Kleur jezelf effectief in tijdens verandertrajecten.

Als Interim manager heb je te maken met verschillende situaties bij de opdrachtgever, zeker als er sprake is van een verandertraject. De ene keer wordt er van je verwacht dat er structuur en helderheid in de organisatie wordt gebracht, de andere keer moet er meer focus op de markt en klant komen dan wel meer aandacht voor het team en samenwerking.

Welke kwaliteiten worden van je gevraagd of wil en kan je inzetten als interim manager tijdens verander trajecten? Welke verschillende rollen heb je? Waar ligt jouw persoonlijke uitdaging? Iedereen heeft verschillende stijlen en verwachtingen.

Tijdens de professionaliseringsavond van de NVIM laat Floor van Wingerden van Perpetuum Organisatieontwikkeling de deelnemers kennismaken met een verkorte versie van het Insights Discovery instrument. Dit model geeft inzicht in je eigen voorkeuren met betrekking tot management- en communicatiestijlen. Dat helpt je om je klanten nog beter van dienst te zijn en diens doelstellingen te realiseren.

Insights Discovery Profiel

Zoals de titel van dit artikel al doet vermoeden, draait het bij het Insights Discovery Profiel om kleuren. En dat is niet nieuw. De kleurentheorie van de Caluwé is ongetwijfeld de bekendste. Maar zelfs Hippocrates benoemde (500 v Chr!) al vier ‘humeuren’ op basis van gedragingen en, echt waar, de kleur van lichaamssappen. Het Insights Discovery Profiel is gebaseerd op de typenpsychologie van Carl Jung (1875-1961). Ook dat is niet nieuw, denk bij voorbeeld aan MBTI. Is dit dan het zoveelste model dat net even anders is dan het voorgaande? Misschien, maar uiteindelijk gaat erom wat het meest bij je past, wat je makkelijk kunt begrijpen, onthouden en toepassen. En dat is precies wat het Insights Discovery Profiel is: het geeft een gemeenschappelijke kleur taal waardoor het gemakkelijker is om gedrag te herkennen Dat vergroot de kans van slagen aanzienlijk als het gaat om lange termijntoepassingen en -veranderingen.

Het instrument is een vertaling van talenten, zowel in positieve en negatieve vorm. De talenten op een Goede Dag en op een Slechte Dag komen samen in vier kleuren. De kleur voorkeur die jij hebt kan zich dus laten zien in die twee uitersten en alle varianten daartussen in. Kernwoorden die de vier kleuren typeren zijn: Juist (helder blauw), Nu (vurig rood), Zorgzaam (zacht groen) en Samen (stralend geel).

• Helder Blauw heeft de behoefte alles eerst waar te nemen en situaties zelfstandig te onderzoeken voordat hij een mening vormt. Concrete feiten en betrouwbare gegevens zijn de ankers.
• Zacht Groen houdt ervan om activiteiten uit te voeren volgens een vast patroon of routine. Hij straalt rust en warmte uit en doet weinig dingen overhaast.
• Stralend Geel richt zich op de toekomst. Zijn emoties, stemmingen en betrokkenheid bij de omgeving zijn wisselend. Snelle beslisser, maar kan deze ook weer veranderen.
• Vurig Rood heeft een sterke wil en de behoefte om die na te streven. Beschikt over veel werklust, initiatief en werkt op een energieke en gemotiveerde manier.

Afstemmen en verbinden

Samenwerken begint bij jezelf. Maar als je inzicht hebt in je eigen talenten en die van de ander, dan is die samenwerking een stuk effectiever! Hoe zie jij jezelf als je in de spiegel kijkt? Als de kat die je bent of de leeuw die je wilt zijn? Je kijkt door je eigen bril, maar dat doen anderen ook. Het bewust inzetten van de kleuren is een combinatie van: wie je denkt dat je bent, wie je zou willen zijn en wie je denkt te moeten zijn. Om beter te kunnen communiceren is het wenselijk om rekening te houden met de voorkeurstijl van de ander. Afstemmen is je eigen gedrag bewust aanpassen of veranderen om daarmee contact te maken met de voorkeuren van de ander en je daarmee te verbinden. De wijze waarop je voorkeuren toepast en laat zien aan anderen, bepaalt de combinatie van kleuren. Klassieke types zetten twee kleuren in, dit zijn de meeste mensen. Mensen met een voorkeur voor drie kleuren zijn accommoderend, zijn in staat zich goed aan te passen aan de ander. Overigens is een profiel met tegenovergestelde kleuren geen garantie voor succes of falen in samenwerking. Welke voorkleuren je ook hebt; je bent altijd in staat om af te stemmen en te verbinden!

Het zou te simpel zijnde de voorkeuren alleen in kleuren te stoppen. Daarnaast zijn er steunpilaren, herkenbaar uit de vier basisfuncties van Carl Jung: de perceptie introversie en extraversie en persoonlijkheidsvoorkeuren in besluitvorming. Doe je dat met je gevoel (relatiegericht) of met je verstand (taakgericht).

Interim manager; effectief veranderingen leiden

De interim manager stemt zijn eigen voorkeurskleur bewust af op de omgeving en het soort opdracht dat hij uitvoert. Het Insights instrument is naast afstemming en verbinding op individueel niveau, goed inzetbaar bij teamsamenstellingen. Afhankelijk van de doelstelling van het team zoek je gelijk gekleurden of een samenstelling van alle kleuren. Effectieve teams hangen af van de mate waarin men de ander (her)kent, waardeert en diens talenten benut.

Als interim manager kan je drie rollen vervullen als leidinggevende: de ondernemer en koersbepaler met een klant focus, deze rol is overwegend rood. De people manager en coach heeft een mens focus en kenmerkt zich door groen en geel als aanvoerder en verbinder. De manager met taak focus is een blauwe organisator, bestuurder van het proces. Alle drie de rollen dragen bij aan strategische prioriteiten en uitvoering van actieplannen. Afhankelijk van je opdracht pas je je voorkeur kleur toe, de kracht van jouw performance zit in het feit of je een andere kleur en veranderstrategie kunt toepassen, bijvoorbeeld een blauwe aanpak in een gele veranderomgeving? Als een rol jouw uitdaging is, zal je extra moeten investeren. Onthoud daarbij één ding: het is niet zo zwart-wit als het lijkt: je bent niet je kleur, je hebt alleen een voork(l)eur!

Meer weten?

Floor van Wingerden is sinds 2009 partner bij Perpetuum (www.perpetuum.net), een bedrijf dat mens en organisatie in beweging brengt. Perpetuum hanteert in haar activiteiten diverse wetenschappelijke en praktijkgerichte instrumenten en modellen, zoals het Insights Discovery Profiel.

(tekst Joke Twigt)