‘Mijn ideaal: Win-win op inhuur-marktplaatsen’

De meeste mensen die mij kennen weten dat ik al heel wat jaren over inhuurmarktplaatsen van de (semi-)overheid schrijf. U kent ze waarschijnlijk wel, het UWV werkt er al een jaar of 8 mee, de Politie heeft er een, en Flex-Westbrabant en WerkeninGelderland ook. Het zijn er inmiddels meer dan 100. Een overzicht van dit soort platformen met ‘mini-aanbestedingen’ vindt u hier.

Ik schreef er vaak kritisch over, maar wel altijd constructief (hoop ik). Ik heb het altijd een mooie oplossing gevonden waarbij kleine leveranciers en zzp’ers ook de mogelijkheid krijgen om direct mee te dingen naar inhuuropdrachten van de overheid. En ook de overheid zelf kan met een inhuurmarktplaats de best passende kandidaat kiezen tegen een scherp tarief zonder logge en langdurig juridische vehikels als Europese aanbestedingen. Maar degenen die me een beetje hebben gevolgd op dit dossier, hebben waarschijnlijk ook gezien dat mijn toon in de loop der jaren kritischer is geworden.

Vijf problemen

Ik zie vooral de volgende vijf problemen:

1. Naarmate er meer marktplaatsen bijkomen, wordt het steeds onoverzichtelijker voor leveranciers en zzp’ers.
2. Elke marktplaats hanteert weer andere spelregels en algemene voorwaarden, die meestal ook nogal eenzijdig zijn opgesteld.
3. De transparantie met name over wat er bij het gunningsproces en de selectie van de winnaar achter de schermen gebeurt ontbreekt.
4. Het beperken van de communicatie tussen vragers en leveranciers cq zzp’ers belemmert het vinden van de best passende kandidaten.
5. In plaats van een laagdrempelig inhuurinstrument, wordt het steeds meer een tool die sommige leveranciers en zzp’ers liever mijden en altijd verhitte discussies oproept.

Comité van Marktplaatsgebruikers

Om hier wat aan te doen heb ik vorig jaar het Comité van Marktplaatsgebruikers opgericht. In het Comité is plaats voor verschillende organisaties die samenwerken om meer duidelijkheid, uniformiteit, eerlijkheid en openheid op en rond de vele inhuur-marktplaatsen van de (semi-)overheid en de zorgsector te bereiken.

Deze organisaties samen vertegenwoordigen diverse categorieën van leveranciers van inhuurkrachten en zzp’ers, die inhuuropdrachten proberen te krijgen op dit soort inhuur-marktplaatsen. Er zijn grote leveranciers lid van die met een team alle marktplaatsen volgen, er zijn diverse kleine en middelgrote leveranciers aangesloten evenals vertegenwoordigers van zzp’ers en of samenwerkende zzp’ers.

Er is een samenwerking afgesproken met ABU en VNO NCW om dezelfde doelstellingen te hebben.

Doelstellingen

Het Comité spant zich in om deze doelstellingen te bereiken:

1. Meer transparantie over gunningscriteria, de gunning en het gunningstarief.
2. Meer onderlinge uniformiteit en coördinatie tussen de meer dan honderd verschillende platforms.
3. Meer leveranciers- en zzp-vriendelijkheid. Anders geformuleerd: eer rekening houden met de belangen van ondernemers.
4. Betere contact- en klachtmogelijkheden.
5. Uniforme spelregels voor het gebruik van marktplaatsen.

We zijn dus niet tegen inhuur-marktplaatsen als zodanig, maar wel tegen de wijze waarop ze op dit moment vaak worden geëxploiteerd en beheerd. Goed functionerende marktplaatsen zijn in het belang van zowel de leveranciers en zzp’ers als de aanbestedende diensten. Naarmate de groei van het aantal marktplaatsen voortzet, wordt de problematiek groter.

Kwaliteitsslag nodig

Onder invloed van de binnenkort gewijzigde Aanbestedingswet krijgen marktplaatsen voor het eerst een legale status. Een DAS-procedure (Dynamisch Aankoopsysteem) is de nieuwe naam. Tegelijkertijd worden ook de regels voor de (semi-)overheid strenger. De motivatie bij afwijzingen moet worden uitgebreid, begrippen als proportionaliteit hebben ook betrekking op DAS-procedures, klachtenregelingen zijn ook van toepassing op DAS’sen.

Ik ben benieuwd of er nog meer marktplaatsen bij gaan komen. Uit een recente hertelling bleek voor het eerst dat er een aantal aanbestedende diensten is gestopt met hun marktplaats. Maar veel belangrijker dan het aantal is de kwaliteitsslag die moet worden bereikt.

Constructief overleg

Het Comité heeft ook onderzoek gedaan onder leveranciers die geregistreerd staan op een inhuur-marktplaats. Zijn zij daadwerkelijk zo ontevreden als ik vaak dacht en schreef? Bekijk de resultaten en oordeel zelf!

Het Comité spant zich in om het tij te keren door constructief overleg te organiseren met het Ministerie van Economische Zaken en met aanbestedende diensten van de (semi-)overheid en zorgsector die gebruik maken van een marktplaats. ‘Mijn ideaal-plaatje is dat er op inhuur-marktplaatsen een win-winsituatie ontstaat voor zowel de overheid als voor leveranciers (bureaus én zzp’ers).’