Wat wordt het? Afschaffen van de zelfstandigenaftrek of de MKB-winstvrijstelling?

Verschillende politieke partijen denken na over het afschaffen of aanpassen van de zelfstandigenaftrek en/of de MKB-winstvrijstelling. Vorige week deed de voorzitter van het FNV eenzelfde oproep in een interview in het Financieele Dagblad.

Voor het afschaffen van deze ondernemersfaciliteiten worden verschillende motieven genoemd. Zo is het voorstel bedoeld om het verschil in (loon)kosten tussen vast personeel en zp’ers kleiner te maken voor werk-/opdrachtgevers. Dat zou betekenen dat iedere zp’er bij de vaststelling van zijn of haar uurtarief rekening houdt met het belastingvoordeel uit de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling. In de meeste gevallen doet de zp’er dat niet en is dit dus een oneigenlijk argument.

Afschaffen MKB-winstvrijstelling of zelfstandigenaftrek heeft politieke achtergrond

Een andere reden om de MKB-winstvrijstelling en/of de zelfstandigenaftrek af te schaffen, is meer politiek van aard. Het is een maatregel die een ordinaire besparing oplevert voor de schatkist. Er zal meer inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen verschuldigd zijn.

Zie ook het overzicht hierna, waarin ik de gevolgen van het afschaffen van de MKB-winstvrijstelling en de zelfstandigenaftrek heb opgenomen. Hierbij heb ik drie scenario’s uitgewerkt:

1. de MKB-winstvrijstelling wordt afgeschaft
2. de zelfstandigenaftrek wordt afgeschaft
3. zowel de MKB-winstvrijstelling als de zelfstandigenaftrek worden afgeschaft

Voor de onderlinge vergelijkbaarheid is in de berekeningen geen rekening gehouden met andere aftrekposten. De zelfstandigenaftrek bedraagt € 7.280 en de MKB-winstvrijstelling stelt 14% van de winst na aftrek van de zelfstandigenaftrek vrij van belastingheffing.

Houdt er rekening mee dat het afschaffen of versoberen van één van beide of beide faciliteiten ook gevolgen heeft voor de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringwet en de verschillende toeslagen. Het netto inkomenseffect voor ondernemers met lagere winst, zal daardoor groter zijn als de faciliteiten worden afgeschaft of versoberd.

Afschaffen zelfstandigenaftrek heeft grootste impact voor ondernemers met lage winsten

Voor ondernemers met lage winsten heeft het afschaffen van de zelfstandigenaftrek de grootste impact op het netto inkomen. Als het inkomen hoger wordt, wordt het belang van de MKB-winstvrijstelling groter. Uit de berekeningen blijkt wel dat het afschaffen van de beide faciliteiten een grote impact heeft op het inkomen. Er zal fors meer inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen verschuldigd zijn.

Groeiende groep zp’ers vormt doodsteek zelfstandigenaftrek en MKB-winstvrijstelling

De kans is aanwezig dat de groeiende groep van zp’ers de doodsteek vormt voor de zelfstandigenaftrek en/of de MKB-winstvrijstelling.

Mogelijk zal het zelfstandig ondernemerschap met name voor mensen met lage inkomens/winsten minder aantrekkelijk worden. De komende kabinetsformatie zal mogelijk ook meer duidelijkheid brengen hoe de regeringspartijen denken over de beide faciliteiten en of er versoberingen te verwachten zijn.

Zelf schat ik in dat de MKB-winstvrijstelling, die pas sinds 2007 bestaat wel eens kan sneuvelen. Het afschaffen daarvan raakt met name de ondernemers met de hogere winsten. Afschaffing van de zelfstandigenaftrek raakt juist de ondernemers met lagere winsten.