Ben ik wel geschikt als ondernemer?

Het lijkt vandaag de dag de droom van heel veel mensen: eigen baas worden. Je eigen tijd indelen, zelf je vermogen bijeensprokkelen en vooral niet om vijf uur bij de lift hoeven staan als loonslaaf. Wat zou het mooi zijn om in een soort MRI-scan het antwoord te vinden op de vraag: ben ik eigenlijk wel in de wieg gelegd voor het ondernemerschap?

Josette Dijkhuizen schreef er een boek over: Het ondernemersgen; Ronald Buitenhuis van Managementboek.nl interviewde haar.

Meteen maar de vraag der vragen: bestaat het O-gen, het ondernemersgen?

In mijn boek concludeer ik dat het niet bestaat en vermoedelijk ook nooit gevonden wordt. Als DNA-structuur bestaat ondernemerschap (vermoedelijk) niet. Er zijn wel aspecten die de (een succesvol) ondernemer bij zich draagt, en die zitten dan wel in de genen. Uiteindelijk heb ik twaalf eigenschappen (o-genen) gedestilleerd: communicatief vermogen, creativiteit, doorzettingsvermogen, durf, flexibiliteit, leidersoriëntatie, marktgerichtheid, organisatievermogen, prestatiegerichtheid, strategisch inzicht, visie en zelfreflectie.

Wat zijn de meeste bepalende eigenschappen voor een succesvol ondernemer?

De kern van ondernemerschap is een visie hebben op de eigen organisatie. Zzp’ers noemen dat vaak hun ‘droom’. Maar als je een visie hebt, moet je niet in een droombeeld blijven hangen. Je moet stappen zetten en ook durven. Als je durft toont, ga je acties nemen en soms ook uitglijden. Ondernemen is een kwestie van opstaan en doorgaan. Je moet vooral als ondernemer gemotiveerd zijn. Als je denkt na een reorganisatie: ik vind toch geen baan, laat ik maar zelfstandig worden, dan wordt het lastig. De autonome droom van zelfstandigheid moet ook voor een reorganisatie al aanwezig zijn. Als je geen droom hebt, houd je het niet vol.

Uit je boek blijkt dat het toch vooral een ‘paplepel’ verhaal is. De meeste succesvolle ondernemers zijn opgegroeid in een ondernemersgezin.

Het blijkt uit onderzoek dat 48% in de neiging om ondernemer te worden genetisch is bepaald. Dat zegt echter nog niets over of je dan ook succesvol gaat worden. Daar heb je niet alleen de geschikte genen voor nodig en een gunstige omgeving, je zult gemotiveerd moeten zijn en jezelf verder willen ontwikkelen. Overigens ben ik zelf een voorbeeld dat je zonder ondernemende ouders ook als ondernemer aan de slag kunt gaan. Ik kom helemaal niet uit een ondernemersgezin en ben toch succesvol zelfstandig geworden. Deels is ondernemer zijn te leren. Je kunt de bepalende genen ontwikkelen. Of toeval een rol speelt? Ikzelf geloof daar niet in. Je hebt gedurende je carrière dingen meegemaakt waardoor je ondernemerschap gaat overwegen. Het gen bepaalt dan of dat makkelijker of moeilijker gaat.

Hoe moeten we je boek lezen. Er staan twaalf ‘genen/criteria’ in. Moeten we die als een afvinklijstje langs om te kijken of we kans op slagen hebben als ondernemer?

Dat hangt af van je ambities. Succes is breed. Wil je een concern opzetten, of is plezier in je eigen winkel een paar dagen per week genoeg? De vraag is: wat past bij mijn competenties. Zo moet je zo’n lijst interpreteren. Wat is mijn persoonlijke missie.Als je de lijst wilt afvinken, zijn er drie genen essentieel: visie, durf, doorzettingsvermogen. Dat is toch wel de top drie waar het in de kern om draait.