Annemarie Stel 4 maart 2016 23 reacties Print Een onnozele zzp’er in het land van de paperassen“Ik een onnozele zzp’er en ik begrijp de ophef over de Wet DBA niet zo goed.” Annemarie Stel met een verfrissende column over het verdwijnen van de VAR en het geringe extra werk dat dat voor een interim professionals is. De zzp-wereld is in paniek. De VAR wordt afgeschaft en staatssecretaris Wiebes stuurt ons een contractenmoeras in. In plaats van te zwaaien met een vrijbrief zitten we straks opgesloten in de juridische kerkers van de Belastingdienst, aan beide enkels geboeid met verzwaarde administratieve lasten en in de allengs vervliegende hoop dat we onze vrijheid ooit nog terugkrijgen. Nu ben ik een onnozele zzp’er en ik begrijp de ophef niet zo goed. Mijn werk bestaat uit een mengeling van korte en langer lopende opdrachten – variërend van een halve dag tot anderhalf jaar en meestal van alles door elkaar – en in mijn ervaring taalt een overweldigende meerderheid van opdrachtgevers bij korte opdrachten totáál niet naar de VAR. Omdat het zo overduidelijk ‘klussen’ zijn dat niemand op het idee komt om daar een baan van te maken (zelfs Lodewijk Asscher niet). Denk aan: het schrijven van zes vacatureteksten of het reviewen van een website. Aangezien werken met een contract niet verplicht is, heb ik er het volste vertrouwen in dat er straks voor dit soort opdrachten net zo vaak – dat wil zeggen: ongeveer nooit – om zo’n ding zal worden gevraagd als nu om de VAR. Geringe investering Bij langer lopende opdrachten, vooral die met een interimkarakter (als je een e-mailadres van het bedrijf krijgt lijkt het al gauw op een dienstverband), vragen de meeste van mijn opdrachtgevers wél om de VAR. Maar naast de VAR wordt er negen van de tien keer óók gevraagd om een kopie van mijn KvK-inschrijving (die maximaal drie maanden oud mag zijn, dus dat betekent het geregeld aanvragen van een nieuw, digitaal gewaarmerkt Daar kan zo’n Wiebescontractje nog wel bij uittreksel à € 7,50) en ben ik doorgaans toch al aan het hannesen met allerlei papieren en formulieren, zoals een offerte, leveranciersverklaring, opdrachtovereenkomst, inkooporder, verklaring omtrent het gedrag of een kopie identiteitsbewijs. Daar kan zo’n Wiebescontractje echt nog wel bij, zeker als het een standaardmodel is dat ik zo van de harde schijf vis. Bovendien, langere opdrachten leveren over het algemeen meer geld op dan korte (ze leveren in elk geval langer geld op) en als ik de ‘kosten’ van het in orde maken van al die paperassen afweeg tegen de opbrengsten, lijkt het mij persoonlijk een geringe (extra) investering. Hoogwaardige werkgelegenheid Nu ben ik niet zo onnozel dat me ontgaat dat er in bepaalde hoeken van de zzp-markt – wat dat ook mag zijn – van alles loos is. Mogelijk dat de wet DBA daar verandering in gaat brengen, al vind ik dat er met een kanon op een bacterie wordt geschoten en maak ik me over de uitvoering weinig illusies. Het lukt al niet om de relatief eenvoudige VAR te handhaven. Misschien hadden ze dáár mee moeten beginnen (of ophouden met het sluiten van anti-VAR-dealtjes met zuinige werkgevers). Het had een hoop geld en gedoe kunnen schelen. Tenzij deze nieuwe wet een manier is om een soortement van min of meer hoogwaardige werkgelegenheid te creëren voor de 5.000 Belastingdienstmedewerkers die er binnenkort uitgegooid dreigen te worden (om te worden vervangen door 1.500 ICT’ers die zo schaars zijn dat ze vermoedelijk alleen als zzp’er kunnen worden ingehuurd). Dan zou er nog iets goeds uit voort kunnen komen. ondernemerschap, Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties Print Over de auteur Over Annemarie Stel Annemarie Stel is voorlichtingskundige en gedurende 22 jaar gepokt en gemazeld bij de Rijksoverheid, zowel bij ministeries als bij uitvoeringsorganisaties. Zij heeft een achtergrond in ICT en sinds 1992 in arbeidsmarktcommunicatie, als beleidsmedewerker, adviseur, coördinator en campagnemanager, als laatste van Werken bij het Rijk. Sinds 2007 adviseert ze onder de naam Wervingsvisie.nl organisaties over arbeidsmarktcommunicatie, employer branding en recruitment. Meer informatie? Kijk op http://www.wervingsvisie.nl/ Bekijk alle berichten van Annemarie Stel
Een bacterie kan natuurlijk wel een hele lelijke infectie veroorzaken (Lees: verstoring van de markt voor zzp’ers). En over die handhavingscapaciteit: het scheelt nogal of je als lb-inspecteur een paar inhuursituaties beoordeelt en je conclusies van toepassing verklaart op ALLE bij deze organisatie ingehuurde zzp’ers of dat je iedere VAR apart moet beoordelen……..
Annemarie, Om het nog een stapje gemakkelijker te maken: je hoeft een modelovereenkomst niet te laten tekenen door opdrachtgever-opdrachtnemer! Een simpele verwijzing in je Overeenkomst van Opdracht naar het nummer van de model/voorbeeldovereenkomst waar jullie mee gaan werken is voldoende. Hugo-Jan
Maar er moet dan wel in staan dat er geen gezagsverhouding is en dat je jezelf door iemand anders kan laten vervangen.
Nee, dat is niet zo. In aantal modelovereenkomsten staat (zeker in degene die nog in de pijplijn zitten) omschreven hoe je afspreekt met gezag en vervanging om te gaan. Er is wel degelijk mogelijk om daar afspraken over te maken. Dat is dan vooraf goed gekeurd. Dan weet je waar je aan toe bent. Je moet je er vervolgens alleen wel aan houden.
U bedoelt die modelovereenkomsten die online gezet zijn (gecontroleerd en wel!) en ook alweer met de noorderzon zijn vertrokken omdat ze vol met fouten staan? Mijn vertrouwen is met diezelfde noorderzon vertrokken…
Ik ben in dit verhaal de opdrachtgever. En er wordt niet gewerkt met 1 zzp’er maar +/- 150. Dus ik heb maar aan 1 ding behoefte en dat is zekerheid en duidelijkheid.
Als opdrachtgever van 150 zzp’ers heb je idd het nodige te doen. Dat is wat anders. Alle begrip dat je de situatie nu heel rommelig vindt. Dat is ook zo, toch ook hier: er lijkt meer mogelijk dan sommige berichten doen geloven. Ik weet niet in welke business je zit. Mogelijk komt een branchebrede modelovereenkomst. Het gisteren gepubliceerde Handreiking toetsingskader geeft weer wat meer inzicht hoe opdrachtgevers via een modelovereenkomst om kunnen gaan met gezag en persoonlijke arbeid. Dat is minder zwart/wit dan wel wordt gedacht (zie http://www.zipconomy.nl/wet-deregulering-beoordeling-arbeidsrelaties/) Succes!
Mooie relativerende visie op de commotie rond het verdwijnen van de VAR. Ja langdurige (wat dat ook mag zijn) opdrachten zullen meer onder het vergrootglas komen. Ook opdrachtgevers die met draaideur zp-ers werken (weer een opdracht of project en nog een opdracht, met een iets andere naam etc.) zullen wat kritischer moeten gaan kijken. Dit alles met een grote mits: komt er nu wel handhaving door de BD? Zo ja, wie zijn die handhavers? Tot nu toe zie ik geen visie ten aanzien van marktregelurering en handhaving spreken uit de voorbeeldcontracten. Afwachten, maar inderdaad de soep zal waarschijnlijk niet zo heet gegeten gaan worden.
LB of IB Mark? Ik zou hopen dat er deskundigen op los gelaten worden. De ruling bij Post-NL ten aanzien van de postpakket bezorgers (er was niets mis mee volgens Wiebes) staat me nog op het netvlies en dat kan beter denk ik.
@Joop. Wiebes heeft in de bespreking in de Eerste Kamer gezegd dat hij (om voor de hand liggende redenen) geen handhavingsstrategie gaat publiceren. Duidelijk is wel dat het vooral controle op de werkvloer wordt, en niet sec puur administratief.
Dat zal moeten blijken Hugo-Jan. Ik weet uit het verleden dat controle op de werkvloer erg arbeidsintensief is, dus ik verwacht niet veel anders dan een mogelijkheid om steekproefsgewijs aan de slag te gaan. Ik ben wel voorstander van een helder kader vooraf, zodat iedereen (Zp-er, opdrachtgever en ook de BD) zich daarnaar kan richten en men weet waar op getoetst wordt en liefst ook hoe.
Ik heb twee modelcontracten van de website van de belastingdienst gedownload en eens goed bekeken. Ik ben gewend voor elke opdracht een goede offerte te maken waarin wordt beschreven wat de vraag is, het plan van aanpak, de te leveren producten, wat ik zelf doe en wat ik van de opdrachtgever verwacht. De opdrachtgever geeft mij dan ofwel een kopie van de offerte getekend retour of gebruikt haar eigen “standaard” opdrachtbrief met verwijzing naar mijn offerte. Als ik de modelcontracten voor mijn soort werk (consultancy / advies) beschouw, staat daar alles in wat ik ook in mijn offerte opneem. Het invullen van zo’n (model)contract is dus een beetje dubbelop. Met plakken en knippen kom je dan een heel eind. Een alternatief is een kortere offerte te maken en als bijlage het ingevulde (model)contract toe te voegen. Overigens, in al die jaren dat ik als zelfstandige werk is mij in totaal 3 keer om een VAR + kopie ID gevraagd. Ik bied wel altijd aan in de offerte dat het op verzoek te verstrekken is.
Vergeet niet dat het doel van de nieuwe wet is om het aantal zzpers drastisch te verminderen, dus niet iedereen zal zich in kunnen dekken met een model overeenkomst. In een aantal gevallen is het gewoon een (tijdelijk) dienstverband, daar is niet aan te ontkomen denk ik.
Ik ben als professional bij een hele reeks aan F.N.V. vergaderingen aanwezig geweest. De WDBA die nu aangenomen is heeft als doel om de eenmanszaak niet allen te verminderen maar ze volledig de nek om te draaien. de P.v.dA. is daar fijn in meegegaan en de V.V.D. is daar in getrapt. Mijn opdrachtgevers, een kleine 20 per jaar, willen best opdrachten verlenen, maar het is voor hun nu niet te beoordelen of ik zelfstandig ondernemer ben of niet. Zij hebben met mij te maken en niets met mijn andere opdrachtgevers. Nogal wiedes dat ze terughoudend zijn in de vorm van huiverig tot dun in de broek. De VAR was destijds juist bedoeld om een opdrachtgever “gerust te stellen”, de belastingdienst die dus wel inzicht heeft in mijn meerdere opdrachtgevers, verklaarde als zodanig en dus was het voor mijn opdrachgever duidelijk. Ik werd dan ook bijkans onpasselijk toen ik Wiebes bij RTLz op TV uit zijn nek zag zwetsen dat het allemaal zo goed geregeld was met de WDBA. Binnen een jaar zullen veel Zelfstandig professionals verstoken zijn van opdrachtgevers, en zal blijken dat dit fijne nieuwe wetje de economie grote schade heeft aangedaan. Wiebes vertrekt naar een volgende blunderfunctie en de broken zijn voor de zelfstandigen en de volgende die met een idee komt om de boel te repareren. en let maar op, dat zal een variant worden op de VAR. Alleen heeft die dan weer een andere naam en laten we hopen dat die wel netjes gehandhaafd wordt
Dat het onmogelijk is om 1.000.000 individuele VAR’s te controleren snap ik ook wel, maar er had best méér gedaan kunnen worden dan nu. Bijvoorbeeld op basis van een steekproef binnen sectoren of bedrijven waar de verdenking van schijnzelfstandigheid bestaat (de FNV kan wel vertellen welke dat zijn en anders is het een idee om te beginnen met de anonieme (!) ‘opdrachtgever’ hierboven). En stoppen met achterkamertjesafspraken, want zodra er in dit land iets gedoogd wordt, is het hek van de dam. En o ja: een VOG kost ook nog eens € 41,35. Was ik nog vergeten.
Er zijn ‘maar’ 500.000 VAR’s uitgegeven (lang niet elke zzp’ers heeft een VAR nodig), dat maakt dat probleem al de helft kleiner 😉 Er zijn de nodige sectorcontrolers geweest (denk met name aan zorg), punt daarbij van Wiebes is altijd geweest dat hij met de VAR wel de zzp’er kan aanpakken (simpelweg intrekken, wat in 15% van alle gevallen van controle op de VAR ook gedaan is), maar geen instrument had om de opdrachtgever aan te pakken die doelbewust misbruik maakt van schijnconstructies.
Dat klinkt wel zielig, ja. Tenminste, als er sprake is van een kwaadwillende opdrachtgever en de zzp’er is daarvan de pineut. Maar ook zzp’ers maken soms misbruik van de VAR en daar heb ik dan weer geen medelijden mee. En die achterkamertjes zijn er ook nog. Maarre… Het was niet mijn bedoeling dat dit een genuanceerd verhaal zou worden.
Vergeet niet dat het doel van de nieuwe wet is om het aantal zzpers drastisch te verminderen, dus niet iedereen zal zich in kunnen dekken met een model overeenkomst. Dit is een stukje van Gerrit zijn verhaal En dit is een stukje van Joop Afwachten, maar inderdaad de soep zal waarschijnlijk niet zo heet gegeten gaan worden. Nou, waar de overheid goed in is is niet verder te kijken levert iemand iets wat specifiek is waar tijdelijk behoefte aan is bij die opdrachtgever Is het wel altijd zo dat je je werk zelf kan indelen en wanneer je dat levert, hoe zo is dat belangrijk als je gebonden bent aan wat een ander of ander bedrijf aanlevert. Ik verwacht dat de belastingdienst niet specifiek naar kennis kijkt en dan oordeelt dat had ook in loondienst gekend. Het zal mij niet verbazen als ze juist naast de schijn-zzper ook de zzp er met specifieke kennis eruit proberen te krijgen zodat ze laten zien dat het niet alleen de postbezorger, timmerman,chauffeur enz treft.
Ik dit en ik dat. Er zijn ook zp’ers bij wie het allemaal anders werkt. Opdrachtgevers vragen mij heel regelmatig om een var. Dan mail ik de scan die ik heb, klaar. Ik ben alles behalve ‘in paniek’ maar heb een bloedhekel aan volkomen overbodig stompzinnig gedoe. Want laten we inderdaad niet vergeten dat dit kortzichtige beleid nu niet bepaald is bedoeld om zelfstandig ondernemen makkelijker te maken. Het probleem is het percentage schijnzelfstandigen, zo’n 7 à 11 procent heb ik begrepen. Pak de bedrijven aan die mensen ontslaan om ze vervolgens als zp’er aan te nemen. Daar ligt het probleem en laat mij lekker op z’n tijd een kopie van m’n var mailen, dat aanvragen kost me elk jaar 5 minuten en mijn gegevens zijn heel eenvoudig te controleren. Verder definieer ik mezelf niet aan de hand van wat ik niet heb of ben, met een begrip van drie woorden waarvan er twee niet van mij op toepassing zijn. Ik heb ook geen kantoor, ben ik dan een zzk?
Ik heb echt een probleem met deze nieuwe wet. Ik ben consultant/adviseur op het terrein van inkoop en logistiek. Mij werkzaamheden zijn 9 van 10 keer, het tijdelijk vervangen en/of i.g.v. capaciteit te kort ingezet. Dit doe ik op ZZP basis. De opdrachten die ik krijg zijn meestal bij de grotere bedrijven (leukste is ook nog eens bij meestal overheid/semi overheids instanties. Sinds de ingang van de nieuwe wet zijn deze grote opdrachtgevers erg terughoudend zelfs bang om nog ZZPers in dienst te nemen. Als aangeeft dat wanneer ze het modelcontract hanteren dat ze dan gedekt zijn, wijzen ze dit direct van de hand. Dit is ook geen garantie. Er is dus geen duidelijk maar meer onduidelijkheid ontstaan met als gevolg dat het voor de ZZPer het bijna onmogelijk is om nog opdrachten te krijgen. De overheid krijgt volgens mij hierdoor enkele 100.000 extra mondjes te voeren. Goeie regeling mooie wet. Of heb ik en de grote opdracht gevers het verkeerd. DUIDELIJKHEID IS HIER GEVRAAGD.
