Hugo-Jan Ruts 6 oktober 2016 69 reacties Print De Wet DBA is er en blijft er: Get over it.De Wet DBA is er; de Wet DBA blijft er. Meer duidelijkheid komt er niet. Tijd voor de volgende stap. Op naar een professionalisering van de relatie opdrachtgever- opdrachtnemer. Vorige week debatteerde de Kamer een avond lang over de Wet DBA. Dinsdag stemde de Kamer over een hele reeks moties. Moties die het fundament van de Wet DBA wilden aanpassen haalden het niet. Ook een motie om direct naar de VAR terug te keren werd verworpen. Staatssecretaris Wiebes kan verder. In december volgt er een nieuwe voortgangsrapportage. Laten we er maar van uit gaan dat de Staatssecretaris tegen die tijd een heel eind is met het goed- of afkeuren van de stapel modelovereenkomsten, al is dat geen antwoord op vragen die er nu spelen. De Wet DBA is er; de Wet DBA blijft er. Meer duidelijkheid komt er niet. Tijd dus voor de volgende stap. Wakker worden Ik schrijf nu een twee jaar artikelen over het verdwijnen van de VAR en de komst van de Wet DBA. Meestal kritisch. Omdat er mijn inziens belangrijke weeffouten in de wet zitten. Maar met mimimaal één punt ben ik het altijd eens geweest: De VAR heeft velen in de driehoek opdrachtgever-zelfstandige-bureau lui gemaakt. Lui zodat niet meer nagedacht werd hoe met elkaar om te gaan. Wat is nu ook weer het verschil tussen iemand in dienst nemen en een zelfstandig professional in huren? Welke contractvorm hoort nu bij welke flexvorm? Wat was ook al weer het verschil tussen je baan en je opdrachten? Ik kan me ook niet aan de indruk onttrekken dan in de weerstand die er bij de Wet DBA is er ook veel behoefte is – met name bij opdrachtgevers – om de status quo te handhaven. Lekker alles te laten hoe het was. Dat was wel zo gemakkelijk. Nu, wat je ook van de Wet DBA vindt: hij is er. Tijd om die werkelijkheid onder ogen te zien. Opdrachtgevers met lef en visie gezocht Ik realiseer me dat de Wet DBA het een groep zzp’ers lastig maakt om aan nieuwe opdrachten te komen. Deels zullen dat frictieproblemen zijn die opgelost zullen worden. Eén ding weet je zeker: het werk dat een zzp’er doet is altijd noodzakelijk en dat kan je niet van alle werknemers in loondienst zeggen. Het werk verdwijnt dus niet. Een deel van de zzp’er zal tot de conclusie komen dat de manier waarop ze werkten inderdaad niet meer kan. Dat vraagt om aanpassingen, die lastig en soms financieel pijnlijk zijn. Voor een deel zijn dat overigens ook zzp’ers die jarenlang bij één opdrachtgever zitten en – zeg ik er toch maar even bij – dus ook jarenlang ten onrechte van fiscale voordelen hebben genoten. Dat feestje is voorbij. Het is nu vooral aan opdrachtgevers om met wat meer lef en visie te kijken naar wat er nog wel kan met het inhuren van zzp’ers. Want er kan nog meer dan genoeg. Het is zaak om dat – met elkaar – uit te vinden. En als de Belastingdienst momenteel zelf nog gewoon 144 zzp’ers rechtstreeks inhuurt (en een veelvoud daarvan via bureaus) zonder modelovereenkomst, dan kunt u best ook nog wel wat tijd nemen om zaken op orde te krijgen. Daarbij is er zijn er zoveel toezeggingen gedaan over het niet uitdelen van boetes, dat wanneer u het als opdrachtgever een beetje zorgvuldig oppakt u voorlopig echt geen boete krijgt. En zo ja, dan wordt u gelijk als slachtoffer uitgenodigd bij Nieuwsuur en volgt er een spoeddebat in de Kamer. Professionalisering relatie opdrachtgever opdrachtnemer De Wet DBA is een mooie aanleiding om weg te blijven uit de werkgevers/werknemers sfeer die er nu nog te vaak rond het inhuren van zzp’ers heen hangt. Tijd om de verhoudingen tussen opdrachtgevers, opdrachtnemers en bemiddelaars naar een hoger en professioneler plan te trekken. Tijd dat de echte opdrachtgevers en echte opdrachtnemers op staan. Dus beste opdrachtgevers: Beschouw zp’ers niet als tweederangs werknemers zonder verplichtingen, maar als zelfstandig professional. Een zelfstandige is geen flexibele kostenpost, maar (tijdelijk) onderdeel van je human capital. Iemand inhuren is wat anders dan iemand laten solliciteren. Geef ze geen flexfunctie, maar een opdracht. Een ‘overeenkomst van opdracht’ is wat anders dan een uitgeklede functieomschrijving. Wees blij dat je een ondernemer in huis hebt gehaald, en handel daar ook naar. Dus beste zelfstandigen: Gebruik opdrachtgevers niet als pinautomaat waar je vooral meer geld krijgt voor hetzelfde werk dan je als werknemer kan krijgen, Gedraag je niet als veredelde werknemer. Zeur niet als je geen kerstpakket krijgt, maar geef er een aan je opdrachtgever. Verwacht niet dat je opdrachtgever voor je ontwikkeling zorgt, maar neem zelf verantwoordelijkheid voor je employability. Aas niet op verlenging op verlenging, maar rond je opdracht af. Blijf niet jaren bij dezelfde opdrachtgever omdat je je onmisbaar hebt gemaakt. Dat je niet in dienst bent is geen handicap, maar je professionele meerwaarde. Vakmanschap en loyaliteit boven de hoogste bieder. Je bent ondernemer, gedraag je dan ook zo. Dus beste bureaus: We kunnen het kort houden: op CV schuivers zonder toegevoegde waarde zit anno 2016 niemand meer te wachten. Kortom: ga elkaar nu eens echt beschouwen als opdrachtgever en als opdrachtnemer. Maak als opdrachtgever helder wat je bereikt wil hebben. Formuleer een duidelijke opdracht. Stel een overeenkomst van opdracht op met respect voor de wederzijdse positie. Monitor, geef tussentijds feedback. Maar laat de professional zelf bepalen hoe hij of zij de opdracht uitvoert. Je hebt een vakman/vrouw ingehuurd, laat hem of haar zijn vak dan ook uitoefenen. Stuur op output, niet op input. Richt mogelijk daar ook je beloning op in. Zorg dat je zelf weet wanneer een opdracht ‘klaar’ is of zou moeten zijn. En leer nog een keer iets van die zp’er in een eindgesprek. Wees een goed opdrachtgever. Zorg als opdrachtnemer dat je weet wat je moet doen. Maak zelf de opdrachtformulering als die er niet is Vraag om feedback en rapporteer over je output. Durf eens verder te denken dan ‘uurtje-factuurtje’. Houd jezelf en je opdrachtgever scherp. En als de opdracht klaar is, is het klaar. Houd een eindevaluatie en ga verder naar de volgende opdracht. Wees een goed opdrachtnemer. En juist in het professionaliseren van deze verhoudingen en stappen maken richting goed opdrachtgeverschap en goed opdrachtnemerschap, met het juiste papierwerk daarbij, ligt een mooie rol weggelegd voor bureaus met meerwaarde. Aan de slag Met deze professionalisering in de onderlinge manier van werken kom je mogelijk tot de conclusie dat er helemaal geen modelovereenkomsten meer nodig zijn. Je blijft immers ver weg van de heikele discussies over ‘gezag’ en het wel of niet aanwezig zijn van een arbeidsrelatie. Of je begrijpt dat er met de juist modelovereenkomst voor veel opdrachten best nog valt te werken. Zo wordt de Wet DBA niet meer dan een volgende afkorting of een paar extra artikelen in de overeenkomst van opdracht. wet deregulering beoordeling arbeidsrelatiies Print Over de auteur Over Hugo-Jan Ruts Hugo-Jan Ruts is 'editor-in-chief' en uitgever van ZiPconomy. Bekijk alle berichten van Hugo-Jan Ruts
Vanuit de theorie klinkt het leuk ! en goed geschreven. Praktisch klopt het vaak niet. Grote, en tijdelijke, projecten kun je niet als “eenling” werken. Ik ben er ook niet zeker van dat deze wet zal blijven bestaan. Ik vind ook dat er erg veel op de ZZP’r wordt afgewimpeld. De ZZP’r wil diensten leveren, als dat een tijdelijke vervanging van iemand is of een project maakt niets uit. In beide zit waarde voor de organisatie. Er zou zoveel ophef gemaakt moeten worden aan de zgn. kennis werkers. Die betalen maar 30% belasting. Bij diverse opdrachten waar ik werk ben ik als IT’r vaak de enige NL. Veel belgen !, mensen uit india etc. als het dan gaat over belastingen, daar mag aanzienlijk meer aandacht voor zijn. Mijn tarief moet al enkele tientjes hoger zijn dan die van hun om hetzelfde netto over te houden, geen gedoe met VAR etc..
Ik ben het volledig met je eens Hugo-Jan. En alle punten die je noemt volg ik al jaren. Zelfs die illustratieve van het kerstpakket. Als ZP ben je verantwoordelijk voor je eigen loopbaan. Dit neemt echter niet weg dat er nog ‘problemen’ zijn. 1) Zo lang opdrachtgevers kopschuw zijn door onduidelijkheid over de grens tussen instructie en gezag heb ik zelf ook last van minder opdrachten. Of dat opdrachtgevers er ‘om een veilig gevoel te hebben’ een bureau ertussen schuiven. 2) Natuurlijk aas je niet naar verlenging op verlenging. Maar soms is het belang van de opdrachtgever voor een verlenging groot. Zo heb ik wel eens meegemaakt dat een opdrachtgever er lang moeite voor moest doen om vaste krachten te werven, die lastminute afhaakten. Dan wil je je klant toch uit de brand helpen, ook dat is ondernemerschap. Eigenlijk valt het allemaal samen te vatten met de vraag: hoe sterk gaat de controleur van de fiscus op de letter van de wet zitten of op de geest van de wet. En is er geen sprake van omgekeerde bewijslast? (Je bent werknemer, tenzij…) Misschien is alles over een jaar overgewaaid, want zoals je terecht zegt: de vraag naar flexibel in te zetten expertise gaat niet weg. Maar de huidige periode kenmerkt zich door onzekerheid.
De claim van ondernemerschap – relatie ‘B2B’ – moet door de ondernemer aannemelijk gemaakt worden. Als de feiten niet op een relatie B2B wijzen, moet de controleur van de fiscus conform de wetgeving onderzoeken of er sprake is van werken o.g.v. (fictieve) dienstbetrekking. Als dat standpunt ingenomen wordt, moet de fiscus dat voldoende aannemelijk maken. In twijfelgevallen kan a) er conform een goedgekeurde modelovereenkomst gewerkt worden b) de rechter om een uitspraak gevraagd worden.
Helder stuk! Ik maak hier ook uit op dat ook jou conclusie is dat ICT projecten van langer dan 1 jaar, via een intermediair niet meer kunnen onder WDBA? (als zzp-er uiteraard) En dan uiteraard zonder de schijnconstructie van Pay-rolling. (want als je ‘gedwongen’ wordt via een derde partij te werken om hetzelfde werk te doen, dan is dat toch een schijnconstructie? Dat ging tenminste bij de zorg en post medewerkers wel op)
@Bjorn, ik de voortgangsrapportage van Wiebes staat dat voor opdrachten via bureaus er ene norm geldt van 8 maanden. Korter: geen extra aanwijzing voor dienstverband; langer: wel extra aanwijzing voor dienstverband. Dat betekent niet dat opdracht per se niet langer mag. (hierover volgende week op ZiP een artikel waarin dat nader wordt becommentarieerd).
@Hugo-Jan; Ik ben dan uiteraard erg benieuwd naar dat artikel 🙂 Ik zit zoals ook Justin al aangaf in een situatie waarbij weggaan betekent dat ik de klant laat vallen. Ze zoeken al 6 jaar naar vaste krachten (nadat de eerder aanwezige vast krachten zijn vertrokken), maar weten die niet te vinden. Het hele team ad 7 man bestaat uit externen (op 1 persoon na) die er al jaren zitten, wachtende op vervangers in de zin van vaste krachten. Zelfs externen zijn op deze opdracht lastig te vinden vanwege de grote complexiteit van de omgeving en uit te voeren werkzaamheden en de vereiste senioriteit en ervaring/zelfstandigheid. Wanneer wij (externen/specialisten) door de WDBA allen weg moeten, dan staat de bedrijfsvoering van de klant korte tijd daarna stil, en dat kost miljoenen. Wat is dan goed ondernemerschap? De klant laten stikken? Of verantwoordelijkheid nemen en blijven helpen? Ik ben erg benieuwd hoe dit soort situaties door deze wet opgelost gaan worden, want ik weet zeker dat deze schaarste aan mijn specialisme niet alleen bij deze klant aan de orde is.
@Bjorn, om het kort te houden: de Wet DBA gaat dat soort situaties niet oplossen. Hij is juist bedoeld om dit soort situaties te voorkomen. Ik begrijp het belang en wens klant niet te laten vallen. Dus gezamenlijk zoeken naar een oplossing.
Payrolling is bij een fatsoenlijk uurtarief geen probleem en oom geen schijnconstructie, tenminste in niemands nadeel. Je betaalt gewoon 1 a 2 euro per gewerkt uur aan de payroller en je ben feitelijk gewoon bij hun in (tijdelijke) loondienst. Zei sturen de factuur naar de opdrachtgever. Lijkt me legale constructie. Anders is het payrollen aan de onderkant van de markt, waar de zzper eigenlijk de kosten voor payrollen moet dragen en ook nog eens alle rechten verliest. Dan is het misbruik in mijn ogen.
Mooi stuk Hugo-Jan, als de volgende artikelen in lijn zijn met dit stuk wordt ik daar erg blij van! @Björn, lange ict opdrachten via intermediair konden al niet onder VAR-wuo. Want vaak moesten ze daarvoor wel invullen dat ze maximaal 70% van hun jaaromzet bij één opdrachtgever haalden en liefst minimaal 3 opdrachtgevers per jaar. In de jurisprudentie zie je dat ict-zzp’ers die één kalenderjaar of langer voor maar één opdrachtgever werkten onder VAR-wuo, toch vaak een naheffing en boete krijgen bij controle. Door wet DBA is niet alleen zzp’er, maar ook opdrachtgever/intermediair daarvoor te beboeten. En dan zullen ook zij er echt op moeten gaan letten. In de brief die Wiebes onlangs stuurde, sprak hij van een maximale opdrachtduur van 8 maanden (70% van een kalenderjaar). Het was wel met wat slagen om de arm, maar wellicht biedt dat wat houvast wat straks wel/niet kan.
Hoi Corné, Bedankt voor je reactie. Dat van de VAR-WUO weet ik. Ik heb dit toen ik zelfstandig werd zelfs telefonisch besproken met een directeur van de belastingdienst omdat ik toen ik nog in loondienst hetzelfde werk deed nooit korter dan 1 jaar bij dezelfde klant zat. De projecten duurden gewoon altijd langer vanwege complexiteit. Het antwoord was dat dit bekend was bij hen, omdat ze zelf ook deze externe specialisten inhuurden en die zaten er ook al jaren. Dat was nu eenmaal ‘gebruikelijk’. (een aardige term gezien de modelovereenkomsten) Dus ik moest van hem gewoon de VAR-WUO wenselijke antwoorden geven, en dan kwam het bij controles wel goed… Maar nu is de VAR niet meer, en zitten we ineens in de situatie dat ik nog steeds hetzelfde werk doe, met projecten langer dan een jaar. Dit doe ik nu al 12 jaar zo. Eerst in loondienst, en de laatste 7 jaar voor mezelf. Ik heb in die 7 jaar 4 klanten gehad; 1,5 jaar, 2 jaar, 4 jaar en eentje van 2 weken. Die laatste is ook de enige in 12 jaar die korter dan 1 jaar duurde. Nu ineens ben ik ‘evident geen ondernemer’ aldus Wiebes. En dat zal best, maar de wet stelde destijds alleen maar dat je ondernemer was wanneer je voor eigen rekening en risico werkt. En dat doe ik. Ik voldoe ook aan de ondernemerstoets die de belastingdienst publiceert. Alleen met de lengte van opdrachten heb ik nu een probleem. Die duren nu eenmaal lang. De klanten (grote ondernemingen/(semi)overheid etc) werken meestal uitsluitend met inhuur via een preferred broker of intermediair. De preferred brokers huren zelf ook weer externen in via dochterbedrijven die als intermediair optreden. Dus dat met die 8 maanden dat wordt ook een probleem. Niet alleen voor mij, maar dus ook voor de opdrachtgevers in mijn branche.
@Bjorn, met vier klanten in zeven jaar (waarvan vier jaar bij een klant) heb je alleen een VAR gekregen door een beetje te jokken. Zoals zo veel zzp’ers. Dat is precies waarom hij is afgeschaft.
Hugo-Jan, Dat klopt, en dat wilde ik niet maar de wet gaf geen andere mogelijkheid. Daarom belde ik de belastingdienst, die me uiteindelijk adviseerde om het zo te doen omdat er geen andere opties waren. En blijkbaar zijn die er nog steeds niet, terwijl er in de markt wel een grote behoefte is aan dit soort externen met een specialisme. Dus het is goed dat dit gebrek nu aan het licht komt. het zou alleen beter zijn wanneer de overheid gewoon een categorie creëert waarin dit soort ‘zelfstandig werkenden’ kunnen worden ondergebracht, al dan niet met bijpassende belasting zaken. Nu wordt de bal bij de zzp-ers neergelegd terwijl de overheid zelf (in mijn geval de Belastingdienst) mensen adviseerde op deze manier te gaan werken. En daarnaast huren zij zelf in ruime mate collega’s van me in voor lange opdrachten, via intermediairs. Het punt is nu dat er nog steeds vraag is naar mensen zoals ik. Alleen de uitvoering wordt onmogelijk gemaakt. Daarom huren veel bedrijven niet meer in, omdat veel opdrachten nu eenmaal niet binnen het plaatje passen dat de overheid toestaat. Dat wil niet zeggen dat dit werk ineens weg is. Grote bedrijven hebben deze specialisten ook niet in voldoende mate in dienst, en die huren dus ook mensen als ik in als externe. Maar dat is dus gewoon een extra schakel in de keten, en dat kan dus uiteindelijk ook niet meer. Wie mag er dan wél het werk gaan doen?
@Bjorn, we draaien een beetje in cirkels. Als je ergens 100 mag rijden en je reed altijd 140 omdat je wist dat er niet gecontroleerd werd, moet je niet gaan klagen dat er een flitskast wordt opgehangen, zeker niet als die aangekondigd wordt. Aan je opdrachtgever en jij als ondernemer om een oplossing te vinden. Genoeg varianten denkbaar.
De 1e opdrachtgever in de lijn is de intermediair….. Die gooi je er niet 1,2,3 even tussenuit. Maargoed, niet zeuren en/of gaan pay-rollen zijn kennelijk de enige oplossingen die hier geopperd worden. Ik denk dat de tientallen branche genoten die ik ken die zo werken via intermediairs op lange projecten daar veel mee kunnen. Ik ben wel blij met de opmerking over de voortgangsrapportage van Wiebes. Daarin zit een stukje over mogelijke maatwerk afspraken maken met de belasting inspecteur voor intermediairs. Wellicht dat ik daar nog iets mee kan zodat wij hier onze klant niet hoeven te laten vallen en toch voldoen aan de regels. Misschien dat de andere lezers in gelijke langdurige opdrachten via intermediairs daar ook even naar moeten kijken.
Mooi stuk. Maar in de praktijk zullen de ondernemers die zich op interim diensten richten (en opdrachtgevers die tijdelijk extra capaciteit nodig hebben), toch blijven struikelen over het verhaal gezagsverhouding. Omdat ten tijde van de VAR ook naar het ondernemerschap van de opdrachtgever werd gekeken was feitelijk de beoordeling minder streng. In de VAR aanvraag werd voor wat betreft het gezag overigens alleen gevraagd of je ELKE instructie van je opdrachtgever moet opvolgen. Die vraag was makkelijk met nee te beantwoorden. ZZP-ers zijn wellicht lui geweest t.a.v. de gezagsverhouding. Maar dat valt dus direct te herleiden op de VAR aanvraag door de belastingdienst opgesteld. De eisen waren niet zo streng. De vraag ws weinig genuanceerd. Ik weet de bronnen niet meer na 14 een VAR te hebben gehad, maar mijn focus lag altijd op meerdere opdrachtgevers. Daar was ik niet lui in. Maar het hebben van genoeg is niet meer belangrijk daar nu puur naar de wet wordt gekeken, waar alleen bij ontbreken van minimaal 1 van de 3 bekende kenmerken geen sprake is van een arbeidscontract.
Goed stuk Hugo-Jan. Genuanceerd in aanzet, maar toch ook met een vermanende vinger, naar degenen (opdrachtgevers en opdrachtnemers) die de grenzen opzoeken. Helaas is het zo, dat grenzen opzoeken een Nederlandse kunst is. De nu genoemde grens van 8 maanden, zal dan ook telkens ter discussie gesteld gaan worden, zolang deze (of een andere) niet vastgelegd wordt. Overigens vind ik het bijzonder dat Wiebes deze grens wel noemt, maar dan telkens weer wegduikt gaat als het gaat om vastleggen van grenzen (arbeidsrechtelijk vermoeden; ondernemerschap definiëren). De overheid en de verschillende onderdelen daarvan (waaronder de Belastingdienst zelf, maar ook bijvoorbeeld Politie of lokale overheden) maken massaal gebruik van de inzet van personeel van buiten. Vaak onder het mom van niet aanwezige expertise, maar meer praktisch omdat de werkzaamheden (mogelijk) niet tot de kerntaken behoren en/of van voorbijgaande aard zijn. Contracten van meerdere jaren, al dan niet in de vorm van verlengingen of vervolgopdrachten komen geregeld voor. Natuurlijk komt het ook in het bedrijfsleven voor bij langdurige projecten (ICT, bouw, infra, scheepsbouw), maar in absolute omvang, denk ik dat de overheid de grootste arbeidsmarktvervuiler is. Laat Wiebes beginnen met de trap van boven schoon te vegen: Belastingdienst en overheidsinstanties en dan werkenderwijs misschien een goede grens leren vast te stellen, die hij dan het bedrijfsleven ook voor kan houden. De sussende taal (vergelijk congres van ZZP Nederland; schoothond van de politiek), spreekt mij echter minder aan. Het is juist tijd voor actie.
Je zegt: “Vaak onder het mom van niet aanwezige expertise, maar meer praktisch omdat de werkzaamheden (mogelijk) niet tot de kerntaken behoren en/of van voorbijgaande aard zijn. Contracten van meerdere jaren, al dan niet in de vorm van verlengingen of vervolgopdrachten komen geregeld voor.” Wat is hier verkeerd aan? Wat is het alternatief? Mensen in vaste dienst nemen voor zaken die je niet als je kernactiviteit beschouwt? Dat mag een opdrachtgever toch zelf bepalen? Wat zij als kernactiviteit ziet. Net zoals je kunt kiezen of je je catering uitbesteedt of zelf doet? En als ik naar mijn eigen vakgebied kijk. De professionals willen best in dienst bij een reclamebureau of als ZZP werken. Maar niet in dienst bij een muf en bureaucratische organisatie zoals uwv, svb, belastingdienst, etc. Het is gewoon een arbeidsmarkt gegeven dat dit verstikkende organisaties zijn en ook dodelijk voor je creativiteit. En waarom zou een bedrijf dat bijvoorbeeld campagnes maken niet tot haar kernactiviteit ziet dat wel doen met een reclamebureau en niet met bijvoorbeeld een aantal samenwerkende ZZP’ers? Ik zie gewoon het verschil niet! Waarom niet accepteren dat veel jonge mensen liever een nomadenbestaan verkiezen?
De afschaffing van de VAR en de nieuwe wet DBA is dus veel te ingrijpend voor al de ZP-ers (interim-ers) die in complexe projecten werken. Waar bijvoorbeeld aanwezigheid op kantoor van de klant zeer wenselijk is. En waar het onvermijdelijk is dat er nog meer mensen (al dan niet werknemer) aan het project werken in een zelfde soort rol als de opdrachtnemer. Waar de mate van gezag niet is te duiden, laat staan dat het te bewijzen valt dat er geen gezagsverhouding was. Met inachtneming van de bekende vormen van misbruik zou ik pleiten om de VAR in aangepaste vorm (gelimiteerde vorm) weer in te voeren.De opdrachtnemer blijft verantwoordelijk voor wat hij invult bij de VAR. De aanpassing is gericht op gelimiteerde vrijwaring voor de opdrachtgever. – geen gegarandeerde vrijwaring voor contract langer dan 1000 uur – geen gegarandeerde vrijwaring voor contracten langer dan 10 maanden – vrijwaring gegarandeerd wanneer looptijd en frequentie van opdrachten zijn binnen onderstaande tabel aantal uren overeenkomst max. looptid overeenkomst minimale periode tussen 2 opdrachten 0-100 1 maand 1 maand 101-200 2 maanden 2 maanden etc 701-800 8 maanden 6 maanden 801-900 9 maanden 6 maanden 901-1000 10 maanden 6 maanden Zo sluit je verkapt dienstverband ook uit. Zo sluit je ook andere door de politiek ongewenste arbeidsrelaties uit. Op een heel pragmatische manier. En voor het grootste deel van de interimmers/ondernemers is dit de oplossing. Vb1) Een docent kan niet voor langere periode (als ondernemer) voor 3 opdrachtgevers voor 8 of 16 uur per week een opdracht hebben. Want een opdracht van 80 uur kan niet uitgesmeerd worden over 5 of 10 weken. Het moet binnen een maand. Die docent kan wel gastdocent zijn voor een korte periode. Mits er na die periode een onderbreking van het contract is. Vb2) Een interim projectleider kan zich voor 1000 uur (binnen een periode van maximaal 10 maanden) aan een opdrachtgever verbinden. Bij een direct aansluitende vervolgopdracht verliest de opdrachtgever zijn vrijwaring. Vb3) Een pakketbezorger kan ook voor langere tijd voor 1 opdrachtgever werken, maar wel beperkt tot 10 maanden.
Een duidelijk artikel wat volgens mij ook de gedachtgang van de Wet DBA samenvat. Als IT zzp’er met de afgelopen jaren langere opdrachten ben ik het er mee eens dat de “klad” erin is gekomen en vernieuwing nodig is, de vraag is alleen of die trigger vanuit de overheid moet komen en in de vorm van wetgeving maar daarover zijn de meningen verdeelt. Wel merk en hoor ik veel onzekerheid bij zowel freelancers, opdrachtgevers als brokers over de uitvoering en implementatie van de wet. Duidelijkheid, eenduidigheid en transparantie bij invoering van de wet door de overheid laat te wensen over waardoor de markt zenuwachtig wordt met alle gevolgen van dien. Voor veel freelancers inclusief mijzelf is dit toch ons brood, en draagt deze onduidelijkheid niet toe tot het verkrijgen van nieuwe opdrachten, de vraag is of dat de bedoeling is geweest van de wet. Ik hoop dat er de komende tijd meer duidelijkheid komt bij de betrokken partijen en iedereen zich kan richten op de implementatie van de nieuwe wet en weer verder kan gaan met het ondernemen i.p.v. modelcontracten, disussie en onzerheid.
Ik zat (tot mei dit jaar) in dezelfde situatie als Björn, zij het dat mijn opdrachten gemiddeld wat korter waren, maar meestal wel langer dan 8 maanden en nu dus zonder opdracht sinds die tijd. Ik heb al sinds 1991 als externe deskundige gewerkt in de ICT en heb daarbij ook diverse (langere) opdrachten in het buitenland uitgevoerd. Wat me nu opvalt is dat er binnen Europa niets is veranderd aan deze opzet, maar in Nederland zijn we de enigen die dit nu ineens als een verkapt loondienstverband zijn gaan zien. Ik kan me niet voorstellen dat er opdrachtgevers zijn die serieus gaan overwegen om deze mensen in vaste dienst te gaan nemen, blijft dus over payroll (loonlijst!) of tijdelijk dienstverband via een bemiddelaar. Aan de andere kant, ergens komt de wet DBA op mij over als verkapte overheidssteun aan de uitzend cq payrollbranche, zouden er in de EC nog mensen zijn die daar een mening over hebben? Het was me namelijk al opgevallen dat de cijfers van Randstad c.s. ineens omhooggevlogen zijn de afgelopen maanden, al noemen deze zelf de economische conjunctuur als oorzaak daarvoor… Ja, wellicht blijft deze wet, wellicht moeten we ons daaraan aanpassen, maar ik blijf het een wangedrocht vinden en wil eigenlijk na 25 jaar op deze manier te hebben gewerkt niet meer terug naar een of andere vorm van loondienst… Blijft misschien over om dan maar aan de braindrain mee te doen en opnieuw mijn heil over de grens te zoeken.
Nog even ter aanvulling, ik lees hierboven ook van diverse andere collega’s die in hetzelfde schuitje zitten. Het grootste probleem met deze wet, en deze is ook benoemd in het debat (!), is dat de wetgever veel te zwart-wit denkt. Ik heb al eerder aangegeven dat ik wellicht niet kwalificeer als ondernemer, dat wil ik nog best accepteren. Dat ik daarom geen recht heb op bepaalde fiscale voordelen vind ik ook prima. Maar ik weiger om me in de enige andere categorie te laten duwen, oftewel werknemer, in welke vorm dan ook. De wet is zo overhaast ingevoerd, dat er onvoldoende orientatie is geweest op de verschillende vormen waarin werkenden zich organiseren. Ik ben van mening dat we nog steeds moeten zien te bewerkstelligen dat we als interimmers op een aparte manier behandeld dienen te worden met een eigen categorie. Wij worden niet uitgebuit, hebben zelf gekozen voor de risico’s en dat die onder de VAR alleen aan ons toevielen heb ik altijd volledig en bewust geaccepteerd. Ik bouw mijn eigen pensioen op op de manier waarop ik dat wil, zorg zelf dat ik verzekerd ben voor arbeidsongeschiktheid en heb als DGA nooit voordeel gehad van de zelfstandigenaftrek (een van de redenen van het invoeren van deze wet). Ik hoop echt van harte dat de overheid er volgend jaar achterkomt dat ze een mega tegenvaller hebben in belastinginkomsten die naar dit geklungel en onwil om reparaties door te voeren terug zijn te voeren.
Ik hoop dat ik dan nog niet m’n huis heb moeten verkopen. Ik heb 14 jaar een VAR gehad. Heb de aanvraag eerlijk ingevuld. Niet gelogen over aantal opdreachtgevers of zoiets. Heb naar de VAR gewerkt. Heb vervolgens inkomsten uit onderneming gehad. Heb vervolgens een hypotheek afgesloten op basis van dat inkomen. Urgentie is toch echt noodzakelijk. Het gaat om werk en inkomen van honderden of duizenden. Laat Wiebes zeggen dat hij geen zzp-interimmers meer op de markt wil (hij beweert het tegenovergestelde). Of zorg dat zzp-interimmers weer ingeleend kunnen worden op basis van overduidelijke richtlijnen voor wat betreft gezag.
Precies!!…de echte ondernemers zien dit als een enorme kans en NIET als een bedreiging! Wees een professionele ondernemer en geen verongelijkte werknemer! Ga uit van je eigen kracht en maak er iets moois van! ps. dit artikel raakt de kern waar het omdraait..
Je hebt wel gelijk Wim, maar niet helemaal. Natuurlijk moet je niet bij de pakken neerzitten. En misschien scherpt het je weer om nog wat ondernemender te worden. (Hoewel ondernemerschap geen criterium is) Wie inventief is als ondernemer, die komt er wel. De keerzijde is dat detacheringsbedrijven zonder 1 seconde extra inspanning een hoop werk naar zich toe krijgen dat normaal naar zzp’ers zou gaan. Vooral de ‘capaciteitsbehoefte’, waarbij je tijdelijk het werk doet dat werknemers ook doen. De ABU heeft een goede lobby gevoerd en bij Randstad zijn ze uitermate tevreden met de situatie.
@justin Maar wees eerlijk, het doen van tijdelijk werk (wat werknemers ook doen) maakt je toch geen zelfstandige/ondernemer? Dan hoor je inderdaad bij een detacheringsbedrijf thuis, of je probeert het maximum te halen uit een tijdelijk contract bij je opdrachtgever. Je hebt gewoon geluk gehad de afgelopen jaren dat dergelijke functies wegens arbeidsmarkt krapte op uurbasis ingevuld konden worden, maar dat zal nu veranderen denk ik. Maar er hoeft (financieel) niet zo veel voor je te veranderen, want de schaarste voor bepaalde vaardigheden blijft, ook al loopt het via een detacheerder. Je hebt gewoon je prijs natuurlijk 😉
Nou dat soort dingen deed ik er wel eens bij. Mijn opdrachten duren gemiddeld 6 maanden initieel met 3 maanden verlenging en soms een tweede. Dus 9-12 maanden per klus. Dit doe ik nu 10 jaar. In die 10 tijd heb ik 14 opdrachtgevers gehad. Korte loondienstverbandjes zijn voor mij geen aantrekkelijke optie. Ik denk dat 80% van mijn opdrachten echt om ‘expertise’ draait. Of om mij als persoon. En als ondernemerschap gekwalificeerd zal worden. En af en toe gewoon een capaciteitsvraag. Een zwangerschapsverlofje, een werknemer die overspannen thuis is. Dat soort dingen doe ik weleens tussendoor. Bij de var was dat geen probleem, want het “totaalbeeld” was ondernemer. Nu is eigenlijk 20% van mijn potentiele toekomstige werkvoorraad weggevallen. Dat kan ik wel opvangen door wat accenten te verleggen. Maar dat neemt niet weg dat de uitzend en detacheringswereld al die klussen er ‘gratis en voor niets’ bij krijgen. En welke “schade” heeft de samenleving er nou van dat ik zo’n opdrachtje doe in plaats van een detacheerder? Welk probleem wordt er opgelost? Ik ben ‘echte ondernemer’ waar de VVD de mond van vol heeft. Maar toch niet helemaal. By the way: ik ken voorbeelden waar opdrachten niet alleen ‘via’ detacheerders verlopen, maar dat ze vereisen dat je voor de duur van de opdracht in dienst gaat bij de detacheerder. Dat ga ik natuurlijk never-nooit doen!
> welke “schade” heeft de samenleving er nou van dat ik zo’n opdrachtje doe in plaats van een detacheerder Er is sprake van oneerlijke concurrentie omdat de detacheerder/payroll premies moet afdragen, terwijl jij ook nog eens fiscale voordelen geniet (MKB-winstvrijstelling en zelfstandigenaftrek). Als straks iedere externe medewerker verloond wordt via detachering/payroll, is deze oneerlijke concurrentie weg. En de verwachting is dat daarmee de uurtarieven ook wat zullen stijgen. Niet alleen bij postbezorging, maar in alle branches waar ZZP’ers actief zijn. Dit maakt het voor de eindklant minder aantrekkelijk om een detacheerder/payroll te gebruiken. En dat stimuleert de eindklant weer om mensen rechtstreeks in dienst te nemen of rechtstreeks een ondernemer in te huren voor een klus. Het zal nog wel even duren voordat iedereen dit effect van de wet DBA doorheeft… ZZP’ers zien nu alleen nog maar hun inkomen fors dalen, maar de vraag die ze zich eigenlijk moeten stellen is of ze weer in vaste dienst zouden willen. Dat is namelijk waar het kabinet heen wil.
Leuke discussie ontstaat hier. Ik wil nog twee stenen in de vijver gooien: 1 payroll en 2 zzp-bv ad 1: payroll is een niet bestaande juridische constructie,die door de overheid gelegaliseerd of in elk gedoogd wordt. Op deze manier kan het uitzenden met de daarbij behorende beschermende regels worden omzeild. Opdrachtgevers kunnen dan zelf besluiten hoe en in feite ook hoe lang ze met een in door hen in te schakelen en aan te wijzen kracht aan de slag kunnen, zonder gevolgen op arbeidsrechtelijk terrein. Wat mij betreft zo snel mogelijk afschaffen. 2 dit zijn bv’s in het leven geroepen om de zzp-er niet als dga van zijn eigen bv op te laten treden, maar een bedrijf deze rol te laten vervullen. Deze overduidelijk fictieve rol van werkgever van de bv door het organiserende bedrijf (wat daar fors voor betaald wordt) is zo flinterdun, dat ook het gedogen hiervan, wat mij betreft ook snel tot het verleden zou moeten behoren.
Ad 1 wat is het verschil met een uitzendbureau of een verloningsbureau? Ad 2 waarom zou ik een bv willen met een ander als dga?
Beste Paul, Ad 1 payroll bedrijf heeft een voordeel ten opzichte van uitzendbureau, dat het niet gebonden is aan de CAO voor uitzendbureaus. Dat wil zeggen in het algemeen lager tarief en minder regels ten aanzien van de duur van de inhuur. Ad 2 Voordeel hiervan is, dat er geen sprake is van de koppeling tussen de inhuur van jou als persoon (dga) als er met de BV wordt gecontracteerd. Immers als je zelf de enige bent die gaat over de contractering van de BV (want het gaat dan allen over jezelf), dan kan er een discussie ontstaan over een loondienstverhouding met de opdrachtgever, ondanks een BV. Gaat een ander erover (dus een ingehuurde dga) dan is de fictie, dat je zelf niet gaat over jouw inhuur door de opdrachtgever en deze dga formeel jouw werkgever is.
Ja, helemaal eens. Payroll-bedrijven en dubv-clubs zijn mensen onterecht bang aan het maken rondom wet DBA. Ze beleven nu gouden tijden en dan gaan ze deze week ook nog eens zeuren bij de Tweede Kamer dat ze serieus genomen willen worden. Afschaffen dus!
Waar maak jij je druk over? Wat jij beschrijft is allemmaal binnen de grenzen, mits het element gezag goed is ingevuld. Ook bij die vervanging. Dit is zelfs expliciet venoemd door Wiebes.
Er zit trouwens een waarde oordeel in je eerste zinnen, Kwinkel. Ik denk dat je de mensen die je bedoelt ook geen werknemers kunt noemen. Wel zelfstandigen. Ondernemers…dat verschilt per situatie.
@Justin Ik gebruikte exact dezelfde woorden als jij zelf deed, over de werknemers. Maar een werkvoorraad vermindering van 20% is toch geen drama, geniet van je vrije tijd zou ik zeggen, maak van een nadeel een voordeel. Of je moet nu al op 80% zitten en dan is zakken naar 60% misschien wat al te gortig.
Bizarre rdenering. De overheid heeft niks te willen en kan helemaal niet afdwingen hie de arbeidsmarkt er uit ziet, ze moet slechts de spelers op de arbeidsmarkt faciliteren. Maakbare samenleving ten top.
De Partij van de Arbeid bemoeit zich er zeker wel met de arbeidsmarkt. Zij willen het aantal zzp’ers terugbrengen. En ook makkelijker maken om een vast contract te krijgen. Europa bemoeit zich er ook mee: zij hebben afgelopen jaar Nederland sterk geadviseerd om vaste contracten makkelijker te maken. En ook adviseerden ze dat de positie van zzp’ers verbeterd moest worden en dat ze deel moeten gaan nemen aan het sociale stelsel. Tja, die wet DBA komt echt niet uit de lucht vallen… Iedereen moet weer premies gaan betalen.
Sommige opdrachten duren nou eenmaal langer en zowel de VAR als de DBA geven hier geen oplossing voor. De klant wil iemand inhuren voor een project 2 jaar. Dit is zijn goed recht. Er zijn genoeg bedrijven die die vraag kunnen invullen. Waarom zou een ZZP-er die vraag niet mogen invullen? De ZZP-er concurreert rechtstreeks met de grote bedrijven voor deze opdracht. Toch mag de ZZP-er niet langer dan X(8?) maanden blijven werken en de grote bedrijven met veel consultants in dienst mogen dat wel. Dat is toch eigenlijk gewoon oneerlijke concurrentie? Beide partijen willen leveren maar de ZZP-er mag door de VAR/DBA niet leveren. Dit maakt de concurrentiepositie van de ZZP-er aanzienlijk zwakker. Uiteindelijk gaat het alleen maar om de sociale premies. Of je betaalt de sociale premies en bent verzekerd. Of je betaalt de sociale premies niet en moet zelf je risico’s afdekken. Jammer dat je daar niet gewoon voor mag kiezen.
@Martijn, je hebt natuurlijk een punt. Bedenk overigens wel dat een van de grote redenen om wat aan de lengte van opdrachten te doen niet zo zeer de sociale priemies zijn, maar de zelfstandigenaftrek. Genoeg mensen in Den Haag die vinden dat die niet hoort te gaan naar mensen de jarenlang bij een opdrachtgever zit. Een opt-out optie voor zp’ers die bewust en met overtuiging niet aan een sociaal stelsel willen mee doen en daarmee vrijheid krijgen om te ondernemen zoals ze willen, is wellicht een optie (al zal dat ws wel zonder zeflstandigenaftrek zijn).
Als ik de zelfstandigenaftrek moet inleveren om van de DBA af te zijn doe ik dan met heel veel liefde. Ik heb wel zelfstandigenaftrek, maar als ik kijk hoeveel belasting ik elke maand afdraag dan vraag ik me wel af of dat terecht is. Voor alle toeslagen kom ik niet in aanmerking en betaal over een groot deel van mijn inkomsten 52% belasting. Ik ben een absolute netto betaler aan de BV Nederland. Daar heb ik overigens geen moeite mee, maar dan moet mij niet het werken onmogelijk gemaakt worden.
@Martijn, Nederlanders betalen 52% belasting over hun inkomen boven de e 66.422 . Voor een zelfstandigen is dat netto omzet (minus kosten en verzekeringen). Als jij ‘over een groot deel’ 52% betaald dan schat ik je omzet in op zo’n 2 ton per jaar. Door die groep was de zelfstandigenaftrek (=inkomensondersteuning voor kleine zelfstandigen) inderdaad niet bedoeld 😉
Als het echt om de zelfstandigenaftrek zou zijn gegaan, dan had de overheid die toch kunnen afbouwen. En wellicht in combinatie daarmee andere fiscale regelingen (investeringsaftrek, studiekostenregeling) voor ondernemers kunnen verruimen.
Het gaat niet alleen om zelfstandigenaftrek, maar ook om de MKB-winstvrijstelling. Die laatste geeft vaak nog wat meer belastingkorting. Maar als je langer dan 8 maanden één opdracht doet, kun je je afvragen of deze ondernemers-kortingen op dat moment voor jou bedoeld zijn… je loopt immers weinig risico en bent niet echt zelfstandig (zie ook http://www.belastingdienst-ondernemerscheck.nl/ ) En natuurlijk gaat het ook om de afdracht van premies voor pensioen, arbeidsongeschiktheid, werkloosheid etcetera. ZZP’ers zijn vaak blij met hun wat hogere inkomen op korte termijn. Maar denken doorgaans weinig na over de lange termijn. En de overheid vindt dat ze de ZZP’ers daarvoor moeten beschermen. Dat ZZP’ers deze belastingkortingen hebben en geen premies betalen, maakt dat ze tegen een lager tarief kunnen werken. En het is maar de vraag in hoeverre dat echt wenselijk is…
quote Maar wees eerlijk, het doen van tijdelijk werk (wat werknemers ook doen) maakt je toch geen zelfstandige/ondernemer? Dan hoor je inderdaad bij een detacheringsbedrijf thuis, of je probeert het maximum te halen uit een tijdelijk contract bij je opdrachtgever. Je hebt gewoon geluk gehad de afgelopen jaren dat dergelijke functies wegens arbeidsmarkt krapte op uurbasis ingevuld konden worden, maar dat zal nu veranderen denk ik. Het was geen geluk. Het ondernemer te zijn voor de fiscus is 14 jaar (zolang heeft de VAR meen ik bestaan) onderstreept door de belastingdienst door middel van de VAR. Vele interim-dienstverleners zijn gewoon op basis van eerlijke antwoorden in de VAR verklaring en op basis van naleving daarvan, jarenlang ondernemer geweest. Deze veranderingen van wetgeving (verandering van interpretatie door de belastingdienst) schuurt daarmee aan algemene beginselen van betrouwbaarheid van bestuur. En nee, het gaat niet om een terrasvergunninkje voor een kroeg, maar om werk en inkomen van duizenden.
quote Het gaat niet alleen om zelfstandigenaftrek, maar ook om de MKB-winstvrijstelling. Die laatste geeft vaak nog wat meer belastingkorting. Maar als je langer dan 8 maanden één opdracht doet, kun je je afvragen of deze ondernemers-kortingen op dat moment voor jou bedoeld zijn… je loopt immers weinig risico en bent niet echt zelfstandig (zie ook http://www.belastingdienst-ondernemerscheck.nl/ ) = Er zijn vele ongetwijfeld ZZP-ers bij wie de opdrachten korter zijn. De mijne zijn doorgaans tussen de 5 weken en 5 maanden. Ik heb atijd meer dan 3 opdrachtgevers gehad, waarvan de grootste nooit meer dan 70% van mijn omzet opleverde. Geheel conform de VAR dus. Voor deze groep werkt de nieuwe VAR dus niet en is het effect zeer nadelig. quote En de overheid vindt dat ze de ZZP’ers daarvoor moeten beschermen. = Dat is echt niet nodig. Niet in mijn geval en waarschijnlijk ook niet voor vele anderen Dat ZZP’ers deze belastingkortingen hebben en geen premies betalen, maakt dat ze tegen een lager tarief kunnen werken. En het is maar de vraag in hoeverre dat echt wenselijk is… = Dat is toch arbitrair? Iemand met een eenmanszaak en 1 werknemer kan dan toch ook tegen een lager tarief werken? Daar komt bij dat vele interimmers juist tegen een hoger tarief werken dan iemand in loondienst.
Het heeft even tijd nodig voordat duidelijk is wat wel/niet kan, daarom heeft de regering een implementatietermijn van een jaar genomen. Als je als zzp’er in eenmanszaak hetzelfde werk doet als iemand die gedetacheerd is met hetzelfde uurtarief, is er sprake van oneerlijk concurrentievoordeel. Je houdt er immers flink meer aan over… Voor een werknemer in je eenmanszaak betaal je gewoon sociale premies en volledige loonbelasting. Dus daar is geen concurrentievoordeel. Hooguit verdien je netto wat meer op de marge die een deracheerder ook heeft, omdat je netto meestal meer overhoudt aan een eenmanszaak dan aan een BV.
Je kunt wel zeggen dat een ZZP oneerlijk concurreert met een detacheringsbureau omdat zijn belasting lager is. Maar op de nieuwe manier concurreert een detacheringsbedrijf oneerlijk met een ZZP, omdat de ZZP niet mag meedingen naar lange opdrachten. Dat is meer dan oneerlijke concurrentie, dat is gewoon het uitsluiten van een groep en zoals Martijn terecht zegt onbehoorlijk bestuur. Niet zo gek dat Randstad tegenwoordig zegt dat de WDBA perfect is. Het probleem dat ik hiermee heb is dat alles door een fiscale bril bekeken wordt en niet vanuit een ondernemerschapsbril. Als ik een klus wil doen, dan wil ik die gewoon doen. Als je mijn fiscale “voordelen” (die ook een doel hebben!) wilt afnemen, prima, maar pak niet mijn klandizie af.
Probleem bij ‘dienstverband’ is ook dat grote bedrijven allemaal functiehuizen met salarisschalen hebben. Als ik ergens een halfjaar kom om puin te ruimen dan wil ik per maand meer verdienen dan de hoogste manager. Want die heeft er allerlei pensioenregelingen, auto, bonus, ontslagbescherming, etc bij. Maar als ik zeg: ik wil een loon van 12K per maand dan gaat dat niet. Als ik zeg: doe mij 90 euro per uur, dan gaat het wel. Ander probleem bij dienstverband is als je in 10 jaar 15 opdrachten doet je dan ook 15 pensioenpotjes hebt. Allemaal buiten je eigen beheer. Ook hebben veel arbeidscontracten bepalingen zoals dat je toestemming moet vragen voor activiteiten buiten werk. Terwijl je dat als zelfstandige natuurlijk altijd hebt. Ook concurrentiebedingen en dat soort zaken komt voor. Ik vind een arbeidscontract dus gewoon niet passen.
Helemaal met je eens dat tijdelijke contracten beter moeten betalen dan vaste contracten, misschien zelfs die wel op uurbasis betaten, dus met een wisselend maandloon. Zo ingewikkeld is die berekening niet, in de zorg worden veel contracten nu al op uurbasis betaald. Die “functiehuizen” zijn alleen naar excuus mogelijkheden om vaste mensen zo min mogelijk te hoevenn betalen. De top van die bedrijven valt er meestal buiten of voeren hun werk toch al als zzper uit.
Als je altijd terrecht een VAR hebt gehad, dan kan de wet DBA geen invloed nu hebben. Heeft die dat wel, dan heb je niet terrecht een VAR gehad. Er is immers niets aan de onderliggende wetgeving veranderd. De stelling dat een zzp-er een lager tarief zou kunnen hebben klopt niet. Een echte zzp-er moet immers zijn kosten, risico’s (leegloop, verzekeringen, etc) en pensioen ook afdekken. Op de korte termijn kan dat misschien wel, op de langere termijn niet. Schijnzelfstandigen (en gelegenheid zzp-ers) kunnen dat wel, omdat zij de risico’s en kosten eigenlijk niet hebben.
De wet heeft wel invloed als bedrijven gewoon opdrachten niet meer aan ZZP-er verstrekken. Je ziet nu al bij aanvragen die voorbij komen erbij staan dat het geen ZZP-ers mogen zijn. En dit gebeurt bij bedrijven die voorheen wel met ZZP-ers werkten.
Als je altijd terrecht een VAR hebt gehad, dan kan de wet DBA geen invloed nu hebben. Heeft die dat wel, dan heb je niet terrecht een VAR gehad. Er is immers niets aan de onderliggende wetgeving veranderd. {einde quote} Dit is geen correcte logica. Hoewel er niets aan de onderliggende wetgeving is veranderd, is er wel degelijk effect. De beoordeling is eigenlijk strenger geworden; dat blijkt op twee punten. 1] Bij de beoordeling van de VAR werd zowel ondernemerschap als arbeidsrelatie beschouwd. Uit deze gecombineerde beoordeling volgde de VAR. Als je (in schoolcijfers denkend) voor het aspect ondernemerschap een 8 scoorde en op arbeidsrelatie een 5, dan had je gemiddeld een voldoende, dus VAR. Nu wordt er weer apart op deze twee aspecten beoordeeld. Dan moet je dus voor beide aspecten een voldoende scoren. Strenger dus. 2] In de VAR-aanvraag werd (omtrent gezagsverhouding) alleen de vraag gesteld of je ‘elke instructie van opdrachtgever diende op de volgen’. Die vraag kon voor vele ZP-ers eenvoudig met nee beantwoord worden. Met het uitsluiten van een verplichting om verlof aan te vragen was je al; hoewel er nog veel meer te bedenken was. Met afschaffing van de VAR is de heel concrete beoordeling van wel of geen gezagsverhouding komen te vervallen. In de praktijk blijkt dat een modelovereenkomst (waar alleen een artikel in staat dat in lijn is met een ‘Nee-antwoord op de oude vraag in de VAR-aanvraag) niet wordt goedgekeurd. Strenger dus.
Om maar in jouw analogie te blijven. De exameneisen zijn niet veranderd. De toetsing van de VAR was een wassen neus, een beetje een examen waarbij je de antwoorden vooraf gekregen had.
Goed artikel Hugo-Jan! Het ZZP woord moet ook verdwijnen wat het is vlees noch vis. Taal heeft een belangrijke invloed in hoe we denken. ZP of gewoon ondernemer want dat zijn ze. De echte ondernemer heeft deze problemen met de DBA niet. Geef je opdrachtgever een kerstgeschenk! Dat vind ik de beste beeldspraak tot nu toe. Ik ga je artikel delen.
Ik ben het niet met je eens dat de echte ondernemer geen problemen heeft met de DBA. Het ligt er heel erg aan wat voor werkzaamheden je uitvoert. Stel dat je 2 dagen per week meewerkt aan de verbreding van de A1 dan duurt je project gewoon 3 jaar. Mag je daar dan niet aan meewerken omdat het te lang duurt? Als ik 10 medewerkers in dienst heb dan verhuur ik toch ook gewoon 1 van mijn medewerkers voor 3 jaar aan dat project? Ben ik dan wel een ondernemer als ik een medewerker verhuur en niet als ik mezelf verhuur? Wat mij betreft heeft de discussie over de duur van een project of het aantal opdrachtgevers niets te maken met de vraag of je een ondernemer bent of niet. Of je een ondernemer bent bepaal je zelf. Als je zelf voor je eigen werk zorgt, zelf je risico’s op arbeidsongeschiktheid, werkeloosheid, etc accepteert of afdekt, zelf zorgt dat je relevant blijft op de markt blijft zodat er ook in de toekomst nog vraag is naar je diensten, dan mag je van jezelf zeggen dat je een ondernemer bent. Ik zit regelmatig langere tijd bij 1 klant. Het geld dat ik daarmee verdien gebruik ik voor productontwikkeling. 1 product is niet geworden wat ik er van verwacht had. Daar heb ik van geleerd en ben nu met een nieuw product bezig. Ben ik nu geen ondernemer omdat ik langere tijd ook bij een klant zit?
@Martijn, klopt dat je feit dat je ondernemer bent niet voldoende is. zie ook http://www.zipconomy.nl/2016/10/wet-dba-en-ondernemerschap-snapt-wiebes-zijn-eigen-wet-niet/ Punt van dit artikel is eerder: sta ondernemend in deze (lastige) discussie.
Dank voor de link. “Prachtig” en triest om de spagaat van de belanstingdienst te zien. Klinkt hetzelfde de discussie rond de kosten woon-werk verkeer. Voor de ene belasting zijn dat zakelijke kosten en voor de andere belasting niet. Best lastig zo’n multi personality syndrome. Jammer dat de wet dba meer kapot maakt dan het repareert.
De politieke spagaat zal ook interessant zijn wanneer blijkt dat de belastinginkomsten van de overheid dalen. Mijn bijdrage aan belastingen en heffingen zullen over dit jaar ruim 70% minder zijn dan die van vorig jaar. Dat gaat natuurlijk zo snel vanwege ons progressieve systeem. Leuker voor de belastingdienst kunnen we het echt niet maken….. Behalve dat de belasting minder inkomsten heeft, heb ik natuurlijk ook minder inkomsten. Maar dat kan ik compenseren door onder andere komend voorjaar zelf mijn huis te schilderen ipv van de schilder. Ook ga ik de tuin van mijn ouders volgend jaar opnieuw inrichten, ipv de hovenier. Als de situatie zo blijft zal mijn volgende auto geen nieuwe worden, maar een tweedehandsje. Drie keer wie behalve de schilder, de hovenier en de autodealer daar ook de negatieve effecten van gaat ondervinden…..
Beste Leni, Heb je onderstaande (eldes op dit forum, zelfde auteur) goed gelezen? “Als de zzp’er ondernemer is voor de inkomstenbelasting, ben ik dan als opdrachtgever er zeker van dat ik geen loonheffing hoef te betalen?” vroeg Annemarie van Gaal in dat webinar aan een expert van de Belastingdienst. “Nee. Nee, nee, nee” was het letterlijke en duidelijk antwoord. “Belangrijk is om je te realiseren dat voor het beoordelen van de relatie opdrachtgever – opdrachtnemer we een switch maken. We maken een switch van de inkomstenbelasting naar het loonbelastingoordeel. We kijken niet de inkomstenbelastingpositie van de zzp’er . We kijken puur en alleen door de bril van de loonheffingen naar de relatie tussen de opdrachtgever en opdrachtnemer. Alleen die relatie kwalificeren we.” Voorbeeldje. Er zij heel veel echte ondernemers die voor het uitvoeren van hun werkzaamheden wel mee moeten doen aan bepaalde vormen van overleg. De belastingdienst is niet concreet in hun duiding, wat wel en wat niet kan. Dus ja. Ook echte ondernemers ondervinden hinder van de wet DBA.
Volgens mij doet de fiscus beide, alleen geldt er een tijddimensie – dat een arbeidsverhouding voor de loonheffingen elke dag van het kalenderjaar kan starten – dat een inkomstenbelastingkeus door de aangiftedoener pas na afloop van het jaar kan worden gemaakt – behoudens tussentijdse aangifte – en ook dan pas door fiscus kan worden beoordeeld.
Dan heeft Minister Wiebes zijn zin en daarmee zal hij een ander doelstelling nl. werkeloosheid verminderen halen. Bedrijven dwingen tot het aannemen van vast personeel. Hieruit blijkt dan weer dat onze overheid niet meer van deze tijd is. Flexibiliteit is zo onmogelijk en daarmee voorzie ik ons (Nederland BV) op termijn achterop lopen op de wereldmarkt.
@terry: Volgens mij haal je twee dingen door elkaar, de wijze van beoordeling dienstbetrekking voor de loonbelasting en ondernemerschap voor de inkomstenbelasting. De procedure die je beschrijft is het vaststellen van een dienstbetrekking. Als daarvan sprake is dan is de inhoudingsplichtige (=werkgever) verplicht om loonheffingen in te houden. Dit is het proces wat loopt bij de opdrachtgever en heeft niets met ondernemerschap te maken. Om sommige fictieve dienstbetrekkingen uit te sluiten, kan ondernemerschap overigens wel een rol spelen. Dit alles is geregeld in de wet op de loonbelasting 1964. Het tweede is het proces bij de opdrachtnemer voor zijn inkomstenbelastingheffing. Dit is geregeld in de wet op de inkomstenbelasting 2001. Hier wordt de belastingheffing over winst van de ondernemer beschreven. Waar de twee elkaar ontmoeten is dat winst fiscaal iets anders is dan loon, waarvoor in dezelfde wet inkomstenbelasting andere regelingen zijn. De moeijlijkheid voor de zzp-er zit erin dat als de arbeidsverhouding geclassificeerd wordt als dienstbetrekking, dit onder loon gaat vallen en dit bestandsdeel niet aangemerkt wordt als winst (mkb-aftrek) en mogelijk de zzp-er zijn urencriterium niet haalt (zelfstandigheidsaftrek). De zzp-er houdt dan netto minder over. Voor de opdrachtgever is het nadelig omdat hij werkgeverslasten moet betalen en zich aan een CAO en bepalingen van de arbeidswetgeving moet houden. Niet alle naheffingen en boetes kan hij verhalen op de zzp-er. De opdrachtgever is als werkgever dus duurder uit. Een modelovereenkomst kan vooraf zekerheid geven over de aard van de arbeidsverhouding, mits er in de praktijk ook zo gewerkt wordt. De overeenkomst is fiscaal alleen van belang voor de loonheffingen en houdt geen oordeel in over de fiscale status van de zzp-er. Dit was met de VAR niet anders. Met de wet DBA is de absolute vrijwaring voor de opdrachtgever weggevallen. Voor de zzp-er is het risico niet anders met de wet DBA, al is de ‘pakkans’ wel hoger. Voor de opdrachtgevers is er wel meer risico, waardoor diverse opdrachtgevers moeilijker opdrachten aan zzp-ers verstrekken. En dat merken zzp-ers in diverse sectoren nu in hun opdrachtenportefeuille. Wat Hugo volgens mij wil aangeven is dat de wet niet zal veranderen, dus zullen zowel opdrachtgever als -nemer hun werkwijze en houding moeten aanpassen.
@Paul Dank voor de verduidelijking. Ik hoop dat dit laatste – houding aanpassen – gebeurt, immers het vergt moed om te accepteren dat er door het vervallen van de VAR een andere situatie is ontstaan. En daar dan met vallen, opstaan en geholpen worden je weg in te zoeken en vinden. Omdat je perceptie als reiziger van belang is, is het misschien ook handiger en zuiverder om te werken met de begrippen ‘werkverschaffer’ en ‘werker (m/v). Die kunnen door een goede kwalificatie van de feiten transformeren in 1) ‘opdrachtgever’ en ‘opdrachtnemer’ mits – zo leert het Burgerlijk wetboek – er geen sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking, immers dan worden het voor die specifieke arbeidsverhouding de begrippen 2) inhoudingsplichtige werkgever en ‘werknemer’ Door de absorptieregeling in de Inkomstenbelasting, kan er later fiscaal weer een vermenging ontstaan, als aan de voorwaarden daarvoor voldaan is. (O.a. dat het ondernemer zijn de hoofdzaak is) Hier is samen uit te komen, mits de hakken uit het zand komen en er in de goede richting bewogen wordt door alle betrokkenen. Dan ontstaat er ook weer vertrouwen en de natuurlijke neiging om elkaar te helpen en tot overeenstemming te komen, zo hoop ik.
Goed Artikel. Maar de WET DBA brengt alleen maar onduidelijkheid bij opdrachtgevers en opdrachtnemers. Met als gevolg dat mijn opdrachtgever per 1/1/2016 geen freelancers meer in dienst neemt het gaat hier echt om tientallen freelancers die per 1/1/2016 geen opdracht meer hebben bij deze opdrachtgever.
