De uitrol van het Marktplaats-concept bij de overheid. Een update, november 2010

Het Marktplaats-concept, wat is het?

Steeds meer overheidsorganisaties maken voor hun externe inhuur gebruik van het zogeheten ‘Marktplaats-concept’, waarbij zij via een soort ‘mini-aanbesteding’ per inhuuropdracht de beste kandidaat tegen het laagste tarief zoeken. De Marktplaats is hierdoor een rechtsgeldig alternatief voor een openbare (Europese) aanbesteding, waarbij immers de leveranciers van de inhuur voor 3 jaar vastliggen. In deze blog hebben we het niet over al die andere ‘Marktplaatsen’ die ook inhuurvraag en -aanbod bijeen brengen, maar die niet voldoen aan de Europese aanbestedingsregels en dus geen alternatief zijn voor zo’n aanbesteding.

Waar staan we nu?

Er zijn nu al meer dan 15 marktplaatsen in gebruik met meer dan 20 overheidsorganisaties als aanvragers van flexarbeid. Op deze marktplaatsen staan honderden en soms duizenden leveranciers geregistreerd. Het aantal Marktplaatsen groeit sterk. Er is veel belangstelling in de markt bij zowel inlenende overheidsorganisaties als bij zelfstandige bestuursorganen (ZBO’s), als bij leveranciers van flexkrachten (bemiddelingsbureaus en zzp’ers). Het is een jonge en onoverzichtelijke markt met veel initiatieven en nieuwkomers.

Hoog tijd dus om in deze blog wat ordening aan te brengen en de verschillende soorten Marktplaatsen te rubriceren.

Eigen of collectief?

Een criterium voor het maken van onderscheid is een eigen Marktplaats of een collectieve. Op een collectieve Marktplaats vindt je meerdere overheidsorganisaties die ieder apart gebruik maken van de door dezelfde leverancier beschikbaar gestelde technologie. Deze inlenende organisaties werken verder niet met elkaar samen, ieder publiceert naar behoefte de eigen inhuuropdrachten.

Een voorbeeld is www.marktplaatsdesk.nl.

Deze vorm is geschikt voor een inlener om in een pilot kennis te maken met het Marktplaats-concept, maar het mist de uitstraling, look & feel van de eigen organisatie en het is ook tamelijk onpersoonlijk. Voor leveranciers is de combinatie van diverse inleners op dezelfde site ook niet altijd logisch en handig, omdat er geen onderling verband is.

Dat onderlinge verband is er wel op een collectieve marktplaats, waarvan we sinds kort de 1e versie kunnen zien in Gelderland: https://www.flexpoolz.nl/marktplaats/werkeningelderland/.

In Gelderland werken zo’n 50 Gelderse overheidswerkgevers al een aantal jaren samen bij het invullen van vaste of tijdelijke banen (in loondienst). Een aantal hiervan is nu begonnen met een gezamenlijke Marktplaats om te kijken of dit ook werkt. Het voordeel voor de deelnemende overheden is het leren van elkaar en kosten delen onder één collectief & sterk werkgeversmerk.

En voor leveranciers die zich oriënteren op Gelderland lijkt één inlogsite waar alle overheidsvraag uit één regio bijeenkomt, erg makkelijk.

In eigen beheer of uitbesteed?

Een ander verschil is een Marktplaats in eigen beheer of uitbesteed aan een externe partij. Met beheer bedoel ik niet het ‘technisch’ beheer (het in de lucht houden van de site en het onderhoud van de software) want dat gebeurt meestal door de leverancier van de tooling. Ik doel op wie het marktmeester-schap doet. Een marktplaats heeft een marktmeester nodig die zorgt dat aanvragen worden gepubliceerd en eenduidig en begrijpelijk zijn voor de leveranciers. Anderzijds zorgt hij/zij dat de reacties van de leveranciers (vragen en aanbiedingen) worden gecontroleerd en netjes worden afgehandeld.

Een Marktplaats in eigen beheer is die van het politiekorps regio Amsterdam-Amstelland en die van het UWV. Een voorbeeld van een Marktplaats met een externe beheerder is de al genoemde Marktplaatsdesk.

Een Marktplaats in eigen beheer maakt het mogelijk om een eigen stempel op het ‘karakter’ ervan te drukken. Te denken valt aan het bieden van meer uitleg en service aan de leveranciers, zodat die wellicht sneller hun inschrijving bij de Marktplaats continueren of meer moeite doen om een goede aanbieding te doen. Naarmate er meer Marktplaatsen bij zullen komen, zal de onderlinge concurrentie ook toenemen. Hierdoor worden aspecten als leveranciers-gerichtheid belangrijker om succesvol te kunnen zijn. Een Marktplaats zonder veel leveranciers die aanbiedingen doen, wordt vanzelf een begraafplaats……

Welke softwareleverancier?

Een laatste indeling van Marktplaatsen is wie de software levert. Was tot voor kort BrightboxHR, oud-dochter van ABNAmro bijna monopolist, waardoor alle Marktplaatsen op elkaar leken, nu zijn er meer ICT-bouwers in de markt waardoor de verschillen groter worden. En dit zal ook zijn weerslag krijgen op de tarieven voor het gebruik van een Marktplaats. Maar het levert vooral andere functionaliteit en uitstraling op.

De 6 -mij bekende- bedrijven van dit moment zijn:

• BrightboxHR
• Jobs Republic
• Poolz
• Blue Carpet
• CTM Solution
• Negometrix

Zo wordt de al genoemde site ‘werken in Gelderland.nl ‘ gehost door JobsRepublic (SDU-dochter) en Poolz. Hier is het nu mogelijk voor een zzp’er om het eigen Linkedin-profiel met een druk op de knop om te zetten in een profiel op de Marktplaats, hetgeen erg handig is. Ook zullen er functionaliteiten komen om meer dan nu, te selecteren op soft skills (ervaring, competenties) naast hard skills (diploma’s, harde gegevens).

Een heel andere Marktplaats is die van CTM Solution en die van Negometrix. Dit type heet ook wel ‘de E-Cartotheek’. Een aantal gemeenten in Zuid-Holland (o.a. Leidschendam-Voorburg) hebben sinds kort een gezamenlijke Marktplaats die wordt beheerd door CTM. De gemeente Dordrecht is recent gestart met een Marktplaats op het platform van Negometrix.

Zie voor een voorbeeld: http://www.ctmsolution.nl/marktplaats_ecartotheek.

Voor dit type Marktplaatsen moet je je als leverancier eerst goed inlezen en een aantal hordes nemen voordat je van start kunt. Hierdoor zijn ze minder toegankelijk. Bij de eerste 4 ben je als leverancier met het zetten van een paar vinkjes geregistreerd als leverancier en kan je van start, maar dat kost bij de andere 2 aanzienlijk meer tijd en moeite.

Behoorlijke verschillen dus tussen de diverse producten. Deze kunnen deels worden verklaard door de inrichting van de software conform de wens van de inlenende overheid. Veel van de kritiek op Marktplaatsen komt niet zozeer door de technologie, als door het gebruik ervan door de inleners!

Al met al is de komst van meer Marktplaatsen een welkome uitbreiding voor de inhuurmogelijkheden van overheden en zeker ook voor zzp’ers. Er zal meer competitie en concurrentie ontstaan en de sterkste concepten zullen blijven bestaan. Welke dat zullen zijn, blijft voorlopig nog ongewis, ik blijf het goed in de gaten houden…