Als digitale nomade je eigen belastingstelsel kiezen.

Werken vanuit voordeliger belastingstelsel? Welke mogelijkheid heb je als ‘ditigal nomad’

Als digitale nomade ben je in principe niet meer aan landsgrenzen gebonden ook niet voor de belasting.

Hoewel veel freelancers zonder fysiek kantoor en met klanten wereldwijd hun onderneming en hun persoonlijke adres geregistreerd houden in hun land van herkomst bestaan er in de praktijk geen onoverkomelijke hindernissen om deze over te zetten naar een land met een voordeliger belastingstelsel. Hieronder leg ik je in grote lijnen uit hoe je daarbij te werk kan gaan.

Je woonplaats kies je zelf

De meeste landen belasten enkel hun inwoners. Dat wil zeggen dat zodra je niet meer beschouwd wordt als een inwoner je er ook geen belastingen meer moet betalen, zelfs al bezit je nog steeds de nationaliteit van je thuisland. In de meeste Europese landen geldt dat als je kan bewijzen dat je een officieel adres hebt in een ander land en een groot deel van het jaar in het buitenland verblijft je je kan uitschrijven bij de bevolkingsdiensten.

De Nederlandse belastingwet stelt enkel dat ‘waar iemand woont naar omstandigheden wordt beoordeeld’. De manier waarop de belastingdiensten dit beoordelen is onder andere door de kijken naar de verblijfsduur in Nederland. Verblijf je er minder dan 6 maanden per jaar is dat een goed argument om niet meer als inwoner beschouwd te worden. Daarnaast kijkt de belastingdienst echter ook of je nog belangrijke economische activiteiten in Nederland hebt. Als rondreizende zzp’er zonder fysiek kantoor of zonder personeel in Nederland voldoe je dus voor de belastingdienst aan alle voorwaarden om niet meer als inwoner beschouwd te worden.

Maar als je nergens echt gevestigd bent, hoe kies je dan je nieuwe thuisland? Verschillende landen heffen helemaal geen belastingen, andere landen belasten je buitenlandse inkomsten niet. Dit zijn de landen die je waarschijnlijk het meeste zullen interesseren. Ik kan hier onmogelijk ingaan op alle details maar elk van deze landen heeft andere regels voor de manier waarop je er een verblijfsstatus kan aanvragen. Soms zal je ter plekke moeten investeren, soms zal je een borg moeten betalen, andere landen eisen dat je minstens een half jaar ter plekke blijft vooraleer je in aanmerking komt om je er officieel te vestigen. Vervolgens volstaat een bezoek van hooguit enkele dagen per jaar in de meeste belastingvriendelijke landen om er je verblijfsstatus te behouden.

Let wel op, bij het beëindigen van je onderneming in het ene land en het overbrengen van kapitaal naar het andere land kan je nog hindernissen ontmoeten. Veel fysieke eigendommen zal je onderneming wellicht niet bezitten maar mocht je bijvoorbeeld intellectuele eigendommen in bezit hebben kan het zijn dat je nog belast wordt op de meerwaarde die daarop gecreëerd werd in het land van oorsprong. In zulke gevallen vraag je best op voorhand raad aan een fiscaal emigratiespecialist zodat je niet voor nare verrassingen komt te staan.

Geen belastingen, geen papierwerk

Omdat belastingdiensten niet enkel kijken naar de plaats waar jij en je onderneming officieel gevestigd zijn moet je ook kunnen bewijzen dat je economische activiteiten zich vooral in het belastingvriendelijke nieuwe thuisland concentreren. Voor bedrijven die fysieke goederen of diensten leveren is dat bijzonder moeilijk, wellicht bevinden hun klanten en leveranciers zich meestal niet in landen als Panama, Dubai of Andorra. Voor wie echter klanten kan factureren voor werk dat via internet wordt afgeleverd (IT, marketing, design, consultancy of schrijven bvb.) bijvoorbeeld, is het perfect mogelijk om te claimen dat ze werken vanuit een belastingvriendelijk land.

Om dat te bereiken moet je bedrijf geregistreerd staan in je nieuwe thuisland en moet je daar een internationale bankrekening openen. Je stuurt je klanten facturen en kan jezelf eventueel ook een salaris betalen. Je zal op die manier kunnen vermijden dat je BTW, dividendbelasting, inkomensbelasting en kapitaalwinstenbelasting moet betalen. Er zijn zelfs landen waar je niet eens je jaarrekeningen moet indienen.

Mogelijke hindernissen

Uiteraard komen er heel wat praktische zaken kijken bij zo’n fiscale verhuizing en zal je hier en daar wel met problemen geconfronteerd worden. Dit zijn enkele van de meest voorkomende moeilijkheden:

Een bankrekening openen is niet gemakkelijk als je echt geen eigen woning hebt. De meeste banken vragen een bewijs van woonplaats in de vorm van elektriciteits- of waterfacturen. Toch bestaan hier oplossingen voor en de ene bank past de regels strenger toe dan de andere. Bereid je er wel op voor en stap de bank binnen met een overtuigend verhaal.
Een exotische bankrekening maakt het soms moeilijk om creditcardbetalingen te ontvangen.
Klanten vinden het soms vreemd als je hen vraagt om je facturen via zo’n exotische rekening te betalen. Niet alle banken kunnen ook rechtstreeks geld overmaken naar de banken in deze belastingvriendelijke landen.

Dit is uiteraard slechts een kleine introductie om je op weg te helpen. Elke individuele situatie is anders en kan aanleiding geven tot andere praktische problemen. In sommige gevallen zal je ook echt niet zonder de persoonlijke raad van een expert kunnen. Als je een echte digitale nomade bent met een bepaald inkomstenniveau dan is het echter zeker en vast mogelijk om je eigen woonplaats en belastingstelsel te kiezen, zolang je je aan bovenstaande basisprincipes houdt.