Crowdsourcing: (A)Sociaal

Crowdsourcing. Het begrip heeft een schare fans en een schare tegenstanders. Veel mensen die er mee te maken hebben (gehad) vinden er iets van.

Zelf heb ik recentelijk weer twee projecten uitgezet. Een logo ontwerp voor een nieuw bedrijfje (eerst via 99designs, daarna via Brandsupply) en tevens een vertaalopdracht voor (R)evolutie van werk via Elance. Waarschijnlijk zal de development opdracht voor het nieuwe bedrijfje ook via Elance gaan lopen.

A-Sociaal

Crowdsourcing is asociaal. Dat hoor ik vaak, met name van designers. Want je betaalt via Brandsupply niet heel veel. De partij zelf pakt er ook nog een stukje van, dus uiteindelijk verdien je relatief weinig aan b.v. een logo ontwerp. Daar waar ik voor ons logo 399 euro (duurste variant) betaal, krijgt de designer er 250 van. De marge van Brandsupply is dus erg hoog, helaas kan ik daar weinig aan doen.

Wat vooral vaak gezien wordt als asociaal is het feit dat heel veel werk onbetaald blijft. Wij hebben nu meer dan 150 designs binnen gekregen. Een ervan wint het slechts. Dus heel veel designers hebben uren gestoken zonder betaling.

De vraag die ik hierbij altijd stel is: is dat asociaal. Moeten we inspanning altijd belonen? Of belonen we kwaliteit?

Ruime beloning

Het is niet de eerste keer dat ik Brandsupply gebruik voor ontwerpen. Meerdere logo’s (Digitaal-Werven, mijn klant autonomic) en de cover van mijn boek komen er vandaan. Wat mij in al deze gevallen is opgevallen, en dat lijkt dit keer wederom het geval te zijn, is dat de winnaar in een keer goed zat. Dat we gewoon meteen zeiden: bam, dat is hem. De designer in kwestie is daar dan vaak niet meer dan een half uur, of als hij traag werkt een uur, mee bezig geweest. Dan vind ik 250 euro een behoorlijk ruimte beloning, voor een uurtje werk.

Heel veel slecht werk

Wat mij verder opvalt is dat er heel veel slecht werk in zit. Nu is het soms een kwestie van smaak, maar in veel gevallen is het ook een kwestie van lezen en begrijpen wat de opdrachtgever wil. Als er heel nadrukkelijk staat: modern design en toch zijn tientallen ontwerpen retro, jaren ’80 en heel traditioneel, dan is het niet zozeer een kwestie van smaak, maar een kwestie van naar je opdrachtgever luisteren.

Wat ik altijd bij dit soort wedstrijden denk is: al die designers hebben ook ‘gewone’ klanten, waar ze vaak een veelvoud van dit bedrag voor vragen en dan net zo goed zeer matig werk opleveren. Als ik ook kijk naar hoeveel slechte ontwerpen ik zie (en ik ben geen ontwerper, maar ik kan wel inschatten als klant of iets me raakt of niet) denk ik: dat had je beter kunnen crowdsourcen.

Broodroof

Een ander asociaal element, volgens velen, is de broodroof. Ik besteed bijvoorbeeld mijn boekvertaling uit aan waarschijnlijk een Afrikaans land. Ik heb op Elance nu vanuit Marokko, Zuid Afrika en Egypte aanbiedingen gekregen voor een Nederlands-Engels vertaling. Spreken ze daar Nederlands? Ja, de Nederlanders die daar zijn gaan wonen wel ja. En die zijn er. En die hebben aan veel minder geld genoeg om van rond te komen. Dus die werken voor een veel lager budget.

Om je een indicatie te geven, in Nederland varieerde de offertes tussen de 2500 en 5000 euro voor mijn vertaling. Op Elance tussen de 700 en 4500 dollar. Nu is die van 700 een India’s bedrijf waar ik sterk mijn twijfel bij heb, maar er zitten al betrouwbare partijen in tussen de 900 en 1100 euro. Hoe ik weet dat ze betrouwbaar zijn? Door hun CV (het zijn Nederlanders die elders wonen) en hun ratings (oud opdrachtgevers die erg tevreden zijn). Met name dat laatste vind ik erg belangrijk. Trust is the new currency.

Sociaal

De vraag is dus: is het broodroof voor Nederlandse vertalers? Of is het juist heel sociaal om dat geld naar armere landen te pompen. In dit geval wel naar Nederlanders in die armere landen, maar 1.000 euro is economisch gezien een veel grotere impact in Egypte dan 5.000 euro in Nederland. Dus ben je juist niet heel sociaal om via crowdsourcing de opkomende economieën, derde wereldlanden, etc. te steunen?

De kans dat we de webdevelopment van ons nieuwe bedrijf laten doen in b.v. de Filepijnen of zo is ook aanwezig. Dan steun je dus direct, door handel, een lokale ondernemer daar. Want ik selecteer wel als het even kan op de freelancer, niet op een bedrijf dat er weer tussen zit.

Sociaal of a-sociaal?

Is het dus sociaal of a-sociaal? Dat ligt aan je uitgangspunt. Als je vind dat inspanning beloond moet worden is het a-sociaal. Als je, zoals ik, vind dat talent en kwaliteit beloond moet worden is het heel sociaal. Als je vind dat je geld vooral uit moet geven aan medelanders is het a-sociaal. Als je, zoals ik, vooral ook betrokken bent met het lot van mensen in landen waar het minder gaat is het misschien wel heel sociaal.

Vernietigen we hiermee onze eigen economie? Ja, deels wel. Dat is wel heel lastig. Want ik vraag me af of er straks nog in Nederland werk is voor vertalers, voor onderzoekers (want ook dat kan vaak digitaal) en zo. Er ontstaan ook steeds meer internationale ‘hubs’ waar Nederlanders, en andere Europeanen, in een goedkoop land gaan wonen. Chang Mai in Thailand schijnt zo’n plek te zijn, ik ga er van de zomer eens een kijkje nemen. Misschien moeten we wel op een bepaald moment tot de conclusie komen dat bepaalde werkzaamheden niet meer in ons land kunnen plaatsvinden. Ik weet het nog niet, maar ik weet wel dat je sommige ontwikkelingen niet kan stoppen. Dit is er een van.