De nieuwe flex- en ontslagregels: wat kan er nog bij flexcontracten?

Het kabinet Rutte II beloofde als onderdeel van de hervormingsagenda ook flink aan de slag te gaan met de arbeidsmarkt. Bespiegelingen over of het kabinet hierbij de juiste keuzes maakt, laat ik even achterwege. Het is een feit dat er nogal wat aan het veranderen is rond het arbeidsrecht en de daaraan verwante regels. Zeker als het gaat om vormen van flexibele arbeid en flexcontracten. Een feit is ook dat werkgevers zich hier nog maar beperkt van op de hoogte hebben gesteld. Genoeg aanleiding dus om het boek De nieuwe flex- en ontslagregels. De Wet Werk en Zekerheid in de praktijk van arbeidsrechtdeskundige en advocaat Maarten van Gelderen (2014) eens onder de loep te nemen.

De geest is uit de fles

Het kabinet, of althans een deel daarvan, lijkt niet altijd onverdeeld positief over de flexibilisering van de arbeidsmarkt. Denk maar aan het zzp-dossier, waarover het binnenkort een standpunt moet innemen. De geest is ondertussen wel uit de fles als het gaat om de flexibilisering en de contractvormen die daarbij horen. Vroeger was het overzichtelijk: of je bood iemand een baan aan voor het leven, of je belde naar het uitzendbureau om iemand tijdelijk tot je beschikking te hebben.

Het aantal manieren en contractvormen om iemand voor je te laten werken is de afgelopen jaren echter fors gegroeid. Van verschillende vormen van flexcontracten, zzp-contracten, payrolling en andere vormen van het uitbesteden van het werkgeverschap. Veel manieren dus voor werkgevers om de voor hen zo gewenste arbeidsflexibiliteit in te richten. De complexiteit van de bijhorende wet- en regelgeving is daarmee ook toegenomen.

De Wet Werk en Zekerheid  

Met de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) die sinds 1 januari van kracht is, wil het kabinet werkgevers stimuleren om meer werknemers in vaste dienst te nemen. Of dat ook gaat lukken, wordt her en der betwijfeld. Ondertussen gaat het hele ontslagstelsel op de schop. Voor die veranderende wetgeving is al door dit kabinet een eerste aanzet gegeven.

De hoofdpunten van de WWZ zullen nu wel bekend zijn. Zo worden de proeftijd en het concurrentiebeding bij arbeidsovereenkomsten van zes maanden of korter geschrapt en krijgen werkgevers een aanzegplicht waarmee het aflopen van een tijdelijk contract schriftelijk moet worden aangekondigd. Daar komen per 1 juli de nieuwe regels voor ontslag bij, zoals de transitievergoeding en de aangescherpte ketenregeling, waardoor er straks minder mogelijkheden zijn om een reeks van tijdelijke contracten af te sluiten.

Wat kan er nog wel?  

Zoals gezegd is de geest uit de fles. Organisaties hebben behoefte aan arbeidsflexibiliteit. Dat gaat de WWZ niet tegenhouden. Ondertussen moeten die organisaties wel goed opletten wat nu de nieuwe regels en voorwaarden zijn om die flexibiliteit te organiseren.

Maarten van Gelderen, advocaat en partner bij Van Gelderen Arbeidsrechtadvocaten, heeft daar een handboek voor werkgevers en HR over opgesteld. In het eerste (en grootste) deel van dat boek zet hij alle soorten flexcontracten overzichtelijk op een rij. Dat is inclusief voorbeelden en uitleg van de wetsteksten, op een ook voor niet-juristen toegankelijke manier. Na deze opsomming gaat Van Gelderen dieper in op de nieuwe aspecten van de WWZ, waarbij met betrekking tot flexcontracten met name de ketenregeling en het juist beëindigen van die contracten van belang zijn.

Overeenkomst van opdracht met zzp’ers 

Heel verstandig gaat Van Gelderen ook in op de overeenkomsten die met zzp’ers gesloten kunnen worden. Strikt genomen valt dat niet onder de WWZ, maar overeenkomsten met zzp’ers zijn voor organisaties een manier om hun arbeidsflexibiliteit in te vullen. Ook de ‘overeenkomst van opdracht’ moet aan de nodige regels voldoen, zodat de discussie of al dan niet sprake is van een arbeidsovereenkomst, kan worden vermeden. Dat thema wordt nog actueler door het verwachte kabinetsbeleid om de regels (en controles) rond het inzetten van zzp’ers aan te scherpen.

Een goed inzicht in deze materie voorkomt dat werkgevers voor zzp’ers toch nog het tweede deel van dit boek nodig hebben, dat gaat over de nieuwe ontslagregels.

Van Gelderen schreef al met al een nuttig en overzichtelijk boek. Goedkoop is het niet, maar een kleine foutje rond deze materie is al snel een stuk duurder.

Het boek De nieuwe flex- en ontslagregels. De Wet Werk en Zekerheid in de praktijk van Maarten van Gelderen (2014) is hier te koop.