In de huid van de ZZP’er: Taxonomie van deze flexwerker.

ABN Amro heeft samen met Yacht een onderzoek laten uitvoeren door het adviesbureau InSites met als doel meer grip te krijgen op de drijfveren van ZZP’ers. Het onderzoek is gehouden onder 89 ZZP’ers in een on-line omgeving waarvan er 57 hebben deelgenomen aan discussies en vragen die gesteld werden. Aangezien het overgrote deel van de deelnemende ZZP’ers een HBO+ opleiding heeft, gaat het dus om ZP’ers (zelfstandige professionals).

De onderzoeksvragen waren als volgt:

• Het begrijpen van de dagelijkse en toekomstige uitdagingen, behoeftes, verwachtingen en issues van een ZZP’er
• Welke factoren zijn hierin van belang? Wat beïnvloedt hun keuzeproces?
• Wat zijn de (dagelijkse) frustraties die ze tegenkomen , wat zijn de barrières die ze moeten overwinnen?
• Met welke partijen wordt er momenteel samengewerkt? Hoe ervaart men het huidig aanbod op de markt wat betreft het aanbod van professionele dienstverlening?
• Het identificeren van persona’s, in welk opzicht verschillen ze van elkaar?
• Wat zijn relevante diensten die de verschillende persona’s aanspreken in de toekomst?

We zullen in een aantal blogs de belangrijkste bevindingen delen met de lezers. In dit blog zullen we stil staan bij de verschillende type ZZP’ers (persona’s) die we aan de hand van het onderzoek in kaart hebben gebracht.

Kano model

Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van het zogeheten Kanomodel. Voor het in kaart brengen van de kwaliteit van een dienst is dit een krachtig instrument want ‘exceeding expectations’ wordt een steeds belangrijker element voor de aanbieders van de meeste dienstverleners, onze bank incluis.

Taxonomie

Voor het  ‘mappen’ van de verschillende ZZP’ers is gekozen is voor de assen ‘Passie’ versus ‘Controle’.   De as ‘Passie’ sluit mooi aan bij een van de pilaren van onze zakenbank: wij willen dat onze werknemers ‘bevlogen professionals’ zijn. 40% van de door ons onderzochte ZZP’ers bleek niet te veel risico te willen lopen en valt in het scenario ‘de veilige ZZP’er’.

We hebben nu nog twee belangrijke vragen:

1. Is de onderverdeling over de 4 scenario’s representatief voor de grote groep van  ZP’ers (Zelfstandige Professionals)?
2. Bestaan er grote verschillen tussen disciplines?

Met andere woorden is een ZP’er in de ICT anders dan een ZP’er in finance?

Echte ZZP’ ers geven de scenario’s kleur

Uitdagingen voor de Veilige ZZP’er (Persona 1)

• Kiest voor een nieuw kennisgebied en zorgt er voor dat zijn/haar netwerk in die richting groeit.
• Keuze tussen twee opdrachten: vanwege een eerdere toezegging en betrouwbare reputatie een interessantere opdracht laten schieten.
• Wanneer een werkgever vraagt om tariefverlaging, maar hier toch niet op ingaan omdat men vindt dat men het tarief meer dan waard is.
• Bij het vinden van een nieuwe opdracht is tarief wel eens een struikelblok

Uitdagingen voor de Balanszoekende ZZP’er (Persona 2)

• Merkt dat de tarieven onder druk staan. Hierbij is het belangrijk om niet te snel te zwichten voor de druk van anderen, maar trouw te blijven aan zichzelf.

Uitdagingen voor de Reflecterende ZZP’er (Persona 3)

• Een enkele keer komt het voor dat hij/zij toch “ja” moet zeggen omdat het financieel noodzakelijk is. Maar deze opdrachten vreten energie en voelen niet gezond/prettig. De nood moet erg hoog zijn voor dat ze dat doen.
• Merkt dat de tarieven onder druk staan, wat soms dilemma’s met zich meebrengt.Durft de keuze aan te gaan om niet voor de helft of nog minder van het normale tarief te gaan werken. Dit zou een ondermijning van hun waarde in de markt zijn. Al brengt dat wel stress met zich mee, omdat er op dat moment financieel niets bij te zetten valt.
• Langdurige trajecten bij dezelfde opdrachtgever: maakt je portfolio eenzijdiger, meer een specialist. Gaat jezelf in toekomst wel in de weg zitten.

Uitdagingen voor de Pragmatische ZZP’er (Persona 4)

• Langdurige trajecten bij dezelfde opdrachtgever: maakt je portfolio eenzijdiger, meer een specialist. Gaat jezelf in toekomst wel in de weg zitten.
• Langdurige opdrachten of veel opdrachten achter elkaar: maakt het lastig om je netwerk te onderhouden. Men heeft vaak al wel geleerd om een buffer te hebben en keuzes gemaakt om kosten omlaag te brengen.

 Slotakkoord

Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat je ZZP’er bent voor het leven. ‘Als ze eenmaal ZZP’er zijn, maken ze niet snel de stap terug, het voelt ook als ‘falen’ als ze vanwege financiële problemen terug in loondienst moeten’ . Misschien handig dat we het rapport toch even naar Minister Asscher sturen…