Zit delen in onze genen? Gesprek over de belemmeringen en kansen van delen van talent en kennis

Delen. Van talenten, van kennis, van informatie. Binnen organisaties, tussen organisaties, tussen individuen. Het lijkt een sleutel voor innovatie en kostenbesparing. Twee actuele thema’s binnen veel organisaties, en zeker ook actueel in de economie rond zelfstandige interim professionals. Er wordt veel samengewerkt tussen interim professionals. Er zijn verschillende initiatieven waarbij organisaties onderling (interim) talent uitwisselen. Delen is leuk, maar in de praktijk ook weer niet altijd even gemakkelijk. Aanleiding genoeg om het thema ‘Delen’ centraal te stellen op het derde ZiPconomy-diner.

Delen. Een actueel thema in de markt van interim professionals en organisaties.

ZiPconomy organiseert twee keer per jaar een netwerk- en discussieavond met onze auteurs, onze partners/sponsors en met een aantal sleutelpersonen uit organisaties die op een innovatieve manier interim professionals inhuren en inzetten. Eén of meerdere trends uit de markt worden dan met elkaar besproken en uitgediept. Het verschillende perspectief van waaruit de aanwezigen spreken (vanuit organisaties, als adviesbureau, bemiddelaar, als zelfstandig interim professional, vanuit de wetenschap) staat garant voor interessante gedachtewisselingen.
Dat het thema ‘Delen’ actueel is in relatie tot ‘zelfstandige interim professionals’ wordt wel duidelijk wanneer we ene aantal initiatieven en trends op een rij zetten:

• Het aantal samenwerkingsverbanden, structureel of ad hoc, tussen interimmers stijgt. Denk bijvoorbeeld aan de groeiende interesse voor de coöperatie. De kracht van die samenwerking staat en valt bij de bereidheid kennis en kansen in de markt te delen.
• ‘Flex’ is voor een groeiend aantal organisaties niet sec het inhuren van interimmers. Steeds vaker gaat het om het vergroten van de interne flexibiliteit. Daarvoor is het wel nodig dat lijnmanagement niet meer denkt in ‘mijn mensen’, maar dat ze bereid zijn hun talenten te delen met collega afdelingen. Dan moet kennis over vaardigheden en ambities van dat talent wel bekend zijn en gedeeld worden.
• De Talenten Managementbank (waarover binnenkort meer op dit blog) is een mooi voorbeeld waarbij de flexibiliteit wordt georganiseerd tussen vier Brabantse ziekenhuizen. Zij gaan hun talent onderling uitwisselen. Dat staat en valt wel bij de bereidheid om dat aanbod van ‘talent’ en de behoefte aan talent (vraag) met elkaar te delen.
• De gedachte van een ‘community van interim professionals’ rond een organisaties steekt op meerdere plaatsen de kop op. Zo’n community staat of valt met transparantie, delen van kennis en inzicht in elkaars belangen.
• Het structureel delen van kennis over interim professionals tussen organisaties (beschikbaarheid, kwaliteit) kan een manier zijn om de transactiekosten van inhuur van interim professionals te verlagen, de kwaliteit te verhogen en inzet te versnellen. Een logische gedachte, en toch ook een lastig onderwerp, dat door sommige organisaties wel verkend wordt.
• WeShareTalent is een voorbeeld van een initiatief in de markt dat het delen van talent tussen organisaties faciliteert en stimuleert.

Delen, dat gaat niet vanzelf. De beperkende factoren.

Voor de aanwezigen op het diner is delen natuurlijk iets van zelfsprekends. Immers ook het ZiPconomy-platform staat en valt met de bereidheid inzichten te delen, kennis ter beschikking te stellen. In kleine kring en aan een groter publiek bijvoorbeeld via artikelen. Vanzelfsprekend als het mag zijn, helemaal vanzelf gaat het ook weer niet. Wat maakt het lastig, wat weerhoudt ons om alles te delen? Het bespreken van situaties in de praktijk levert een aantal punten op.

• Wederkerigheid. Dat lijkt toch wel het centraal punt. Het ontbreken van wederkerigheid beperkt de bereidheid tot delen. Dat speelt op individueel niveau, maar ook tussen organisaties of intern tussen afdelingen.
• Angst. In de nodige organisaties ontbreekt het aan ‘vertrouwen’. Ook al is ‘vertrouwen’ een mode-term in de moderne managementliteratuur, in veel organisaties worden procedures juist ook weer aangescherpt. Het ‘blauwe denken’ komt her en der weer op. Dat leidt tot een onderhandelingscultuur en transactioneel handelen. Dat is geen goede voedingsbodem voor ‘delen’.
• Ego. Een karaktertrek die delen in de weg kan staan. Durf je het aan om een idee te delen, zodat het niet meer alleen jouw idee is, maar een idee van een groep. En word je ego dan wel voldoende beloond? Dat speelt ook tussen organisaties. Er zijn genoeg organisaties die met een zekere arrogantie denken te kunnen overleven zonder hun kennis en talent te hoeven delen.
• Geld. Wanneer delen waarde gedreven is in plaats van waarden gedreven, dan lijkt het in de praktijk lastig te worden.

Delen: het werkt, het kan, het gebeurt al overal

We zijn allemaal opgegroeid met het idee dat de Amerikanen op de maan geweest zijn door de concurrentiestrijd met de Sovjet-Unie. Maar hoe veel sneller (en goedkoper) zou het gegaan zijn als de denkkracht en middelen bij elkaar gestopt waren? Een aardige gedachte.
Het brengt ons terug naar de kern-vraag. Zit delen wel in onze genen? Ja, is een eenvoudige conclusie. Maar iets als ‘Ego’ zit er ook in. Vertrouwen hebben we in ons, maar wantrouwen ook. Het zit allemaal in ons. De omstandigheden waarin we zitten, zal de bereidheid tot delen groter of kleiner maken.

Wanneer die omgevingsfactoren goed zijn, gaat het bijna als vanzelf. Vertrouwen, geborgenheid, wederkerigheid en transparantie lijken de sleutelwoorden. In het kader van die wederkerigheid werkt een korte ‘feedback-loop’ als een stimulans.

Het delen van talent (binnen een organisatie of tussen organisaties) staat en valt bij oprechte nieuwsgierigheid naar ambities van dat talent. Of het nu de medewerkers in loondienst zijn of de interim professionals die je aan je organisatie wil binden. Ook dat vergt een basis van vertrouwen en gelijkwaardigheid.

We kunnen er nog een boel over ‘delen’ door filosoferen, over de mogelijk nut en noodzaak. Feit is dat we al de hele dag door delen. Kennis, netwerken, ervaring. Vaak informeel. Het zit gebakken in onze werk, dat geldt zeker ook voor interim-managers en andere zelfstandigen. Social media stelt ons ook in staat om snel en veel te delen. De jeugd gaat daar heel gemakkelijk en eenvoudig mee om. Of te wel, om met Linda Gratton te spreken: “The Future of Work is already here”.

Delen is dus een thema dat al op grote schaal aanwezig is. Ook omdat het begrip ‘bezit’, van ideeën, van kennis, van talent een andere betekenis heeft gekregen. Talent is al lang niet meer van organisaties of van hun managers. Concurrentiebedingen, dikke contracten, opzegtermijnen, in de praktijk is dat allemaal maar papier. Talent kiest zijn eigen weg. Wat nog niet zegt dat je talent (in dienst of als zelfstandige, dat maakt niet uit) niet kan ‘binden & boeien’. Maar wel rond het thema dat voor hen echt belangrijk is: ‘vrijheid’. Binden & boeien rond vrijheid. Dat is nog eens een mooie paradox om dit boeiende onderwerp mee af te sluiten. (Met dank aan de input van alle deelnemers aan het gesprek).

En, tja dat delen ook best verwarrend kan zijn, dat wordt Bert & Ernie ook snel duidelijk.