ZZP’ers & Pensioen. Kijkje achter de Haagse schermen.

Een kijkje achter de schermen… In april is een werkgroep pensioen voor zelfstandigen van start gegaan. Een initiatief van het ministerie van SZW. Staatssecretaris Klijnsma is zich maar al te zeer bewust van het feit dat er voor ZZP’ers nog onvoldoende geregeld is op dit gebied. Een ZZP’er is geen werkgever en geen werknemer. Daardoor zijn ze vooral aangewezen op pensioenproducten uit de derde pijler: private partijen. Vaak ondoorzichtige en dure producten met ieder hun eigen fiscale voordelen alsmede onzekerheden. Want hoe zat het ook alweer? Het Nederlandse pensioenstelsel kent de volgende voorzieningen:

• Eerste pijler: Wettelijke AOW regeling.
• Tweede pijler: Collectieve pensioenregelingen van werkgevers en werknemers alsmede de fondsen voor bepaalde beroepsgroepen en bedrijfstakken.
• Derde pijler: Door private verzekeraars en banken aangeboden lijfrenteverzekeringen en bankspaarproducten.

Slechts helft ZZP’ers heeft oudedagsvoorziening op orde

Uit onderzoek blijkt dat slechts 50% van de zzp’ers nu de oudedagvoorziening heeft veilig gesteld. Alhoewel ‘veilig stellen’…dit is in veel gevallen nog maar de vraag. Wanneer u als zzp’er bijvoorbeeld onverhoopt een beroep moet doen op de bijstand dient eerst het pensioen op te worden gegeten. Het door u opgebouwde pensioen is vatbaar voor aanspraken van derden. Een opgebouwd bedrag dat dus niet écht als pensioen geldt. Het kan aangetast kan worden waardoor de zzp’er alsnog met lege handen overblijft. Een onzekerheid die bijdraagt aan een onrechtvaardig stelsel.

Waarom geen speciale pensioenvoorziening voor zzp’ers? Een voorziening die écht als pensioen geldt, niet onder de vermogenstoets valt, een voorziening die rekening houdt met uw fluctuerende inkomen en een voorziening waarbij u zelf het doel kunt bepalen waarvoor u het aanwendt (ouderdom, nabestaanden, invaliditeit), alles gebaseerd op vrijwilligheid. Dit zijn enkele aspecten waar de ZZP organisaties, waaronder PZO, zich hard maken tijdens de pensioen werkgroep voor zelfstandigen.

Het is niet alleen zorgwekkend dat slechts de helft van de zzp’ers een pensioenvoorziening heeft getroffen, ook andere verhalen passeren de revue. Zo sprak PZO een zelfstandige stukadoor. Tot zijn grote verbazing liet hij weten dat er beslag is gelegd omdat hij al enkele jaren geen pensioen heeft afgedragen. Hij vroeg zich af hoe dit mogelijk is. Hij is toch zzp’er en toch zelf verantwoordelijk voor zijn pensioen op basis van vrijwilligheid? Nee dus! De stukadoor valt namelijk onder de verplichte bedrijfstakpensioenfonds en is daardoor dus ook als zzp’er verplicht pensioen af te dragen. Een betere voorlichting en inlezing op mogelijkheden voor en door de zzp’er zelf is dus ook hard nodig. Immers heb je als ondernemer hierin een eigen verantwoordelijkheid. Verplichtstelling van pensioen sluit echter niet aan bij de wensen van die zzp’ers die voor eigen rekening en risico willen ondernemen. Een passende pensioenvoorziening voor zzp’ers is essentieel en hoort bij deze tijd waarin steeds meer mensen hun arbeidzame leven voor eigen rekening en risico willen invullen.

Collectieve voorziening open voor ZZP’ers

Wat PZO betreft zouden zzp’ers net als alle werkenden hun pensioen in de tweede pijler (collectieve voorziening) op moeten kunnen bouwen. Dat kan via allerlei constructies. De aftrekbaarheid van pensioenpremies is daarentegen in 2014 in een aantal gevallen niet meer mogelijk. Voor de fiscus wordt de pensioenleeftijd in 2014 verhoogd van 65 naar 67 jaar, waardoor de aftrekbaarheid van pensioenpremies wordt beperkt en werkenden vanaf 2014 jaarlijks minder nieuwe pensioenrechten opbouwen.

Wat als we nu de toegankelijkheid op vrijwillige basis gaan organiseren? Dan ben ik ervan overtuigd dat meer zzp’ers hun oudedagsvoorziening adequaat gaan regelen. Dat is goed voor de zzp’er en dat is belangrijk om het welvaart en welzijn niveau in Nederland optimaal te houden ook in de toekomst!

Esther Raats-Coster