FNV Zelfstandigen 2 maart 2011 2 reacties Print Wie is de baas? Naar heldere verhouding tussen opdrachtgever en ondernemende zelfstandige.De arbeidsmarkt is blijvend veranderd. Die verandering is niet het gevolg van wat ‘de polder’ heeft bedacht, maar het gevolg van de keuze van individuele mensen om het gewoon anders te doen. Ondernemende individuen, die persoonlijke voorkeuren over werk en vrije tijd zelf invullen, die werken los van nauw omschreven functieprofielen en van nauwgezet toezicht. Professionals die als individuele ondernemer belangrijk zijn voor hun klanten – vaak bedrijven en instellingen – omdat ze duidelijke resultaten leveren. Omdat ze goed zijn in hun vak, innovatief en productief zijn. De realiteit is dat inmiddels één op de twaalf werkenden in Nederland op die manier werkt. Bijna de helft van alle bedrijven in Nederland heeft de afgelopen twaalf maanden gebruik gemaakt van de inzet van een zelfstandige. De belangrijkste redenen die bedrijven noemen voor de inhuur, zijn de kennis en ervaring van zelfstandigen en de flexibiliteit in de personeelsvoorziening. Het groeiend aantal zelfstandig ondernemers brengt op de arbeidsmarkt veel beweging met zich mee. Een opvallende ontwikkeling is de opkomst van de bemiddelingsbureaus en intermediairs. Rond de kern van organisaties zie je een schil van zelfstandigen. Opdrachtgevers willen niet direct contracten afsluiten met individuele zelfstandigen. Ze schakelen intermediairs en bemiddelaars in. Ook aanbestedingsregels zorgen ervoor dat er een keten ontstaat. Een nieuwe keten van opdrachtgever via intermediair naar zelfstandige, die het eigenlijke werk doet. Proces tussen zelfstandige en opdrachtgever niet zonder hobbels Is dat nu waarom de zelfstandige voor zichzelf is begonnen? Of vinden de ze het wel goed, die intermediairs? Omdat er een stukje acquisitie en administratie uit handen wordt genomen? Wat wil de opdrachtgever? Flexibele arbeid zonder rompslomp? Maar hoe zorg je er dan voor dat de kennis, die in je bedrijf is opgebouwd, niet naar de concurrent gaat? Hoe voorkom je dat er achteraf toch onduidelijkheid ontstaat over de status van het contact? En de overheid? Die wil overzichtelijke regelgeving en ondernemers met- en ondernemers zonder personeel faciliteren, maar is zelf partij als inkoper. Wie is de baas in deze keten? De zzp’er? De opdrachtgever? De bemiddelaar? Het antwoord is: niemand. Maar er is niet altijd sprake van een egaal “level of playing field”. Ondanks de succesvolle opmars van het aantal zelfstandigen, verloopt het proces tussen zelfstandige en opdrachtgever niet zonder hobbels. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat zelfstandigen niet altijd tevreden zijn over de rol van intermediairs. De ontevredenheid betreft met name de marges die gerekend worden en de onduidelijke rol van de intermediairs tijdens de opdrachten. Intermediairs zouden zich deze kritiek moeten aantrekken en nadenken over hun business-model en de waarde die ze toevoegen aan de contractketen. Spelregels niet helder, maar eenvoudig op te lossen Wij krijgen ook signalen dat opdrachtgevers soms terughoudend zijn om zelfstandigen in te huren, omdat de spelregels niet helder zijn. Dat is eenvoudig op te lossen. De zelfstandige, die wordt ingehuurd, moet zich gedragen als een echte ondernemer. Werken voor eigen rekening en risico, streven naar winst, werken voor wisselende opdrachtgevers, een eigen administratie voeren en zich duidelijk en professioneel kenbaar maken op de arbeidsmarkt. En – hoewel het niet verplicht is – een VAR WUO of VAR DGA kunnen overleggen. De opdrachtgever heeft zich te gedragen als een goed opdrachtgever. Er zal– voordat de werkzaamheden beginnen – een overeenkomst van opdracht moeten afspreken, waarin een afgebakende opdracht beschreven staat met duidelijk omschreven prestatieverplichtingen. Er moeten afspraken gemaakt worden over intellectueel eigendom en betalingen. De opdrachtgever moet zich onthouden om te bepalen hoe, waar en wanneer er gewerkt wordt. Want dan gaat de opdracht verdacht veel lijken op een uitzendovereenkomst en is van ondernemerschap geen sprake meer! arbeidsmarkt, inkoop, ondernemerschap, zzp Print Over de auteur Over FNV Zelfstandigen FNV Zelfstandigen is binnen de FNV de sector voor zelfstandig ondernemers. We behartigen al bijna 20 jaar succesvol de belangen van zelfstandig professionals in polder en politiek Den Haag. Daarnaast bieden we hulp en ondersteuning aan ondernemers zonder personeel, zoals professioneel advies, rechtsbijstand, hulp bij incassoproblemen, kortingen op verzekeringen en een inspirerend netwerk. Doordat we zijn aangesloten bij de FNV profiteren we optimaal van de jarenlange ervaring van de FNV als belangenbehartiger van mensen op de arbeidsmarkt. We hebben geen winstoogmerk. Bekijk alle berichten van FNV Zelfstandigen
Linda, Mooi stuk en ik kan mijzelf als zelfstandige daar grotendeels in herkennen. Toch een paar kleine aanvullingen van mijn kant (geschreven vanuit het perspectief van een ZZPer): De rol van de intermediair is op de diverse fora een bron van discussie, waarbij met name de hoge kosten een rol spelen, terwijl de toegevoegde waarde voor veel mensen onduidelijk is. Hierbij wordt er vaak gepleit voor direct inhuren via een marktplaats. Zelf vergelijk ik het fenomeen graag met de voetballerij. Daar is de markt imho grotendeels transparant: de clubs zijn bekend en de speler zijn door iedereen al gescout. Toch zie ik daar geen marktplaats, maar laten veel/alle spelers zich begeleiden door een agent. De meerwaarde van deze agent is dat hij deuren opent die anders gesloten blijven en een goede deal voor de speler oplevert. Ik ken de tarieven van deze agenten niet, maar ik verwacht dat deze niet laag zullen zijn. Blijkbaar is er voldoende toegevoegde waarde. Zelf zie ik de rol van de intermediair graag als die van (persoonlijke) agent. Tot nu toe heb ik al mijn opdrachten via intermediairs gescoord waarbij de win-win gedachte leidend is (de intermediair heeft het contact; ik wil het contract). Slechte (lees: woekertarieven) intermediairs raken op de lange duur vanzelf hun klandizie kwijt door de markttucht. Ik geloof niet in een marktplaats omdat ik de overtuiging heb dat ik speciaal/beter/uniek ben. Zodra ik Wesley Sneijder zichzelf op voetballers.nl zie aanbieden, dan ben ik geneigd mijn ongelijk hierin toe te geven. (note: ik weet dat voetballers eigenlijk werknemers zijn, maar dat voelt niet zo voor mij.) Jouw pleidooi/suggestie voor het hebben van een VAR en het verplicht hanteren van verschillende opdrachtgevers brengt wel weer rode vlekken op mijn netvlies. Daar zitten noch opdrachtgevers, intermediairs of zelfstandigen op te wachten en is imho een monsterlijk gedrocht geworden. Ik bepaal graag zelf hoeveel opdrachtgevers ik heb en hoe lang ik bij een opdrachtgever werk (zodra het mijn employability schaadt, groeit de incentive om te veranderen). Wat heeft de politiek daar mee te maken? Ik betaal netjes mijn belastingen, verzekeringen en pensioen. Nogmaals bedankt voor het opiniestuk en het creëren van een platform voor discussie. Groet, Jan
@Linda, Toch jammer, die slotzin van je, want zit precies de oplossing voor het probleem waar nu een hoop ZP-ers mee worstelen. Er is, kijkend naar uitzendkrachten, nooit, maar dan ook nooit, discussie met de belastingdienst of de bedrijfsvereniging over Gezag, Arbeid en Loon (GAL). Sterker nog, voor de uitzendkracht zijn de GAL-verhoudingen bij wet geregeld (art. 7:690 BW). Dus, aan jou de vraag: waarom draaien we de boel niet om? Ik zorg er als ZP-er voor dat ik (vanuit mijn eigen BV) als uitzendkracht fungeer, maak daarbij gebruik van het hiervoor genoemde wetsartikel, en alle problemen in de (mogelijke arbeids-) verhouding met de opdrachtgever (of onbedoeld werkgever) zijn de wereld uit. Kan niet? Kan wel. Voorwaarden? Een BV, een directeur/uitzendkracht die ondergeschikt is aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (en daarmee tegen z’n zin ontslagen kan worden), en jezelf een salaris geven van rond de 40K op jaarbasis. Voordelen? Alle nadelen en discussies omtrent werkgeverschap zijn opgelost, geen risico’s voor opdrachtgevers, volstrekte vrijheid omtrent duur en aantal opdrachten dat je wilt vervullen. En, in deze “barre tijden” ook een geruststellende gedachte, in geval van leegloop is er de mogelijkheid terug te vallen op de WW (want als UZK betaal je gewoon premies, ook voor arbeidsongeschiktheid!). En, als ik het wat breder trekt dan alleen mezelf, wat dacht je dat er aan premie-inkomsten binnenkomt op het moment dat zeg de helft van alle ZP-ers op deze manier zou gaan werken? Zeg 350.000 ZP-ers * 4.500 Eur is toch al gauw ruim 1,5 miljard Eur per jaar aan premieinkomsten voor de sociale fondsen (excl ZVW). Lijkt me de moeite nog wel… M.vr.gr., Geert Wieling
