Oude reflexen en blinde vlekken zetten zelfstandigen buitenspel in de Haagse Polder.

Wie zich afvraagt hoe Nederland er sociaal economisch voor staat, moet in zijn zoektocht naar antwoorden toch ergens het bestaan van honderdduizenden zelfstandig ondernemers tegenkomen.

Toch slaagden minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher en SER-voorzitter Wiebe Draijer er vorige week in om bij een lezing over ‘Nederland Nu: de sociaal economische staat van Nederland’ de groep zzp’ers volledig over het hoofd te zien. Als excuus mag misschien gelden dat hun vizier gericht is op het tot stand brengen van overleg tussen werkgevers, werknemers en kabinet over een sociaal akkoord; maar dat maakt het eigenlijk nog een beetje treuriger, want is een sociaal akkoord alleen een werkgevers-werknemers ding?

Oude reflexen en blinde vlekken zorgen er telkens weer voor dat een steeds grotere groep mensen die er voor heeft gekozen om het inkomen op een andere manier te vergaren dan in de rol van werknemer, domweg buiten beeld blijft bij het nadenken over het inrichten van de arbeidsmarkt en de sociale zekerheid van de toekomst.

Hervorming

De hervorming van de arbeidsmarkt is via de opkomst van honderdduizenden zelfstandigen zonder personeel al een tijdlang onderweg. Zij zijn verreweg de belangrijkste verandering in de sociaaleconomische staat van Nederland van de afgelopen tien jaar. Zij zijn het die maximaal flexibel zijn en zij zorgen voor de flexibele schil, die zo belangrijk is voor het kunnen meebewegen van bedrijven met de conjunctuur.

Cao’s & beloning

Zij zijn het die niet (meer) zitten vast gebeiteld in een onwrikbare cao-cultuur en afsprakenstelsels die slechts een relatie hebben met het verleden en niet met de economische toekomst. Zij laten zien dat je door ondernemend je kennis en vakmanschap te exploiteren óók een volwaardige rol op de arbeidsmarkt kunt vervullen. Zij bieden perspectief voor werknemers die de wijze waarop ze werken anders willen inrichten en die ook de stap naar een rol als zelfstandige ondernemer overwegen.

Maar daar worden ze niet voor beloond door politici en beleidsmakers die wel zeggen dat ze juist zoveel prijs stellen op een flexibele opstelling van ondernemende werkenden, maar die niet willen investeren in wat voor die groep belangrijk is. Sterker nog; de fiscale voorzieningen die er voor zelfstandigen zonder personeel zijn liggen onder vuur. Het lijkt zelfs niet ondenkbaar dat er een ‘sociaal akkoord’ wordt gesmeed waarin het bestaan van honderdduizenden die een eigen rol vervullen op de arbeidsmarkt domweg wordt genegeerd.

Lobby

Lobbyactiviteiten voor zelfstandigen blijven daarom belangrijk. De regering erkent het belang van zelfstandig ondernemers voor de economie onvoldoende. Om de belangen van zelfstandigen op de kaart te zetten en diverse belangrijke dossiers als zelfstandigenaftrek , kredietverstrekking en hypotheken, pensioenen en aanbestedingen onder de aandacht van de regering te blijven brengen, is samenwerking tussen de verschillende belangenorganisaties voor zzp’ers onontbeerlijk.

Alternatief voor VAR

Een recent voorbeeld is het alternatief voor de VAR. FNV Zelfstandigen, PZO, Stichting ZZP Nederland en Zelfstandigen Bouw vinden dat het voorstel van de VAR-webmodule nog steeds alle nadelen van het huidige systeem in stand houdt. Schijnzelfstandigheid wordt niet tegengegaan en ondernemerschap wordt onvoldoende gestimuleerd. Daarom hebben de vier zzp-organisaties een alternatief naar de Minister gestuurd; het Bewijs van Ondernemerschap. Door dit samen te presenteren staan we sterk. Kortom, we geven inhoud aan datgene dat ons wél aansprak in wat Lodewijk Asscher in zijn toespraak in het SER-gebouw zei: “Met elkaar komen we er zeker uit.”

Wie zich afvraagt hoe Nederland er sociaal economisch voor staat, moet in zijn zoektocht naar antwoorden toch ergens het bestaan van honderdduizenden zelfstandig ondernemers tegenkomen.