Debat op 2: vast of flex contract

Gisteren was het debat op twee over vast of flex. Helaas was het een debat en geen dialoog, waarbij iedereen vooral bezig was zijn eigen standpunten te verdedigen en over te brengen en was het luisteren naar elkaar niet aanwezig, de reden dat ik normaal het programma nooit bekijk, maar dit onderwerp spreekt me natuurlijk wel aan.

De setting was redelijk onevenredig verdeeld, waarbij veel minder mensen ‘voor’ flexibilisering waren dan tegen. Er was duidelijk geen ruimte voor de nuance, een goede balans mocht niet gevonden worden en daar draait het volgens mij uiteindelijk om.

Opvallende zaken

Een aantal zaken vielen me op. Ten eerste de mastodonten die nog leven in oude paradigma’s.

• Je bent als zelfstandige geen onderdeel van het team, je hangt er een beetje bij

Ik heb me hier heel erg over verbaasd. Vooral interessant was dat ook een van de werkgevers hier volmondig mee eens was, terwijl dat volledig een keuze is. Ik heb zelf als interimmer gewerkt waar ik me volledig een medewerker voelde, zelfs het medewerkersblad kreeg en oprecht niet wist wie freelance en niet was. Dat ligt dus aan hoe je het als bedrijf WILT, niet wat kan of niet kan.

• Loyaliteit komt vanuit een vast contract

Wederom iets waar ik me elke keer over verbaas. De zelfstandige gaf ook aan dat hij veel meer betrokken is bij klanten dan vroeger in loondienst. Dat hij eerder begint dan zijn opdracht en veel nazorg levert. Doe ik persoonlijk altijd ook. Terwijl als ik ontslag nam was ik ook echt meteen weg zeg maar. Loyaliteit komt volgens mij uit relaties, niet uit juridische vormen. Dit hangt overigens ook heel erg met het eerste punt samen. Ronald van den Hoff maakte hier in mijn optiek een geweldige opmerking over toen hij zei: ik werk liever samen met mensen en dat doe je op basis van gelijkwaardigheid, ik wil mensen niet binden met een vast contract.

• Duizenden ontslagen elke maand

Erg positief verrast was ik door de vakbondsman (De Unie). Hij stelde dat er elke maand duizenden mensen hun baan verloren door faillissementen en reorganisaties, mensen met een vast contract. Hij stelde daarom ook dat een vast contract dus niet heilig was, maar dat we naar inkomenszekerheid moesten. Dat eerste ben ik erg blij te horen, dat tweede ligt geheel aan de invulling, want die ‘zekerheid’ moet je wel heel goed inrichten en die moet hand-in-hand gepaard gaan in mijn optiek met eigen verantwoordelijkheid.

• Lang innovatietraject

Iets wat me ook heel erg verbaasd heeft was de IT ondernemer die stelde dat je 5 jaar nodig had om met een echte innovatie te komen. Dus daarom had je vaste contracten nodig. Nu weet ik dat sommige trajecten (b.v. het testen van medicijnen en zo) lang duren, maar 5 jaar voor een IT innovatietraject is volgens mij toch wel heel lang. Niet dat de technieken leidend zijn, maar rapid prototyping, agile en scrum halen daar toch echt veel van af. Daarnaast: als ik nu begin met een IT project dat over 5 jaar klaar moet zijn, hoe kan dat ooit nog succesvol zijn? We hebben geen idee hoe de IT wereld er over 5 jaar uit ziet, met welke andere systemen je moet samenwerken. Twitter bestaat pas 7 jaar, en misschien over 7 jaar wel niet meer. Hoe kan je inspelen op nieuwe ontwikkelingen?

• Eigen verantwoordelijkheid

Dat was weer niet aan bod kwam was de eigen verantwoordelijkheid. Want dat is volgens mij het onderwerp in de hele discussie dat we steeds opnieuw negeren. Vast of flex is geen ja of nee antwoord. Dat moet een gezonde mix zijn. Wat belangrijk is, is dat een medewerker (deels) zelf verantwoordelijk blijft voor zijn/haar eigen inzetbaarheid. Dat werkgevers daar aan kunnen ondersteunen, maar dat de medewerker het voortouw moet nemen in mijn optiek. Daarmee ben je meteen van de discussie af namelijk dat ondernemers niet in mensen investeren, zeker niet in flexers. Als flexer heb je zelf die verantwoordelijkheid 100% (en moet je zorgen dat je het geld hebt om dat te kunnen), maar als werknemer moet je die verantwoordelijkheid dan delen met de werkgever, maar dus niet geheel afschuiven.

Conclusie

Het was een debat en voor televisie is het leuk om polariserende standpunten te hebben, maar de waarheid ligt in het midden. Dat er veel meer bij gehaald moet worden, zoals hypotheken en hypotheekverstrekking, pensioenen en arbeidsongeschiktheid is ook duidelijk, maar ook daar is te weinig ruimte voor in zo’n format.

Ook vraag ik me af of de redactie nu graag veel mastodonten in de zaal wilde hebben of dat die makkelijker vindbaar zijn. Ik weet het niet, maar het was duidelijk geen gelijke verhouding. Gelukkig stond Ronald van den Hoff meer dan zijn mannetje. Nu we allemaal weer de barricades hebben ingenomen kunnen we misschien gaan denken over de middenweg, de nuance, maar dan wel als het kan graag vanuit de nieuwe realiteit van de internationale wereld van werk (Elance/Odesk), lokale productie (3D printers) en zelfrijdende auto’s.