Update uitzendbranche: lage marge, hoog volume businessmodel

Uitzendbranche groeit structureel

In de Verenigde Staten worden vaste banen al enige tijd vervangen door uitzendbanen. In Nederland is een vergelijkbare ontwikkeling gaande: uit gesprekken met Nederlandse uitzendbedrijven werd duidelijk dat deze trend vanaf 2014 ook hier doorzet. De ontwikkeling strookt niet met de theorie dat het percentage uitzendkrachten toeneemt wanneer er sprake is van ‘uitbodeming’ van een recessie: groeit de uitzendtak, dan groeit ook de economie weer harder. In werkelijkheid bleef het aandeel uitzendkrachten in de totale werkzame beroepsbevolking tussen 2003 en 2013 bijna onveranderd. Dit betekent dat het traditionele conjuncturele signaal van uitzenden afzakt; er komt een structurele groeicomponent bij.

MSP-constructies: doel heiligt de middelen

Ook de Managed Service Providers (MSP’s) zijn in opmars. Dit brengt het risico met zich mee dat uitzendbedrijven het contact met de opdrachtgever verliezen (desintermediatie). MSP-bedrijven nemen vaak de totale flexbehoefte van een bedrijf over, en zorgen voor de juiste invulling door flexibel in te kopen bij uitzenders en detacheerders. Alle grote uitzenders hebben inmiddels hun eigen MSP-propositie.

De meest voorkomende variant is de ‘neutrale MSP’: stel dat de MSP van Randstad de totale flexibele schil van Philips organiseert, dan kan het zijn dat ook uitzendkrachten van bijvoorbeeld Adecco worden ingehuurd. De Amerikaanse markt is het meest volwassen in deze constructie: 45 tot 50 procent van de Amerikaanse uitzendvolumes loopt via een MSP.

Hoge volumes en lage kosten dankzij technologische innovaties

Net als op veel andere branches binnen de zakelijke dienstverlening, hebben technologische ontwikkelingen ook impact op uitzenden. Zo verandert het verdienmodel van Randstad door de komst van nieuwe, technologische distributievormen. Waar in 2005 de kantoren nog verantwoordelijk waren voor 79 procent van de omzet, daalde dit percentage in 2015 naar 43 procent. De operationele marge van het snelgroeiende in-house concept is inmiddels ook hoger dan die van uitzenden. Hoge volumes tegen lagere kosten lijken voor grote uitzenders een belangrijke strategie te worden.

Automatisering: kans of dreiging?

De vraag is in hoeverre de uitzendsector gevoelig is voor automatisering. Uit onderzoek van Staffing Industry Analysts blijkt dat meer dan 60 procent van het uitzendwerk op langere termijn mogelijk wegvalt door automatisering. Dat is meer dan de 47 procent die Osborne en Frey in 2013 berekenden voor de totale Amerikaanse beroepsbevolking.

Daar staat tegenover dat technologische ontwikkelingen ook nieuwe uitzendbanen kunnen creëren. Grote landelijke uitzendorganisaties geven aan dat ze een sterke toename zien in de vraag naar koeriers. Oorzaak: de sterke groei van het aantal bestellingen via internet. Tenslotte moet een koerier de producten bij de mensen thuis afleveren.