Hoe ziet de onderkant van de arbeidsmarkt eruit?

Het eerste boek dat ik tijdens mijn leesweek heb gelezen is De Kwetsbaren van Will Tinnemans. Een boek waar ik ook een kleine vermelding in heb, ik mag mijn visie op het probleem geven dat zich aan de onderkant van de arbeidsmarkt afspeelt. Daar waar ik zelf een blik op de toekomst werp, is het boek een geweldige weergave van de huidige stand van zaken. Een must read in mijn optiek voor alle beleidsmedewerkers op nationaal en lokaal niveau die zich met de arbeidsmarkt bezig houden. Een zeer interessant boek voor iedereen die zich druk maakt over de arbeidsmarkt, de verdringing aan de onderkant en de manier waarop we daar nu in Nederland mee om gaan. Als arbeidsmarkt trendwatcher dacht ik een redelijk goed beeld te hebben van veel misstanden, dit boek opent mijn ogen.

Beleid

Het boek geeft een reeks voorbeelden van organisaties, commercieel en publiek, die zich bezig houden met de onderkant van de arbeidsmarkt, zoals dat genoemd wordt. Met de moeilijk plaatsbare werklozen. Met de arbeidsgehandicapten, zowel fysiek als psychisch. Het opende mijn ogen hoeveel initiatieven hier zijn en hoeveel van die initiatieven elkaar tegenwerken.

Alles gebeurt met de beste intenties, maar de uitkomsten zijn vaak abominabel slecht. Zo bestaat er tegenwoordig social return on investment bij gemeenten. Bedrijven die aanbestedingen winnen moeten langdurig werklozen in dienst nemen, met als gevolg dat ze mensen moeten ontslaan die over 3 jaar langdurig werkloos zijn en weer bij de volgende gewonnen aanbesteding aangenomen worden.

Geen beeld

Er is geen beeld van de effecten van beleid. Er is geen onderzoek gedaan naar het uiteindelijk effect. Er gebeurt maar wat, meestal in 4 jarige verkiezing cycli, zonder dat iemand nadenkt over de lange termijn impact op de mensen die het behelst. Die lijken steeds op nieuw kind van de rekening te worden. Iedereen heeft zijn of haar geloof hoe het zou moeten en zou kunnen, maar daadwerkelijk kijken welk effect iets heeft past niet in het plaatje.

Oplossingen

Het boek biedt geen oplossingen. Het boek geeft verschillende beelden. Van sociale ondernemers die failliet gaan door gemeentelijke aanbestedingen of concurrentie van sociale werkplaatsen. Van sociale werkplaatsen die helemaal niet concurreren met sociale ondernemers en proberen om zoveel mogelijk mensen te helpen. Van ambtenaren die hun beleid verdedigen en aangeven hoeveel mensen een baan hebben gekregen. Het is een foto van de huidige tijd, een klein doorkijkje naar de participatie wet, maar de auteur heeft niet de intentie om iemand af te branden of oplossingen te bieden die er waarschijnlijk niet zijn. Enkele experts komen tot slot aan bod, waaronder ikzelf, die enkele deeloplossingen hebben. Echter, ook ik heb geen oplossing voor het hele probleem en ik ben blij dat ik daar niet alleen in sta.

Voor mij is De Kwetsbaren van Will Tinnemans een boek dat meer dan de moeite waard is om te lezen voor iedereen die met de arbeidsmarkt bezig is. Het opende mijn ogen voor een deel van de arbeidsmarkt waar ik nog relatief blind voor ben, als hoger opgeleide blanke man. Ook leest het boek heerlijk weg, is het vlot geschreven vol met voorbeelden, waar ik erg van houd.