Voorzichtig herstel van de economie kan ondernemers op het verkeerde been zetten. Niets is meer zoals het was.

De sterke groei in de vraag naar uitzendkrachten gedurende de afgelopen maanden bevestigt het beeld dat we nu hebben van de economie: het herstel lijkt aan te houden. Toch is het gevaarlijk om te denken dat we weer terugkeren naar een periode van ongebreidelde groei, zoals voor 2008. Structurele veranderingen in de sector zakelijke dienstverlening zijn in volle gang en blijven druk zetten op alle businessmodellen. Die structurele veranderingen kunnen we als volgt omschrijven:

• De peer-to-peer revolutie: kleinere spelers en zzp’ers verdringen grotere spelers
• Traditionele grenzen tussen sectoren vervagen
• Snelle technologische veranderingen maken creativiteit steeds belangrijker

Big is al lang niet meer beautiful, peer-to-peer rules

Schaalvoordelen in de zakelijke dienstverlening zijn altijd onderwerp van discussie geweest. In het hoge volume van algemeen uitzenden zijn schaalvoordelen onmiskenbaar aanwezig. Binnen professionele dienstverlening (accountants, advocaten en consultants) is dat een heel andere zaak. De dienstverlening is hier sterk gebonden aan een persoon. Een opvallend gegeven is dat zzp’ers een steeds belangrijkere rol spelen in professionele dienstverlening en wel op twee manieren.

In de eerste plaats zien we dat zzp’ers (alleen of verbonden aan netwerken ) een steeds groter deel uitmaken van de verschillende deelsectoren in de zakelijke dienstverlening (zie de afbeelding hieronder).

In de tweede plaats vormen zzp’ers een steeds belangrijker onderdeel van de flexibele schil van de grote spelers in de zakelijke dienstverlening. Zo zijn de zp’ers (zzp’ers met een HBO+-opleiding) steeds belangrijker voor accountants (KPMG) en advocaten (De Brauw).

Groei aantal zzp’ers en belang per branche

Net zoals grote bedrijven in verschillende sectoren last hebben van snel groeiende innovatieve bedrijven die slim gebruikmaken van technologie, is de echte revolutie gelegen in het feit dat individuen onderling (peer-to-peer) de rol van bedrijven overnemen. Uber, Airbnb en WhatsApp zijn hier goede voorbeelden van. Deze bedrijven groeien bovendien ongekend snel. De grafiek hieronder laat zien dat het vroeger twintig jaar duurde voordat een beursgenoteerd bedrijf een market cap, de vermenigvuldiging van de aandelenprijs met het aantal uitstaande  aandelen, van een miljard dollar bereikte. Tegenwoordig is dat in een aantal gevallen slechts iets meer dan een jaar.

Peer-to-peer (P2P) taxonomie

In het kwadrant hieronder zijn de verschillende vormen van P2P-businessmodellen in kaart gebracht. In feite is de duurzaamheid van die businessmodellen ook verweven in deze matrix. De as winstgevendheid versus doelgedreven (in het Engels: opportunism versus purpose) laat zien bij welke businessmodellen duurzaamheid een belangrijkere rol speelt. Dit zijn de purpose- of doelgedreven modellen. Een eenzijdige focus op winst verdraagt zich niet goed tegenover duurzaamheid. In het scenario rechtsonder, lokale veerkracht, zien we de circulaire economie terugkomen. We zien dat de veelal beursgenoteerde winstgedreven bedrijven gedwongen worden om meer stil te staan bij zingeving (purpose) en dat economische activiteit voor een deel wordt overgenomen door lokale gemeenschappen die sterk op duurzaamheidsprincipes zijn gefundeerd. Met name in een land als Spanje, waar de crisis hard heeft toegeslagen, zien we zogeheten paralleleconomieën ontstaan.

Bron: http://welvaartvooriedereen.nl/2014/08/p2p-is-booming/

Grenzen vervagen

Onlangs werd de MKB-praktijk van KPMG verkocht aan het Haagse softwarebedrijf EBPI. Het nieuwe bedrijf gaat zich toeleggen op samenstellende (o.a. het opstellen van jaarrekeningen) en administratieve dienstverlening en is daarmee redelijk uniek in een markt waar deze diensten vaak gecombineerd worden met controle. ‘We gaan het verdienmodel van de sector op zijn kop zetten’, zegt EBPI. Al eerder zagen we dat dat rechtsbijstandverzekeraar DAS online boekhouddiensten ging aanbieden.

Technologie en creativiteit

Net als dit het geval is in de retail-, leisure-, transport- en bouwsectoren, is de verstoring die door technologie plaatsvindt in de zakelijke dienstverlening eigenlijk nog maar net begonnen. Het blijkt erg moeilijk voor grote, traditionele bedrijven in de sector om hun businessmodel aan te passen aan de realiteit van vandaag. Een uitdaging voor veel sectoren is de noodzaak om zich continu aan te kunnen passen aan een nieuwe werkelijkheid. Inmiddels is het geen geheim meer dat het aanleren van empatische vaardigheden aan sterk analytisch ingestelde specialisten moeilijk is. Hetzelfde geldt voor creativiteit. Op grond hiervan zal de sector getuige zijn van een machtsverschuiving van de managerial class naar de creative class. Dat geeft een geheel andere lading aan creative destruction.