Mei Li Vos 7 december 2015 8 reacties Print Column Mei Li Vos: “Pakketbezorgers versus PostNL: ik sta paf!”Tweede Kamerlid @meilivos staat paf. Gaat PostNL vrijuit en zijn zzp’ers de pineut als rechter beslist dat zzp’ers toch in loondienst werken? Vorige week hebben drie pakketbezorgers PostNL voor de rechter gedaagd. Dat is best bijzonder. Want ze zijn officieel zzp’ers, maar ze voelen zich ontslagen door PostNL omdat ze mee hebben gedaan aan een staking voor betere tarieven en werkomstandigheden. Pakketbezorgers kunnen niet ondernemen Dit is een strijd die al drie jaar duurt. PostNL zet in plaats van gewone werknemers zzp’ers in. Maar er is weinig zelfstandig en ondernemends aan deze zzp’ers. Ze mogen niet voor andere pakketbedrijven werken. Ze moeten een uniform aan. Ze moeten verplicht een bepaald soort bus aanschaffen (zelf uiteraard). Ze hebben vaste werktijden. Ze kunnen niet onderhandelen over hun tarief. Ze krijgen functioneringsgesprekken. Een gewone zzp’er zou zich wel even achter de oren krabben: dat is toch gewoon werknemerschap? Dat zou allemaal niet zo erg zijn als de zzp’ers heel veel vrijheid hadden en ook goed konden verdienen. Maar dat is ook niet zo. Ze moeten soms 60-urige werkweken maken om een beetje uit de kosten te komen. Daarom hebben ze een paar keer gestaakt. En vervolgens heeft PostNL 26 pakketbezorgers ‘ontslagen’. Ze mogen niet meer voor PostNL werken. Behoorlijk zuur als je duizenden euro’s hebt geïnvesteerd in een bus speciaal voor PostNL en als je vaste lasten gewoon doortikken. Gaat PostNL vrijuit en zijn pakketbezorgers de pineut? Vandaar dus de gang naar de rechtbank. Mijn medewerker Nazan was er en schreef een verslag. Eén van de dingen waar ik het meest kwaad over werd is de uitspraak van de advocaat van PostNL. Uit het verslag van Nazan: “Aan het eind van de betogen vraagt de rechter wat het concreet betekent voor deze drie mensen als uit het vonnis blijkt dat het hier om een arbeidsovereenkomst gaat. De rechter stelt dat deze pakketbezorgers een eventuele naheffing kunnen verwachten van de belastingdienst. Ze hebben jarenlang zelfstandigenaftrek ontvangen. De advocaat van PostNL verklaart dat het postbedrijf een aantal jaren geleden een afspraak heeft gemaakt met de belastingdienst. Hierdoor zullen er geen fiscale gevolgen zijn voor het postbedrijf.” Ik sta paffer dan paf. PostNL mag vanwege een afspraak met de Belastingdienst straffeloos met schijnzelfstandigen werken. Waardoor ze dus veel goedkopere arbeidskrachten hebben dan andere pakketbedrijven. En als een rechter zich er over buigt en oordeelt dat ze eigenlijk al die tijd werknemer waren, dan zijn de zelfstandigen de pineut en gaat PostNL vrijuit. Dankzij de afspraak met de Belastingdienst ‘zullen er geen fiscale gevolgen zijn voor het postbedrijf’. Ik ben zeer benieuwd wat de rechter uiteindelijk gaat oordelen, ook bij de andere kantongerechten. En als de nieuwe wet als alternatief voor de VAR, de Wet DBA, dit soort ‘afspraken’ niet voorkomt dan faalt die wet. (naschrift redactie 19 dec: In een uitspraak heeft de rechter bepaald dat een [aantal] zzp’ers inderdaad verkapt in loondienst zijn en het contract daarom niet ontbonden kan worden. In hoeverre dat ook daadwerkelijk gevolgen heeft voor de zelfstandigen aftrek is nog niet bekend. Dat is meer een zaak tussen de Belastingdienst en de zzp’ers in kwestie.) goed opdrachtgeverschap, Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties, zzp-beleid Print Over de auteur Over Mei Li Vos Mei Li Vos is onder andere fractievoorzitter van de PvdA in de Eerste Kamer. Ze was tot maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van de PvdA en toen (o.a.) woordvoerder zzp-beleid. Bekijk alle berichten van Mei Li Vos
Beste Mei Li, Dit zijn voorbeeld van de rafelranden van de flex. Uitzonderingen; goed dat je daar de aandacht op richt. Ook de hoogste tijd dat PostNL dit langlopend dossier oplost. Inhoudelijke twee punten. 1> Ik denk dat het wel van tweeën een is. Of er is een opdrachtnemer/opdrachtgever relatie. Dus geen ontslagbescherming. Of er is een werknemer/werkgever relatie. Inclusief rechten (en plichten) met terugwerkende kracht van een paar jaar, zowel voor werkgever als werknemer. Inclusief met terugwerkend kracht recht op cao-loon, sociale voorzieningen, vakantiedagen, pensioen en ontslagbescherming (voor zo ver die bestaat). En dan als consequentie ook geen zelfstandigenaftrek, met terugwerkende . Immers je was geen ondernemer. Dat PostNL mogelijk geen naheffing krijgt, is niet iets daar deze zzp’ers last van krijgt. Dat is iets tussen PostNL en de Belastingdienst. 2> Je noemt ook de Wet DBA en hoopt (verwacht) dat die wet dit soort situaties voorkomt. Dat is nog maar zeer de vraag. Sterker nog, zoals ik eerder betoogd heb (http://bit.ly/1XP0UzN), zet de Wet DBA juist de deur open voor een situatie dat er geen arbeidsrelatie is tussen opdrachtnemer en opdrachtgever en terwijl tegelijkertijd iemand ook niet als ondernemer gezien wordt. De ‘ondernemerstoets’ was wel onderdeel van de VAR , maar is immers in de Wet DBA verdwenen. Het feit dat iemand maar 1 opdrachtgever heeft, is geen onderdeel van de Wet DBA. Een opdrachtgever kan prima (met goedkeuring van de Belastingdienst) via een model-/voorbeeldovereenkomst een paar jaar achter elkaar een zzp’er inhuren, zonder dat er een werkgever/nemer relatie ontstaat. Dezelfde belastingdienst kan tegelijkertijd ook beoordelen dat de zzp’er geen ondernemer is, omdat hij maar 1 opdrachtgever heeft (en dus zijn/haar recht op zelfstandigenaftrek vervalt). Zonder dat dit consequentie heeft voor de opdrachtgever/opdrachtnemer relatie (opdrachtgever wordt niet in eens inhoudingsplichtig). In zo’n situatie heeft iemand dus noch de voordelen van het werknemerschap noch die van het ondernemerschap. Een situatie als door jou beschreven bij PostNL wordt via de Wet DBA eerder makkelijker dan moeilijker. Mogelijk is dit een bewust doel van de wetgever (minder zelfstandigenaftrek); ik denk eerder dat dit een – ondanks de waarschuwing – niet voorzien effect van de Wet DBA is.
Alles hangt af wat PostNL heeft kunnen afspreken met de Belastingdienst. Is die afspraak ingebracht als ‘bewijsstuk’ en dus onderdeel van de rechtszaak? De nieuwe Wet DBA verschilt namelijk fundamenteel niet zo veel van de huidige, om vast te stellen of het hier een fictief dienstverband betreft. Ook als er dan een afspraak geldt met de Belastingdienst dan zal die van toepassing verklaard worden. Mochten er in deze afspraak met de Belastingdienst geen duidelijke richtlijnen omtrent het type dienstverband zijn afgesproken, dan zal een rechter vaststellen dat het om een dienstverband (arbeidsrelatie) gaat. In feite is dan het reeds uitgekeerde uurloon het netto-loon, waarover de werkgever (Post NL) nog de afdrachten moet betalen waarvoor een werkgever verplicht is met mogelijk nog een boete daar boven op. Het lijkt mij dat er voldoende jurisprudentie omtrent dit soort ‘draaideurconstructies’ is. Maar misschien heeft PostNL wel een hele bijzondere positie verkregen?
Wat ook maar weer aantoont hoe jammer is het dat de echte discussie over waar het heen moet met de flexibilisering van de arbeidsmarkt muurvast zit binnen de coalitie.
Toevallig gaat het steeds over PostNL die altijd in de media wordt genoemd, maar iedereen in de inhuurbranche kent wel voorbeelden van overheidsorganisaties die mensen jarenlang ‘inhuren’ zonder ooit als werkgever premieheffing af te dragen, omdat ze als ‘opdrachtgever’ beschermd worden door de VAR. Ben heel benieuwd of diezelfde overheid nu ook voorbeeldgedrag gaat vertonen als we straks onder de DBA gaan werken met voorbeeldcontracten………
Krokodillentranen van mevrouw Vos. Ikzelf heb jaren voor Post gewerkt en durf wel te stellen dat ik het bedrijf ken. De liberalisering van de postmarkt (ja hoor, daar istie weer) heeft er voor gezorgd dat dit soort uitwassen voorspelbaar bleken. Het voormalige Staatsbedrijf Post moest en zou privaat (heb ik nog meegemaakt in 1989), de markt geliberaliseerd en het resultaat: Tante Pos is nagenoeg failliet en Franse en Duitse aanbieders beheersen de markt en hebben ze overspoeld met een concurrentie op 1 slechts 1 onderdeel: loonkosten. Daar waar vroeger 1 postbode of pakketbezorger 1 wijk of 1 route deed en alle post/pakketten mee nam, komen er nu 3 of 4. En die hebben allemaal hun eigen infrastructuur en vervoersondersteuning moeten bouwen. En dat in een krimpende postmarkt (de groei van pakketten als gevolg van internetwinkels daargelaten*). Dat Post de “randen” op zoekt is in die context logisch, maar het is uiteindelijk natuurlijk gewoon een gedrocht, beschouwd vanuit het oogpunt van volwassen arbeidsverhoudingen. Ergo: uitholling van vakmanschap en uitholling van arbeidsvoorwaarden. Krokodillentranen dus! Mevrouw Vos is zelf parlementariër, en alhoewel haar partij deel uitmaakt van de coalitie, staat niets haar in de weg om zelf te komen met initiatieven om dit soort uitwassen tegen te gaan. En in dit geval bedoel ik geen halfwassen flauwekul als bijvoorbeeld de nieuwe wet DBA of een wet tegen schijnconstructies. Het gaat om de wijze waarop je naar de maatschappelijke tendensen kijkt en daarop een politiek antwoord formuleert. En nog beter zou zijn om in een bredere context de doorgeschoten liberalisering van markten te herdefiniëren (terugdraaien gaat wellicht wat ver). Kijk naar het spoor (zat mevrouw Vos niet in de parlementaire enquêtecommissie naar de Fyra?), zorg, sociale woningbouw of telecom. .
*En nog ten aanzien van de groei van pakkettendistributie als gevolg van de toename van internet winkelen: dat zal allemaal wel tijdelijk blijken. De nieuwste trend is het creeeren van een afhaalpunt. De bestelling kan, na een zekere periode na de bestelling, op elk gewenst moment van de dag worden afgehaald op een afhaalpunt: de laatste schakel, nl. de pakketbezorger heeft het nakijken, want die is niet meer nodig. Daarna volgt ongetwijfeld internet shoppen 3.0: dat afhaalpunt heeft verschillenden modellen, in verschillende kleuren en met verschillende prijzen op voorraad, dus u hoeft op het afhaalpunt pas te beslissen wat u koop en of u het koopt. Overigens noemden we dat vroeger gewoon een winkel. Ik zal wel oud worden.
Mevrouw Vos, Heeft u onderzoek gedaan waarom deze bezorgers ‘ontslagen’ zijn? Als u dat ook zou vermelden dan krijgt het verhaal misschien een andere wending en zou u ook niet paf staan.
Alhoewel ik de hartenkreet van mevrouw Vos wel begrijp, is het een beetje aan de late kant. De pakketbezorgers zijn al lang geleden een issue geweest in de Kamer, waarbij de staatssecretaris aangaf, dat ‘er is niets mis was met deze ruling van de Belastingdienst’. Ik nodig mevrouw Vos uit om mijn blog over deze pakketbzorgers eens te lezen, om in te zien dat er mogelijk wel wat mis was. met deze ruling: http://juridischehbo.nl/2015/06/12/hoe-zelfstandig-zijn-de-zelfstandige-pakketbezorgers-bij-postnl/ Dezelfde staatssecretaris is in de Tweede Kamer niets in de weg gelegd bij de behandeling van de DBA. Inhoudelijke houtsnijdende vragen ontbraken. De Eerste Kamer heeft in elk geval wat aanpassingen bij de invoeringssystematiek kunnen afdwingen en ook wat meer inhoudelijke informatie van de Belastingdienst over de beoordelingssystematiek, maar de kern van de wet DBA is overeind tot nu toe. Wat is de kern van deze wet: het institutionaliseren van de rulings van de Belastingdienst. Dat kan dus betekenen, dat er het zelfde gaat uitkomen als destijds bij de pakketbezorgers; immers: ‘er was niets mis met die deal’. Dat de DBA een zeer slechte wet is (een variant op het mantra van de staatssecretaris over de VAR), blijkt wel uit het feit, dat rechtsmiddelen ontbreken als een aanvraag voor een oordeel op een voorgelegde overeenkomst, wordt gedaan, of als je niet met het oordeel eens bent om daar iets tegen te doen via bezwaar of iets dergelijks. De DBA institutionaliseert ook rechtsonzekerheid.
achtergrond - Waterzuiveringsbedrijf Aquafin implementeert innovatief project voor verbindende samenwerking met pa...
