dus geen vuist kunnen maken. Dat is jammer, we kunnen zoveel doen.

  6. De marktplaats geeft zzp-ers juist een kans waar ze vroeger niet aan tafel kwamen, of maanden non-declarabel acquisitie in moesten steken.

    De zzp-er bepaalt zelf zijn/haar tarief, deelname is niet verplicht.

    Ja, onze klanten bezuinigen via de marktplaats miljoenen. Dat komt deels door het wegvallen van de bureaumarges (directe inhuur) en deels door het inkopen tegen markttarief ipv tarieven uit een oude mantelovereenkomst. Ik heb geen zzp-er horen klagen toen ze jarenlang top tarieven konden rekenen….ik hoor de meeste overigens ook niet klagen dat ze nu voor minder aan de slag moeten. Dat hoort bij het ondernemerschap. Ik hoor ook geen klant slecht spreken over het tarief van zzp-ers, eerder over de tarieven van de grote leveranciers. De gunfactor voor zzp-ers is veel hoger. Daar kunnen ze alleen niets mee ivm aanbestedingsregels. Alle klanten ervaren een stijging in de kwaliteit van inhuur. En dat komt mede omdat ze meer zzp-ers inhuren, direct of via zzp brokers.

    Off-topic:
    @hugo-jan volgens mij is het voor dit blog belangrijk dat je met open vizier met elkaar kunt discussiëren. Ik kan nu totaal niet inschatten wat het belang van deze blogger is. Mijn belang is overduidelijk 😉 Begrijp best dat het blog behoefte heeft aan scherpere meningen om meer discussie te krijgen, maar volgens mij is dit niet de juiste weg.

    • Ruben: Dank voor je feedback op feit dat blog anoniem is. Ik heb ook flink geaarzeld of we dit zouden moeten doen. Precies ook vanwege de argumenten die je noemt. Merk wel dat met name onder interim managers nog wel schroom is om zo in het openbaar zo out-spoken te zijn, uit angst (net altijd terecht denk ik) dat opdrachtgevers dat zien. Voor velen is de keuze (zoals in commentaren wel gesuggereerd) om naar andere sector over te stappen niet zo eenvoud.. Het zijn interimprofessionals wel allerlei meningen en opvattingen hebben, waarvan het vooral ook goed is die niet alleen onderling te uiten maar zo publiek. Vooral ook om (ook als reflectie naar de interimmers zelf) op te reageren. Dat lukt gezien de reactie en het aantal lezers in ieder geval prima.

      Om een lang verhaal kort te maken: ik snap je punt, dit is een uitzondering, sta er nog steeds achter dat we het gedaan hebben en er volgen komend weken nog twee anonieme blogs in deze zelfde reeks….

      Groet,

      Hugo-Jan

    • Dank je Ruben, voor je reactie.

      Allereerst over marktplaatsen en de zzp-ers: ik herken je opmerkingen niet zozeer. Nog niet de helft van de zzp-ers als interim-manager gaat via een bureau aan de slag, de negatieve commentaren van opdrachtgevers gaan voor allen op. Gedkoper is okee, bureaus er tussenuit halen – als de kwaliteit kan worden geborgd – ook. Maar het gaat de laatste tijd bij overheden te ver.

      Over anoniem bloggen: ik denk dat deze blog op zich staat (belang van de schrijver in irrelevant) en ongeacht het belang van de schrijver moet kunnen worden becommentariëerd. Deze blog heeft als doel een discussie op te roepen, niet om de lezer te verwittigen van feiten of resultaten van onderzoek. Gezien mijn werk, ambities en gevoelige netwerk zal ik nooit zoiets als in deze blog openbaar zeggen. En ZiPconomy al een tijd volgend denk ik dat dat ook voor anderen geldt. Dus is Anonimus een uitstekende gelegenheid om eens een ongezouten mening te ventileren en daarmee discussie op te roepen. Jouw reactie getuigt daarvan, ook je bedenkingen bij Anonimus. Blij dat je reageert!