ZiPredactie 13 november 2015 5 reacties Print Hoe gaat de overheid eigenlijk zelf zzp’ers inhuren onder de Wet DBA? Norbert Klein stelt Kamervragen aan Wiebes.Is de overheid eigenlijk zelf wel klaar voor de Wet DBA? Kamerlid Klein stelt Kamervragen hoe de overheid zelf de Wet DBA gaat implementeren. Het is een bekend fenomeen. Het kabinet verzint nieuwe regels omtrent de arbeidsmarkt. De laatste tijd meestal om de ‘uitwassen van flex’ tegen te gaan, zoals Minister Asscher dat noemt. Vervolgens wordt de overheid als werkgever/opdrachtgever, en grote gebruiker van flex, geconfronteerd met de gevolgen van die wetten. Zelden zijn ze daarbij het braafste jongetje van de klas. Denk maar aan alle payrollingconstructies (doorn in het oog van Asscher) waarvan veel overheden gebruik van maken. Straks is daar dan (waarschijnlijk) de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties. De overheid kan niet zonder zzp’ers, zo constateerden zzp-organisaties al eens in hun brandbrief over de Wet DBA. De organisaties stelde ook dat de overheid als opdrachtgever zelf inkoopvoorwaarden hanteert die strijdig lijken met de Wet DBA. Is de overheid eigenlijk zelf wel klaar voor de Wet DBA? Hoe gaan ze zelf straks om met een aantal hete hangijzers als vervanging? Geeft de overheid leiding en toezicht aan de zzp’ers die ze inhuurt en kan dat eigenlijk wel zonder dat er een dienstbetrekking ontstaan? Net als veel grote werkgevers kan de overheid simpelweg niet zonder zzp’ers, dus ook deze werkgever zal wel met een slimme oplossingen komen om gebruik te blijven maken van zzp’ers. De vraag is wel hoe en gaan ze dat doen om een manier die past bij de intentie van de nieuwe wet? Tweede Kamerlid Norbert Klein heeft Staatssecretaris Wiebes gisteren een aantal prikkelende Kamervragen hierover gesteld: Kunt u zich herinneren dat u aan de Eerste Kamer schreef dat een relevante afwijking van een beoordeelde overeenkomst bijvoorbeeld kan zijn dat er in de overeenkomst staat dat de opdrachtnemer zich vrij mag laten vervangen, maar dat de opdrachtgever dit in de praktijk niet accepteert door de werkzaamheden van de vervangers te weigeren en van de opdrachtnemer te eisen dat hij al het werk persoonlijk verricht? Dat dit een dermate belangrijke afwijking is van de overeenkomst dat hierdoor een dienstbetrekking kan ontstaan? Hoeveel zzp-ers zijn er werkzaam binnen het ministerie van Financiën, de belastingdienst en het UWV, al dan niet door tussenkomst van een broker, uitzend of payroll bedrijf? Gaat u ermee akkoord dat deze mensen zichzelf kunnen vervangen vanaf 1 april 2016? Hoe gaat u toezien op kwaliteit en gaat u deze mogelijk door de zzp-er gestuurde vervangers ook screenen? Welke marge mag een zzp-er hanteren op de inzet van een vervanger? Of laat u dat over aan de markt? Sluit de mogelijkheid dat een zzp-er zich kan laten vervangen aan bij de huidige regels inzake Europees aanbesteden? Bent u het met mij eens dat indien zzp-ers onder leiding en toezicht werken er eigenlijk sprake is van een dienstbetrekking? Zo ja, wordt daar op dit moment al bij aanstelling van een zzp-er opgelet en zo ja hoe? We zijn benieuwd naar de antwoorden. Al zal Wiebes zich er wellicht gemakkelijk van af maken. Ministeries huren in de regel zelden rechtstreeks zzp’ers in, altijd via een bureau. Die bureaus zijn onder de Wet DBA de opdrachtgever en dus ook verantwoordelijk voor een aantal punten zoals ze in de vragen geschreven staan. Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties Print Over de auteur Over ZiPredactie De ZiPredactie plaatst hier interviews en eigen artikelen. Daarnaast persberichten, aankondigingen of (met toestemming) overgenomen artikelen. (contact: info[AT]zipconomy.nl) Bekijk alle berichten van ZiPredactie
Om op het laatste punt in te gaan, zo eenvoudig lijkt het wellicht maar dat klopt niet. Dat zit in het loonbegrip, ook betaling door middel van derden kan als loon gezien worden. De feitelijk opdracht of werkgever kan als werkgever aangemerkt worden. Let daarbij ook op het ontslagbesluit payrolling waarbij voor de beëindiging van een inzet de payroll medewerker de zelfde rechten heeft als de medewerker in vaste dienst bij de feitelijk werkgever.
Bijzonder dat dit Tweede Kamerlid vragen stelt over de antwoorden aan de Eerste Kamer. Ben benieuwd of we dat nu vaker gaan zien. Nu het IBO er is en opnieuw vaststelt dat het probleem van schijnzelfstandigheid niet vaststaat zou dat best kunnen. In theorie kan een Kamerlid dat zich bekocht voelt nu het IBO er is via een amendement bij het Belastingplan de VAR behouden of een ander plan voorstellen. Jammer trouwens dat Klein niet heeft gevraagd of de overheid nu voor de ingehuurde zzp’ers loonheffing en premies werknemersverzekeringen afdraagt en/of verwacht dat onder de DBA te moeten doen. Vrije vervanging lijkt me trouwens weinig realistisch bij hoog gekwalificeerde zzp’ers bij de overheid: die ICT specialist mag bijvoorbeeld echt niet zomaar zijn broer sturen, óók niet als die broer beschikt over de juiste diploma’s. Eerder zou het model voor de externe deskundige van toepassing zijn, maar dat model stelt de eis dat de opdrachtgever zelf niet over de benodigde kennis beschikt voor een goede uitvoering van de opdracht. Het gaat daarbij niet over capaciteit, maar over de al aanwezige expertise. Het modelcontract biedt geen vrijwaring als hetzelfde (soort) werk ook door werknemers wordt gedaan. Daarover zou ik ook nog wel een vraag willen zien.
De cijfers uit het IBO-zzp rapport cijfers over schijnzelfstandigheid zijn geen eigen onderzoek, maar komen uit een onderzoek van Erasmus Univ (in opdracht van EZ). Ze geven aan dat schijnzelfstandigheid ergens tussen de 2 en 17% ligt. Die inzichten waren dus al bekend en is geen nieuw feit. Die cijfers zijn ook besproken in antwoorden van Wiebes op Kamervragen over de Wet DBA. Op dat vlak levert het IBO-zzp geen nieuwe inzichten.
Hebben de overheden dan geen problemen met het (zeer) langdurig inhuren van een ZZP-er met een VAR? De eigen opgestelde regels worden daarin met voeten getreden.
@MarkVeldhuizen Waarschijnlijk kan de overheid zich hieruit redden door te wijzen op het feit dat er met die zzp’ers geen sprake is van een echte dienstbetrekking. Volgens bijlage 1 deel 2 bij de beleidsregels beoordeling dienstbetrekking van de Belastingdienst (http://wetten.overheid.nl/BWBR0014311/geldigheidsdatum_29-08-2012#BijlageI) blijkt het bestaan van een publiekrechtelijke dienstbetrekking uit een formeel aanstellingsbesluit. Is er geen aanstellingsbesluit, dan is er ook geen sprake van een publiekrechtelijke dienstbetrekking. Een privaatrechtelijke dienstbetrekking is het ook niet, omdat de opdrachtgever een overheidsinstantie is. De overheid mag zich dus beperken tot het toetsen op fictieve dienstbetrekkingen. Van die ficties zal waarschijnlijk alleen de gelijkgesteldenregeling van toepassing zijn. En die regeling mogen partijen straks contractueel buiten toepassing verklaren. Dat zal de overheid ongetwijfeld gaan doen, want daarmee verkrijgt zij 100% zekerheid. Kortom, ik vermoed dat de overheid zonder al teveel moeite zzp’ers kan blijven inzetten zonder inhouding van loonheffingen. Ze hoeft dan zelf nauwelijks iets te veranderen aan haar beleid. Zij rijgt het volgens mij zelfs makkelijker.
