‘Te snelle afschaffing van de VAR leidt tot chaos op de zzp-markt’

De Eerste Kamer vergadert vandaag wederom over de afschaffing van de VAR. Staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën) wil de VAR graag per 1 januari vervangen door de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie (DBA). De senatoren aarzelen of de wet niet te snel wordt ingevoerd. En terecht, vindt Rob de Laat, voorzitter van brancheorganisatie Bovib. Hij vreest voor een chaos op de zzp-markt.

“Door de onduidelijkheid en onzekerheid die er nu is, weten opdrachtgevers onvoldoende waar ze aan toe zijn. Ze weten niet wat wel en wat niet kan wanneer ze zelf zzp’ers willen inhuren,” zegt De Laat.

Leden van de brancheorganisatie voor intermediairs en brokers beheren samen ruim 2 miljard euro aan inkomsten aan inhuur, waarvan ruimschoots de helft van zzp’ers afkomstig is. De Laat hoopt dat de Eerste Kamerleden de staatssecretaris er vandaag van weten te overtuigen de Wet DBA uit te stellen.

Tienduizenden zzp’ers en misschien wel meer, dreigen per 1 januari hun opdracht kwijt te raken.

“Het is onduidelijk hoe inhuur via intermediairs met de nieuwe wet gaat lopen,” zegt De Laat “Bijna alle grote inleners huren zzp’ers in via een intermediair. Ik maak me vooral zorgen om de BV Nederland. Die heeft flexibiliteit nodig. Daarnaast maak ik me vooral druk om de individuele zzp’ers. Tienduizenden en misschien wel meer, dreigen per 1 januari hun opdracht kwijt te raken. Simpelweg vanwege het feit dat opdrachtgevers niet weten wat wel en niet kan. Wij krijgen signalen dat opdrachtgevers per gebrek aan duidelijkheid dan maar – misschien tijdelijk – stoppen met het inzetten van zzp’ers. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van deze wet.”

“Er dient zich ook een parallel met de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) aan. Bij de WWZ was er ook een groot gat tussen de Haagse werkelijkheid en de realiteit bij organisaties. Wiebes doet voorkomen dat de invoering goed verloopt, maar de werkelijkheid die wij in de markt zien is anders.”

“Als het echt zo is dat de Wet DBA niet bedoeld is om zzp’ers dwars te liggen, dan snap ik de overhaaste invoering ervan niet. Organisaties zijn er gewoon nog niet klaar voor. Het overleg tussen de Belastingdienst en belangenorganisaties is nog maar nauwelijks gestart en er zit weinig vaart in. In onze ogen leidt het frustreren van flex in welke vorm dan ook, vooral tot minder werk.”

Wat zich hier wreekt, is het gebrek aan regie bij de Belastingdienst.

“Wiebes heeft het steeds over modelovereenkomsten die op de website van de Belastingdienst komen te staan en die duidelijkheid moeten geven over de overeenkomsten tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers. Nu, er staan er twee. En als je die leest, dan lopen de rillingen over je rug. Ze zijn zeer algemeen en geven geen enkele houvast omtrent het wel of niet aanwezig zijn van een arbeidsrelatie. Daarnaast zijn ze zeer specifiek. Het lijken wel functieomschrijvingen. Gaan we toe naar één modelovereenkomst voor elke type opdracht? Dat wordt onwerkbaar.”

“Wat zich hier wreekt, is het gebrek aan regie bij de Belastingdienst. Je kan alleen iets dereguleren als er scherpe kaders zijn. Die ontbreken en de Belastingdienst maakt ze niet.”

“Er is ook geen noodzaak voor de haast. Het kabinet wil vooral schijnzelfstandigheid aanpakken. Prima, daar is niemand op tegen. De Bovib is voor eerlijke flex en tegen uitbuiting en schijnconstructies. Maar we willen voorkomen dat het kind met het badwater wordt weggegooid. In het vrijdag gepubliceerde rapport van de IBO-zzp-werkgroep wordt de schijnzelfstandigheid in het juiste perspectief gezet. Het is een belangrijk, maar marginaal probleem, zo staat met zoveel woorden in dat rapport. Met te snelle invoering van de Wet BDA zaai je onnodig onrust onder alle zelfstandigen. Met een simpele verlenging van de VAR voor zes maanden creëer je meer tijd voor constructief overleg met alle betrokken partijen. Dan komen we gezamenlijk tot een juiste afstemming van de regels en de praktijk. Dan krijg je afspraken voor een duurzame flexmarkt zonder dat goedwillende opdrachtgevers en zelfstandigen er last van hebben.“

Vandaag (6 oktober) bespreekt de commissie Financiën van de Eerste Kamer wederom de Wet DBA. De reactie van Wiebes op een eerste reeks kritische vragen vonden de senatoren niet afdoende. Een plenaire behandeling en mogelijke stemming staat vooralsnog gepland op 27 oktober, de laatste mogelijkheid om de wet nog per 1 januari van kracht te laten zijn.

Volg alle actualiteit omtrent de Wet DBA via deze speciale pagina op ZiPconomy