Zzp’ers nog steeds beschouwd als minderwaardige arbeidskracht. Met alle economische gevolgen van dien.

De politiek lijkt er ook met de nieuwe wet DBA niet in geslaagd om de verschillen tussen vaste werknemers en flexwerkers zuiver te definiëren. Met de introductie van de wet DBA is een einde gekomen aan de Verklaring arbeidsrelatie (VAR). Er was veel kritiek op de VAR, onder meer omdat die in de praktijk niet goed past bij de feitelijke rol en positie van zzp’ers.

Ook in de nieuwe wet wordt helaas teruggevallen op gekunstelde schijnformuleringen, die in de praktijk door hun onduidelijkheid onvermijdelijk tot problemen gaan leiden. Wat mij betreft is het inmiddels onbegrijpelijk dat zzp’ers – juridisch en feitelijk – niet de status krijgen die zij verdienen. Een status die aansluit bij de realiteit van het economisch verkeer. Wetgeving die tot op heden werd geformuleerd en geïmplementeerd lijkt vooral ingegeven door de angst voor misbruik en schijnconstructies. In de praktijk wordt echter in een ruime meerderheid van de gevallen netjes gewerkt met meer dan redelijke uurtarieven en wordt wet- en regelgeving gerespecteerd en nageleefd.

Ingewikkelde constructies

Wij zien nu al in de praktijk dat de grootste werkgevers van ons land zich het hoofd breken over hoe zij moeten omgaan met de nu ontstane situatie. Zij zitten helemaal niet te wachten op ingewikkelde constructies en worden in een positie gedwongen waarbij het bijna gevaarlijk is om mensen in te huren. Terwijl zij in veel gevallen nu juist keihard mensen nodig hebben. Het behoeft geen toelichting dat een sfeer van achterdocht en angst bij het mobiliseren en inrichten van een optimale en noodzakelijke workforce (macro)economisch zeer onwenselijk is. De politiek heeft momenteel de schijn tegen dat zij bang zijn voor ondermijning van het bestel, door de steeds groter wordende groep zelfstandigen die geen premies afdragen. Dat is erg kortzichtig. Laten we eens kijken naar de realiteit.

Drivers seat

In veel sectoren waar een grote en toenemende behoefte aan hoogopgeleide specialisten is, zitten zzp’ers momenteel in de drivers seat. Zij kiezen zeer bewust voor een zelfstandig bestaan, met de vrijheid en fiscale voordelen die daarbij horen, maar ook met de risico’s die zij zelf bereid zijn te dragen. Wat we collectief lijken te vergeten is dat het diezelfde zzp‘ers zijn die Nederland een enorme voorsprong geven ten opzichte van andere landen. Het is juist de flexibiliteit van een groot deel van de beschikbare professionals die ons in staat stelt te anticiperen op veranderende omstandigheden en behoeften. Het is niet overdreven te stellen dat we een stuk verder van huis waren geweest als wij sinds het begin van de mondiale crisis niet hadden kunnen leunen op de inzet van die enorme groep zelfstandigen.

Tijd voor actie

Wat er ook met de wet DBA weer gebeurt is het framen van zzp’ers als minderwaardige werknemers. Het is opvallend hoe weinig partijen daar nu nog tegen in het geweer zijn gekomen. Stilte voor de storm wellicht? Laten we het hopen, want het is echt tijd voor actie.