“Als je inhuur systematiseert, knijp je de ziel eruit”

Goed Opdrachtgeverschap: het zorgen voor de juiste randvoorwaarden waardoor de samenwerking met een interim professionals optimaal wordt. Wat vinden ZiP’ers zelf van ‘Goed Opdrachtgeverschap’ , wat ervaren ze?  ZiPconomy laat elke week een zelfstandig interim professional aan het woord over dit thema.  Deze aflevering interim-manager Rob van Bladel, die opdrachtgevers uitnodigt om bij inhuur niet alleen naar prijs te kijken, maar ook naar de persoon en de resultaten.

Wat betekent Goed Opdrachtgeverschap voor jou?

“Dat is voor mij een ongebruikelijke invalshoek, want meestal denk ik na over goed opdrachtnemerschap: wanneer doe ik het goed voor de opdrachtgever? Nu ik erover nadenk, begint goed opdrachtgeverschap heel basaal bij de formulering van de opdracht: hoe scherp heeft de opdrachtgever het probleem voor ogen en welke analyses heeft hij daar zelf al over gemaakt? Als dat niet duidelijk is, vind ik het ook wel weer de verantwoordelijkheid van de opdrachtnemer om daarbij te helpen.”

Een opdrachtgever moet volgens Rob ook nadenken over of er überhaupt iemand ingehuurd moet worden. “Jaren geleden, voor de financiële crisis, was sprake van een inhuurverslaving bij sommige organisaties. Er werd voor elk wissewasje een consultant ingehuurd. Er waren consultants die, eenmaal binnen bij een klant, het halve bureau binnenroeiden. Dan vraag ik me af waar de kritische blik van de opdrachtgever is gebleven.”

Ik probeer een relatie op de bouwen waarin we professioneel ruzie kunnen maken

Wat vind je belangrijk bij de werving en selectie van interimmers?

“Ik krijg mijn opdrachten via mijn netwerk en via het netwerk van IBC, het bureau waar ik associate partner ben. Een bureau geeft me veel meer mogelijkheden tot acquisitie; zo organiseren we bijvoorbeeld klantendagen in samenwerking met de Universiteit van Maastricht. Als éénpitter ben je daarin vrij beperkt. Ik vind het jammer dat tijdens de crisis de macht is gegrepen door procurement- of inkoopafdelingen. Ik heb daar wel discussies over met klanten. Je huurt interimmers in op cruciale plekken, binnen de ziel en het DNA van je organisatie. Dat je dan zo’n grote rol toekent aan de afdeling procurement, die op voorwaarden en prijs stuurt. Vroeger kon je nog gewoon binnenkomen bij een klant, nu krijg je in je mailbox een profiel met eisen en voorwaarden, mag je cv’s gaan aanleveren en krijg je te eventueel horen of je een kandidaat op gesprek mag sturen.”

Rob weet uit ervaring dat dit niet de beste manier van werven is. “Jaren geleden huurde ik zelf interimmers in. Soms heeft iemand een fantastisch cv, maar merk je in een gesprek dat het toch niet de juiste persoon is. Omgekeerd komt het ook voor. Voor de crisis waren de tarieven soms erg hoog en het is prima dat dat hersteld is, maar nu is het teveel naar de andere kant doorgeslagen. Opdrachtgevers moeten goed nadenken over welke rol ze Procurement geven. Als je inhuur systematiseert, knijp je de ziel eruit. Kijk, ik kan me voorstellen dat de werving van bijvoorbeeld een communicatiemedewerker niet zo spannend is. Die moet een aantal competenties en bepaalde opleidingen hebben. Als je iemand zoekt die iets moeilijks gaat implementeren of een fusie gaat begeleiden, dan moet je wel weten met wie je in zee gaat.”

Wat vind je belangrijk tijdens de uitvoering van een opdracht?

“Dat een opdrachtgever begrijpt waarop hij heeft ingetekend en wat dat betekent voor zijn rol. Ik word bijvoorbeeld ingehuurd voor reorganisaties en daarbij is communicatie cruciaal. Het komt voor dat een opdrachtgever iets anders communiceert dan we hadden afgesproken. Niet uit kwade wil, maar uit onhandigheid. Zo had ik jaren geleden een opdrachtgever die een geweldig goed bestuurder was en goed in een politieke context kon bewegen. Hij had daardoor ook de neiging boodschappen iets mooier te maken of ze af te zwakken, omdat dit politiek goed uitkwam of omdat hij niet onaardig wilde zijn. Hij vertelde medewerkers bijvoorbeeld dat nog niet precies bekend was hoeveel fte’s er na de aangekondigde fusie over zouden blijven, terwijl dat wel duidelijk was en was afgesproken dit te communiceren. Toen ik twee weken later zei -eigenlijk dacht te herhalen- dat niet voor iedereen plek was in de herberg, schiep dat verwarring. Mensen hadden van hem een andere indruk gekregen. Veranderkundig is dat heel onhandig.”

Rob sprak zijn opdrachtgever daarop aan. “Ik probeer altijd een relatie op de bouwen waarin we professioneel ruzie met elkaar kunnen maken, met respect voor elkaars positie en bijdrage. Ik spreek van te voren af dat ik direct ben en nodig de opdrachtgever uit om dat ook te zijn. In mijn opdrachten zijn de belangen te hoog om diplomatiek te zijn.”

Opdrachtgevers zijn wel scherp op de prijs, maar niet op wat er voor die prijs geleverd wordt

Hoe merk je dat opdrachtgevers je waarderen?

“Waardering vind ik belangrijk, maar dat krijg je niet zo makkelijk. Dat zit in onze cultuur; als je niets hoort is het goed. Ik maak zelden mee dat een opdrachtgever uit zichzelf zegt dat iets ‘hartstikke goed’ ging, tenzij ik er in een evaluatiegesprek naar vraag. Complimenten krijg je meestal niet vanzelf. Daar zijn wij Nederlanders in het bedrijfsleven niet zo goed in. Ik hoor medewerkers daar ook over klagen. Terwijl we allemaal de ervaring hebben wat het met je doet als je een compliment krijgt.”

Hoe spreek je af wanneer je opdracht eindigt?

“Wat is er klaar als het ‘af’ is. Dat -de resultaten die we gaan opleveren- beschrijf ik altijd zo concreet mogelijk in offertes. Opdrachtgevers vinden dat erg plezierig, maar vragen er niet altijd uit zichzelf naar. Ik ben meestal degene die dat naar voren brengt. Opdrachtgevers mogen daar scherper in zijn door zich af te vragen: waarom huur ik je in en wat is hier veranderd als je straks weg bent? Ze zijn wel scherp op de prijs, maar niet op wat er voor die prijs geleverd wordt. In concurrentie met andere bureaus zie ik wel eens hele scherpe offertes en dan denk ik: hoe kun je hierin tuinen? Dat kan toch niet voor die prijs? Goede opdrachtgeverschap is ook het verband kunnen leggen tussen kwaliteit van het resultaat, hoeveelheid werk en prijs. Ga niet alleen voor de laagste prijs. Als iets heel veel kost, ga je vragen stellen. Dat moet je ook doen als iets heel goedkoop is.”

Rob vindt het belangrijk om na het behalen van de resultaten de organisatie weer te verlaten. “Ik heb bij grote bedrijven interimmers zien rondlopen die bij de inventaris zijn gaan horen. Dan denk ik ‘wacht effe, als die persoon hier al twee of drie jaar rondloopt, waarom is er dan geen tijdelijk arbeidscontract?’ Die interimmer kost een organisatie veel geld. Daar mag je als opdrachtgever best kritisch op zijn. Ook als bureau moet je dat niet willen. Het is niet goed voor de relatie met je klant. Het is soms bijna diefstal.

(Wil je laten weten wat jij vindt van Goed Opdrachtgeverschap? Doe dan mee aan het onderzoek daarover van de Univ Tilburg. Zie deze pagina voor meer informatie en een korte vragenlijst)