Interim-management bij de overheid. Een praktische handleiding. Sterk in zijn beperkingen (recensie)

Er wordt heel de laatste tijd heel wat geschreven over interim-management. Wat is het, helpt het, wat is er mis mee en waar gaat het heen? Elly van der Bijl laat dit soort vragen rusten en schrijft over het vak zelf. Een goed leesbaar doeboek, een praktische handleiding voor interim-management bij de overheid. Het boek is dun en goed hanteerbaar gebleven door een aantal (soms geëxpliciteerde) beperkingen. Daar binnen is het sterk.

De auteur heeft veel ervaring in crisis- en verandermanagement bij de overheid. De daar opgedane ervaring plus de keuze voor een drietal simpel te hanteren modellen leiden tot een verrassend inzichtelijke beschrijving van de loop van een (succesvol) interim-traject. Het traject wordt opgesplitst in zeven opeenvolgende stappen en elke keer worden de drie modellen toegepast,met verschoven accenten, goed grafisch geïllustreerd! Dat levert een zeer bruikbare mentale checklist op die je tijdens een opdracht bij wijze van spreken op je nachtkastje moet hebben om regelmatig even naar te kijken.

Stappenplan ook bruikbaar buiten de overheidssector

Een interim traject wordt vaak beschreven in de vier stappen opdrachtverwerving, plan van aanpak, uitvoering, overdracht en nazorg. Van der Bijl voegt tussen de eerst en de tweede stap opdrachtverheldering toe, en splitst de uitvoering in diagnose, advies en implementatie. Of met name die splitsing in strikt volgtijdelijke stappen in alle interim-opdrachten zinvol (of zelfs mogelijk) is, vraag ik me af. Maar wat Elly aan de orde stelt, is ook zonder die splitsing te verabsoluteren zeer relevant. En een goede interim-manager is mans genoeg om heen en weer te bladeren in het boek als dat nuttig is! Deze uitsplitsing is vermoedelijk sterk ingegeven door de ervaringen bij de overheid. Met relativering van de striktheid lijkt mij de methode ook zeer bruikbaar voor andere branches dan de overheid, waarmee een door de auteur zelf in de titel aangeven beperking minder van belang.

Op de vooromslag van het boek klimt een wat ouder persoon moeizaam doch vastberaden tegen een heuvel op naar een donker gat met onheilspellende geheimen. Dat terwijl het boek inhoudelijk toch echt een behoorlijk verlichte weg laat zien met licht aan het eind van de tunnel! Op de achteromslag wordt terecht gesproken over de sterk veranderde setting waarin thans interim-opdrachten plaats vinden. In het boek zelf is daar weinig of geen aandacht voor.

Internet en social media opvallende afwezige

Opvallend is dat internet en de sociale media in het boek geen enkele rol spelen. Het gaat bepaald niet over Interim-management 2.0! Waarschijnlijk is dat vandaag aan de dag geen nog steeds geen probleem voor veel organisaties, maar ik ben er van overtuigd dat dat op enige termijn fors gaat veranderen. De toenemende transparantie gaat thans nog onvoorziene gevolgen hebben voor de manier waarop we zaken gaan organiseren. Nu al is niet alleen interim-manager maar ook manager een vies woord aan het worden. Leidinggevenden worden meer aangesproken op hun specifieke kennis en vaardigheden. Terloops staat in het boek bij wijze van voorbeeld dat in een gemeente de ‘ambtelijke bazen’ meer op het proces dan op de inhoud moeten letten. Wat is de houdbaarheidsdatum van deze zienswijze?

Wat in het boekje ook ontbreekt is een onderbouwing van de keuzes van de modellen. Zelf vind ik die keuzes zeer plausibel en ik zou ze morgen hanteren als er dan een veranderopdracht op mijn pad komt. Maar kan de keuze het stempel ‘evidence-based’ krijgen? Of is dat stempel ook al een vervlogen ideaal van de oude wereld?

Gezien deze beperkingen is mijn advies: gebruik het boek nu intensief als je een echte veranderopdracht hebt, zodat het stukgelezen is als straks de veranderde wereld een feit is.

Het boek “Interim Management bij de Overheid’ is o.a. verkrijgen via Managementboek, zie hier. 

Deze boekbespreking is geschreven door Reyer Brons “Probleemoplosser, adviseur en interimmanager” via APM Interim