Baby Boomers doen het goed op de interim-markt. Althans in de VS…. Een vergelijking.

De baby boomers onder de ZZP’ers in de VS doen het goed. Ze zijn opvallend genoeg meer tevreden met hun bestaan dan hun jongere collega’s. Opvallend althans in vergelijking met de Nederlandse situatie. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat hier in Nederland juist de oudere interim professionals het zwaar hebben op de interim markt.  Mooie aanleiding om dit Amerikaanse onderzoek eens naast wat Nederlandse cijfers te leggen.

.

 Baby boomers onder ZZP’ers in VS meer tevreden dan jongeren

Uit het onderzoek van MBO partners, een onderzoeks- en adviesbureau dat zich richt op het optimaliseren en faciliteren van de samenwerking tussen zelfstandigen en organisaties, komt naar voren dat de VS nu zo’n kleine 16 miljoen zelfstandigen heeft. Dat is grofweg 10% van de beroepsbevolking. Volgens de CBS cijfers (728.000 ZZP’ers in 2011) is dat vergelijkbaar met de Nederlandse situatie. Daarbij wel aangetekend dat de gemiddelde ‘independent contracter’, zoals ze in de VS worden aangeduid, wel wat hoger opgeleid is dan de Nederlandse ZZP´er (66% tov 40%). De hoger opgeleiden (minimaal HBO) zijn oververtegenwoordigd onder nieuwe ZZP’ers; het merendeel (60%) van de Nederlandse ZZP’ers heeft toch nog een middelbare of lagere opleiding. Veel van hen zitten op uitvoerende functies in bijvoorbeeld de bouw en transport. Ik vermoed dat er t.o.v. Nederland relatief weinig ‘blue collar’ zzp’ers in de VS zijn vanwege de grip die Amerikaanse vakbonden in veel staten hebben op dat deel van de arbeidsmarkt plus het feit dat de Amerikaanse ´hire and fire´ dynamiek in de arbeidsmarkt de aanleiding om met zzp´ers te werken kleiner maakt.

Van alle zelfstandigen in de VS is volgens het onderzoek van MBO 10% boven de 65, 30% komt uit de baby boom generatie (65-55), 48% is tussen de 55 en 35 jaar, 12% is jonger dan 35. Vergelijken we dat met Nederlandse cijfers dat zijn de Nederlandse ZZP’ers gemiddeld jonger. Ongeveer 20% is jonger dan 35 jaar; 20% is ouder dan 55, dus duidelijk minder dan in de VS. Het aantal zzp’ers in Nederland boven de 65 is relatief hard gestegen (47.000 in 2011), maar het is niet duidelijk in hoeverre die ook substantieel omzet weten te genereren.

Los van het feit dat de VS dus meer ‘oudere’ zelfstandigen heeft, is het meest fundamentele verschil met Nederland nog wel dat ze ook nog behoorlijk succesvol zijn. Zowel kwantitatief (omzet) als kwalitatief (tevredenheid). 70% van de ondervraagde zelfstandige baby-boomers zegt zeer tevreden te zijn met hun situatie, ten opzichte van 58% van alle ondervraagden. Met name door de mate van professionele vrijheid en flexibiliteit die ze hebben.  Slechts 8% wil liever een vaste baan, ten opzichte van 19% van alle contracters. Hun gemiddelde omzet ligt op $ 77.000 per jaar.

MBO partners verwacht verder (wellicht wat whishfull thinking gezien hun eigen achtergrond) dat het aantal baby boomers dat de komende jaren ook daadwerkelijk zelfstandig wordt flink gaat toenemen. Door een aantal factoren:

• groeiende wens voor een work/life balans, die als zelfstandige beter te bereiken is.
• wens in deze generatie om (professioneel) actief te blijven.
• hun slechte positie op de reguliere arbeidsmarkt
• financiële noodzaak door tegenvallende opbrengsten pensioen en investeringen in eigen huis.
• ontbreken van barrières om voor je zelf te beginnen.

 Schril contrast met Nederlandse situatie

Weer even terug naar de Nederlandse situatie. Die factoren waarom de baby-boom generatie zelfstandig is of wil worden, die lijken me ook prima van toepassing op Nederland. Er is echter wel een groot verschil… In Nederland zijn het met name de oudere interim professionals die het buitengewoon lastig hebben op de interim markt. ‘Zelfstandig, ervaren en overbodig’ kopte HP/de Tijd al eens vorige najaar boven een artikel over de positie van de oudere interim professionals.

Ook uit de onderzoeken van bijvoorbeeld Atos Interim en Interimpuls komt een somber beeld naar voren over deze groep. Een significant hoger percentage zit zonder opdracht, ze zitten ook lange zonder opdracht en hun tarief daalt harder dan bij hun jongere collega’s. Niet gek dus dat de mate van ‘tevredenheid’ met hun positie in de Atos onderzoeken onder de oudere interimmers lager ligt dan bij jongere interimmers. Dit in tegenstelling dus met de cijfers uit de VS. En dan houden ze volgens hoogleraar interim-management Leo Witvliet (Nyenorde) ook nog eens de schijn op.  “Interim managers hebben de neiging om een façade van succes hoog te houden. Uitkomsten blijken structureel positiever te zijn dan de werkelijke cijfers” zei hij als commentaar op dat onderzoek van Atos.

In een eerder artikel beschreef ik al eens wat mijn in ziens de oorzaken zijn van het feit dat de ouderen het lastiger hebben. Ze profileren zich – zeker in de interim markt – veelal als ‘generalisten’ terwijl de markt vraagt om specialisten; dat oudere interim professionals die al langer op de markt zijn, verwend zijn geraakt in de ‘vette’ tijden en te weinig te slag weten te maken richting een actievere acquisitie en – last but not least – de algemene lage waardering in Nederland voor de oudere werknemer.

Jezelf profileren, netwerken, actief benoemen dat je werk of een opdracht zoekt, daar zijn Amerikanen van nature beter is. Minder bescheidenheid. Sneller contact maken. Opener en gemakkelijker praten over wat je kan en wat je wil. Daar valt wat van te leren. Dat geldt denk ik net name voor de oudere interim professionals. Ook is het in de VS veel gebruikelijker dat ouderen (door)werken, in alle lagen in de arbeidsmarkt. In een gemiddelde supermarkt in Nederland moet je hard zoeken naar iemand van boven de 18 (behalve dan de Harry Piekema’s van deze wereld in hun rol van AH vestigingsmanager); in de VS is het heel gebruikelijk dat een ouder iemand achter kassa zit of je boodschappen inpakt. Opvallend ook dat stewardessen in de VS ook flink ouder zijn dan bij de KLM (althans volgens mijn eigen observatie). Ik wil geen te rooskleurige beeld schetsen van de positie van oudere werknemers in de VS; een beeld dat je er na je vijftigste niet meer bijhoort op de arbeidsmarkt is er volgens mijn in ieder geval wel minder aanwezig.

Ooit hadden we hier in Nederland  een voorsprong met betrekking tot de VS als het gaat om ontwikkelingen van de interim markt. Die voorsprong zijn we ondertussen kwijt geraakt. Misschien lopen we dan op het terrein van de waardering en marktpositie van de oudere interim professionals, zoals bij andere onderwerpen, gewoon 10 jaar achter op de VS. Dat is dan in ieder geval nog net op tijd voor mij persoonlijk….