De zzp’er is here to stay. Flexibilisering gaat nooit meer weg.

De zelfstandige die je als een klapstoeltje tevoorschijn kon halen als je hem nodig had en weer op kon bergen als je hem niet meer nodig had, heeft alweer afgedaan. In dit nieuwe jaar moeten zzp’ers, opdrachtgevers en inhuurders er samen uit zien te komen, zegt zzp-expert Pierre Spaninks.

We hebben elkaar nodig. Ieder voor zich en God voor ons allen, dat gaat niet werken. Aan het woord is zzp-expert Pierre Spaninks, tijdens de inspiratiesessie “Grip op inhuur” die in december 2016 werd georganiseerd door Yacht. Spaninks blikt tijdens de dag vooruit op 2017. “Opdrachtgevers, inhuurders, zzp’ers zitten allemaal in hetzelfde schuitje. Alle drie moeten dealen met de DBA. En alle drie hebben te maken met een wereld die flexibiliseert. Dat zouden we niet meer kunnen terugdraaien, al wilden we het.” Helaas zijn overheid en vakbonden daar nog niet van doordrongen. Van die flexibilisering dan. En dan moet je volgens Spaninks niet denken aan ‘oppervlakkige’ flexibilisering – vaste werknemers vervangen voor flexwerkers. Maar een diepere vorm: niet een organisatie met een flexibele schil maar een flexibele kern. Denk aan een Uber, Airbnb, Alibaba.

Hoe ver zijn we met de diepere flexibilisering? En is dat sinds de Wet DBA allemaal wat ingewikkelder geworden? “We gaan natuurlijk niet doen alsof de wet DBA er niet is. Dat zou dom zijn.”

De grote organisaties

Spaninks: “Hugo-Jan Ruts heeft een rondje gemaakt langs managers die verantwoordelijk zijn voor het inhuurbeleid van grotere ondernemingen. De verlenging van de implementatieperiode en de aankondiging dat er niet gehandhaafd wordt, lijken geen enkel effect te hebben op het standpunt van grote inhuurders ten aanzien van de Wet DBA. De deur voor zzp’ers zit daar grotendeels op slot en dat blijft zo.”

Organisaties zijn hun inhuur DBA-proof aan het maken. En nu de wet is opgeschort hanteren ze 1 januari 2017 als de nieuwe deadline. De grote klap moet volgens Spaninks dus nog komen. De uitspraken van de staatssecretaris dat er voorlopig niet gehandhaafd wordt, zorgen er volgens Spaninks hooguit voor dat de afbouw van de inzet van zelfstandigen in een iets rustiger tempo gaat. Dit blijkt ook uit de verhalen van Philips en ROC Midden-Nederland, tijdens de inspiratiesessie (lees hier). Opgelucht zijn ze dat ze wat extra tijd hebben gekregen, maar ze zijn niet van plan nu een andere koers te varen.

Alternatieven

Tijdens de middag wordt duidelijk dat de aanwezige grote en middelgrote organisaties al alternatieve dienstverbanden hebben gevonden voor de flexwerkers. “Alternatieven die bijna geen zzp’er aanspreken” zegt Spaninks. “Want de meesten onder hen – dat onderkent zelfs het Centraal Planbureau – zijn bewust zelfstandig ondernemer en willen dat blijven ook. Anders dan de modale flexwerker wil de zelfstandige professional geen dienstverband, niet tijdelijk en niet vast, geen uitzendovereenkomst, en al helemaal geen payroll-constructie.”

Hoe nu verder in 2017?

Wie de meeste waarde kan creëren met mensen in vaste dienst, neemt mensen in vaste dienst, raadt Spaninks aan. Maar wie vanuit de inhoud zelfstandige professionals nodig heeft, moet zich door de DBA niet laten weerhouden. “Maar dan niet meer als klapstoeltjes. Want dan komen organisaties in de problemen met hun compliance. Wel als kleinere maar gelijkwaardige ondernemers die kennis en kunde toevoegen aan de organisatie. Dat heeft altijd gemogen en dat zal ook altijd blijven mogen. En daarbij zetten we samen vooral stevig in op de ontwikkeling van goed opdrachtgeverschap en goed opdrachtnemerschap, daar geven we samen invulling aan.” Samen dus.