Toplaag interim professionals heeft het moeilijk. Derde van interimmers zit in flex schil.

De 9e editie van de Interim Index van Atos Interim Management staat in het teken van de flexibele schil. Wanneer willen zelfstandig gevestigde ondernemers hiervan deel uitmaken en wat zijn de offers die gebracht moeten worden? Wat zijn de voordelen die zij verwachten te krijgen? Is dit leeftijdsgebonden, of is er een koppeling te maken met het functionele domein van betrokkenen? Vragen waarop wij in dit onderzoek de antwoorden hebben gekregen.

Enthousiasme voor zelfstandig ondernemerschap neemt af

Ook nu weer heeft een groot aantal respondenten zijn/haar visie gegeven op en over de markt van tijdelijk management.  Het overall marktbeeld is er een van verdere teruggang. Het beeld over alle markten heen, geen uitzonderingen, is niet positief. De teruggang wordt vooral verklaard door de stagnatie in de overheidsmarkt. Veel minder negatief, hoewel enige teruggang, zijn de sentimenten in de zorgsector en de industrie. Kijkend naar de nulmeting (2008) is waar te nemen dat deze twee markten een zeer constante vraag hebben laten zien met redelijk vlakke mutaties voor wat betreft inzet en tarifering.

Een verdere teruggang van de markt heeft (nog) geen consequenties voor zaken als tevredenheid over het bestaan als zelfstandige, het weer in vaste dienst willen treden en het gemiddeld aantal jaren dat men zelfstandig ondernemer is. Vrij constante uitkomsten, keer op keer, ook nu weer. Wel zien wij dat 24% aangeeft dat acquisitie een moeizaam onderdeel van het bestaan is. Maar ook de financiële onzekerheden gepaard gaand met het ondernemerschap wegen zwaar. Al met al tast dit het enthousiasme voor het zelfstandig ondernemerschap aan (73% van de respondenten geeft aan dat de energie en het enthousiasme voor het zelfstandig ondernemerschap zijn afgenomen).

Of de Nederlandse markt zich blijft ontwikkelen zoals dat momenteel het geval is, is moeilijk te voorspellen. Feit is wel dat 53% bereid is zich langdurig (3-5 jaar) te committeren aan een opdracht buiten Europa, alle ongemakken die daarmee samenhangen ten spijt. Verheugend is dat uit het onderzoek blijkt dat onze doelgroep meer opleiding volgt. Maar liefst 47% geeft dit aan; een forse stijging ten opzichte van onze eerdere onderzoeken.

Derde interim professionals maakt deel uit van ‘flex schil’

Nu de basis van dit onderzoek: de flexibele schil of flexibele kern. Maar liefst 1/3 van de door ons onderzochte populatie geeft aan hiertoe te behoren. Vaak bij meer dan 1 organisatie. Men verwacht meer werk, maar ook een ‘warm nest’ als thuisbasis. Ook faciliteiten om het ondernemerschap beter vorm en inhoud te geven worden verwacht van de ‘schil-organisatie’. En, als laatste, opleidingen. De organisatie waarmee banden bestaan zou dit moeten organiseren en faciliteren, zo is de gedachte. De verbintenis wordt immers aangegaan vanuit een lange termijn perspectief. Duidelijk is dat hogere tarieven niet verwacht worden. Dit is niet verrassend. Wat krijgt de organisatie van hen terug? Een actieve bijdrage aan de ontwikkeling van de totale organisatie, stelt 26% van de ondervraagde zelfstandige managers, maar ook kennisdeling en het vervullen van een ambassadeursrol voor de organisatie. Men is bereid exclusiviteit aan te gaan (9%), hetgeen inhoud dat men niet meer kan werken voor en namens een concurrerende organisatie. Daarnaast wil men concessies doen in het tarief en is men bereid zijn of haar werkwijze te conformeren aan de door de organisatie gehanteerde stijl van werken.

Interessant is te weten welk deel van het tarief men bereid is in te leveren. Degenen die dit hebben aangegeven, zijn bereid bijna 9% in tarief terug te gaan voor deelname aan de flexibele schil. Een klein percentage is zelfs bereid een toetredingsfee te betalen. Hier worden bedragen genoemd van gemiddeld 700 euro, hoewel 10% aangeeft zelfs 2.000 euro of meer te willen betalen om toegelaten te worden tot de flexibele schil. Overigens is hier een koppeling te vinden met leeftijd. Naarmate de jaren stijgen, wil men meer concessies doen. De balans ‘halen-brengen’ verandert, maar ook de accenten. Het ‘warme nest’ gevoel speelt vaker op hogere leeftijd.

Opvallend is ook dat met name de zeer jonge zelfstandigen (<35 jaar) in een flexibele schil zitten. Deze groep wil echter nauwelijks in tarief dalen. Zeer opvallend is ook hoe men aankijkt tegen de coördinatie van de flexibele schil. Het overgrote deel noemt de HR unit of directie als meest logische plaats waar de regievoering het beste kan plaatsvinden. Slechts 3% noemt de unit inkoop. Het is niet moeilijk te raden waarom.

Vraag naar ‘algemeen interim management’ blijft teruglopen

Tot zover de flexibele schil. Verder zien wij zaken doorzetten, ook in dit onderzoek: de teruggang van de algemeen manager, de verschillen tussen de geslachten (meer vrouwen dan mannen in opdracht tegen hogere tarieven), en de toename van gevolgde opleidingen die interim managers hebben gevolgd.

Veel valt te melden over duur van de opdracht en het aantal malen dat verlengd wordt. Grote verschillen tussen markten, leeftijd en positie van betrokkenen. De crisismanager komt weinig voor (4% overall, in de sector Utilities, Telecom & ov zelfs nauwelijks). De door ons onderzochte groep is veelal ingezet als verandermanager, functioneel manager (vooral in de sector Utilities, Telecom & ov) of project-/programmamanager.

Trends

Op basis van onze vorige onderzoeken zien wij onder meer de volgende trends:

• Het aantal respondenten met het profiel van algemeen manager neemt af. Begin 2010 had 35% van de respondenten dit profiel, terwijl dit nu 27% is.
• De verwachting over de vraag naar interim management laat vanaf 2010 een neerwaartse trend zien. Voor die tijd was er sprake van een opwaartse trend, evenals aan het begin van 2011.
• De gemiddelde opdrachtduur laat een duidelijk stijgende lijn zien. Waar een opdracht in 2010 nog gemiddeld 9,4 maanden duurde, is de doorloop opgelopen naar 12 maanden.

De volledige Interim Index met uitvoerige cijfers en reflecties van experts kunt hier op de site van Atos Interim Management downloaden. Een radiofragment over dit onderzoek vindt u hier op de site van BNRadio.