Het enige dat er echt toe doet

Sommige mensen kijken terug op hun leven en zeggen dat ze weinig of niets zouden veranderen wanneer ze alles over mogen doen. Betekent dit dat er dan toch een formule is voor een leven dat als goed en plezierig wordt ervaren? Een speciale mix van liefde, werk, gewoonten of instellingen die de meeste kans biedt op een gelukkig leven?

De ‘Grant Study’

Onderzoekers aan Harvard hebben 72 jaar gezocht naar het antwoord. Tot deze onderzoekers behoort Dr. George Vaillant. Vanaf zijn aantreden aan de Harvard Medical School in 1967 heeft hij zich zijn hele carrière bezig gehouden met deze uitgebreide studie die bekend staat onder de ‘Grant Study’ en werd genoemd naar de sponsor W.T. Grant, een warenhuistycoon uit die tijd. De onderwerpen van deze studie waren nooit representatief voor de samenleving – alle 268 mannen zijn jong en afkomstig uit vaak zeer welgestelde gezinnen. Toch geven de bevindingen van George Vaillant een diepgaand inzicht en kunnen ze universeel worden toegepast. Ook belichten ze die ene factor die het meest bepalend is voor een positieve terugblik op latere leeftijd.

Vanaf het begin was deze Grant Study zeer uitgebreid van opzet. De onderzoekers stelden een zwaar team samen van artsen, fysiologen, psychologen, psychiaters, sociaal werkers en antropologen. De deelnemers werden vanuit elk gezichtspunt gemonitord, geïnterviewd en bestudeerd. Dat ging van eet- en drinkgewoonten, lichamelijke oefeningen, mentale en fysieke gezondheid en carrière-switches tot aan financieel succes en tegenslagen.

Veel van de ‘onderwerpen’ van deze studie werden zeer succesvol in hun leven. Sommigen werden captains of industry en er zat zelfs een succesvol schrijver tussen. Vier deelnemers dongen mee naar een plaats in de Senaat en één – John F. Kennedy – werd president. Niet iedereen had succes en de meeste deelnemers blijven anoniem.

Adaptation to Life

In zijn boek Adaptation to Life beschrijft George Vaillant dat het leven van deze kleine groep mannen voor hem een persoonlijke en professionele obsessie was. Hij gebruikt daarvoor de woorden ‘hun levens waren te menselijk voor de wetenschap, te mooi voor grote aantallen, te triest voor diagnoses en te onsterfelijk voor vakbladen’. De meer dan 70 jaar aan gegevens en documentatie stelde hem in staat een aantal algemene conclusies te trekken.

Hij trof zeven belangrijke factoren aan die een gezond ouder worden voorspellen, zowel fysiek als psychologisch: opleiding, stabiel huwelijk, gezond gewicht, enige lichamelijke oefening, niet roken, geen alcoholmisbruik en ‘hanteren van een volwassen aanpassingsvermogen’. Hij is van mening dat sociale vaardigheden en relativeringsvermogen essentieel zijn voor een gevoel van algehele tevredenheid.

Zijn meest belangrijke conclusie onthulde George Vaillant in 2008, toen hem tijdens een interview werd gevraagd wat hijzelf heeft geleerd van de mannen die het onderwerp waren van de Grant Study. Zijn antwoord luidde: ‘Het enige dat er echt toe doet in je leven zijn je relaties met andere mensen.’

De Grant Study bevestigt wat wijze mensen al wisten. Dat het bij een succesvol leven niet draait om het jagen naar meer of het hebben van meer. Het gaat ook niet om lage cholesterolwaarden, intellectuele hoogstandjes of een flitsende carrière naar de top van de voedselketen.

Menselijke relaties als belangrijkste factor

Het draait om menselijke relaties met ouders, broers en zussen, echtgenoten, kinderen, vrienden, buren, mentors of coaches en klanten of opdrachtgevers. Zonder hen zou het leven snel zijn aantrekkingskracht verliezen, ongeacht de materiële welvaart die we bereiken.

Kijk eens terug op je eigen leven. Je zult ongetwijfeld merken dat de belangrijke momenten zich afspeelden rond geboorten, overlijden, huwelijken en speciale gebeurtenissen. Je meest diepzinnige momenten? Die waren toen je anderen raakte met wat je zei of deed. Of toen anderen jouw raakten. In tijden van tegenslag – echtscheiding, verlies van baan, ziekte of overlijden – draait het niet om voorschriften, procedures, formules of adviezen. Het gaat hier om de helende aanwezigheid van een ander mens.

Wanneer we dit vergeten, dan dempen we de bron van onze eigen ontwikkeling. In een betekenisvol leven draait het om de zorg voor degenen waar je van houdt, waarbij je laat weten wat je voor hen voelt. Gelukkig hebben we elke dag ontelbare mogelijkheden om iets van onszelf te geven – door een weloverwogen daad, een woord van waardering of een gevoel van begrip over te brengen.

Meer ‘wij’ dan ‘ik’

George Vaillant was heel duidelijk: ‘Het leven is niet gemakkelijk. Iedereen wordt op een bepaald moment geconfronteerd met ingrijpende dingen. Je moet proberen je gevoel voor humor te bewaren, iets van jezelf aan anderen door te geven, vrienden te worden met mensen die jonger zijn dan jijzelf, nieuwe dingen blijven leren, genieten van elkaar en plezier hebben.’ En hij vatte het treffend samen met: ‘bij echt succes draait het meer om wij dan om ik.’

Hiermee benadrukt George Vaillant het belang van communicatie in je contact met anderen. Waarbij je zelf mag kiezen hoe intensief en persoonlijk je die communicatie of dat contact maakt. Zeker in een zakelijke omgeving is het goed je constant bewust te zijn van de onderliggende motieven en emoties die in je communicatie een rol spelen. Belangrijk blijft dat je je realiseert dat het om ‘wij’ draait, dat het gaat om de ander te helpen en daar zelf ook niet slechter van te worden – als persoon en in financieel opzicht.

Wat doe jij als iemand – een bekende of iemand die je nog niet kent – je de volgende keer de weg vraagt omdat zijn persoonlijke TomTom moeite heeft met het berekenen van de juiste route?