Magnit 4 mei 2017 5 reacties Print Heet hangijzer: flexkrachten en vaste krachten moeten evenveel verdienenDe beloning voor mensen met een flexcontract is aan strenge regels gebonden. Bij zelfstandigen is dat niet zo. Tjebbe van Oostenbruggen (Brainnet) pleit voor een ‘fair play’. Mag ik gif in het riool lozen? Mag ik mijn medewerker slaan? Mag ik 130 waar de maximale snelheid 60 is? Antwoorden op deze vragen geef je automatisch. Zo is het antwoord op de vraag: Moet een flexwerker in loondienst evenveel verdienen als een vaste kracht? Ja! Dat is namelijk gewoon de wet. Tijdens de uitzending van BNR Werkverkenners van 2 mei 2017 stelde Rens de Jong mij deze vraag. Hoewel de wet glashelder is, is dit een heet hangijzer. Toegegeven; salarissystematiek is complexe materie en een fout is snel gemaakt. Maar het is en blijft wel de wet om mensen te betalen wat hen toekomt. Helaas wordt de wet vaak niet nageleefd en er wordt niet gehandhaafd. Bewuste en onbewuste fouten Het is net als met voetbal: als een bal over de doellijn is, is het een doelpunt. Dat vinden we allemaal logisch. Alleen of een bal daadwerkelijk over de doellijn is gegaan, daarover kun je dan nog een discussie opstarten. Veel detacheringsbureau’s hebben moeite met het vaststellen van het juiste loon. Dezelfde situatie is aan de hand als we kijken naar de verdiensten van flexkrachten in loondienst. In Nederland hebben we een heldere wet (Wet Waadi Artikel 8) die stelt dat flexkrachten in loondienst recht hebben op de zogenaamde inlenersbeloning. Dat betekent dat uitzendkrachten en gedetacheerden in loondienst dezelfde beloning moeten krijgen als werknemers in vaste dienst die hetzelfde werk doen. In de ABU-CAO en de NBBU-CAO is dit heel scherp vastgelegd, het gaat om het basissalaris inclusief toeslagen voor bijvoorbeeld overwerk of onregelmatigheid, adv/atv, onkostenvergoedingen en loonsverhogingen. Alleen –net zoals bij voetbal- is een fout snel gemaakt. Als flexspecialist zien we dat er nog veel onduidelijkheid heerst en onnauwkeurig wordt gewerkt op salarisadministraties. Veel detacheringsbureau’s hebben moeite met het vaststellen van het juiste loon en de juiste arbeidstijdsverkortingseisen die uitzenden en detachering met zich meebrengt. Regelmatig maken we mee dat een flexwerker bijvoorbeeld minder vrije dagen heeft dan een medewerker in loondienst van de klant en dat die extra gewerkte dagen niet worden gecompenseerd. Vaak worden dat soort foutjes onbewust gemaakt. De meeste opdrachtgevers of uitzendbureaus die zich bewust worden van deze fouten, herstellen die meteen. Eerlijk spel voor iedereen Ernstiger wordt het in situaties waarbij bijvoorbeeld een detacheringsbureau een flexwerker uitleent aan een opdrachtgever en wel het beloningsbedrag ontvangt van de opdrachtgever maar dit bij lange na niet uitbetaalt aan de flexwerker, ook niet als het bureau hierop aangesproken wordt. Dat is wettelijk gewoon verboden. Net zoiets als door een rood stoplicht rijden. Het probleem is dat de wetgeving glashelder is, maar de materie ingewikkeld. In mijn ogen is het gewoon je plicht als werkgever of opdrachtgever om inleners te betalen volgens de wet. Helaas schiet handhaving enorm tekort. Betere controle leidt tot een eerlijk spel voor iedereen. Bij de KNVB worden er uitstekende pogingen gedaan om ervoor te zorgen dat er geen discussie meer kan ontstaan over of een doelpunt nu wel of niet daadwerkelijk is gemaakt. Dankzij nieuwe doellijntechnologie. Hierbij staan speciale camera’s op vaste punten op het veld opgesteld. Daarmee wordt op elk moment van de wedstrijd een 360-gradenregistratie gemaakt van waar de bal precies is. Op de millimeter nauwkeurig is te zien of de bal volledig over de lijn is geweest. Zodra dat het geval is, trilt het horloge van de scheidsrechter. Regelmatig zitten uitzendbureaus net wel over de lijn of niet. Ik pleit voor een deugdelijke controle; zoiets als een doellijntechnologie en uiteraard ben ik ook voorstander van een deugdelijk moraal. Een eerlijk spel voor iedereen. Beloning zzp niet aan regels gebonden. Waar de wet veel minder duidelijk over is, is de beloning van zzp’ers. 2016 was jaar van de Wet DBA. Daarbij gaat het om tegengaan van uitbuiting en schijnzelfstandigheid. Daar waar de wet op de inlenersbeloning glashelder is en niemand roept om handhaving, is het voor zzp’ers andersom. Er is geen wetgeving die de beloning van zzp’ers reguleert. Hier is -om het nog maar eens met voetbal te vergelijken- nog geen eens zicht op wat binnen of buiten de lijnen is. Vanuit goed opdrachtgeverschap vind ik het absoluut onjuiste om een zzp’er in te huren omdat deze goedkoper is. Wat betreft belonen van zzp’ers is er dus veel meer ruimte, en ruimte brengt ook risico’s met zich mee (uitbuiting). Inherent aan ondernemerschap is de vrije ruimte die zzp’ers hebben bij het vaststellen van prijzen en tarieven, aan de boven- én aan de onderkant. Als je als zzp’er zelf akkoord gaat met een bepaald (laag) tarief of bijvoorbeeld iets extra’s wil gratis doen, dan is dat volgens mij prima. Stel je bent kunstenaar en je werkt twee weken aan een kunstwerk en je verkoopt deze voor 100 euro. Dan mag dat toch gewoon? Maar vanuit goed opdrachtgeverschap vind ik het absoluut een onjuiste overweging om een zzp’er in te huren omdat deze goedkoper is dan een vergelijkbare loondienster. Je huurt een zzp’er in vanwege expertise, kennis en flexibiliteit. Zodra je terechtkomt in de afweging van ‘goedkoper’ dan ben je verkeerd bezig. Dit is wat mij betreft de grens waar ondernemerschap stopt en uitbuiting begint. Politiek moet zorgen voor fair play Voor het vraagstuk rondom de beloning van zzp’ers ligt er wat mij betreft óók een voetbal-oplossing klaar. Geen “doellijntechnologie” of “trillende horloges”, deze rigide oplossingen doen geen recht aan de vrijheid en ruimte die zzp’ers nodig hebben om te ondernemen. Maar het voetbal kent wel zoiets als “fair play”, niet strak en eenduidig omschreven, maar iedereen weet wat ermee bedoeld wordt. Fair play voor zzp’ers en opdrachtgevers, ben benieuwd hoe de politiek dáár invulling in zou willen geven. Tjebbe van Oostenbruggen Brainnet, minimumtarief Print Over de auteur Over Magnit Een goed ingericht inhuurproces kan naast tijd- en kwaliteitswinst ook forse kostenbesparingen opleveren. Bij strategische personeelsplanning hoort een professioneel ingerichte flexibele schil. Magnit (voorheen: Brainnet) adviseert organisaties bij het inrichten van hun flexibele schil. Wij ontzorgen organisaties volledig als het gaat om het zoeken en vinden van de juiste professionals, het opstellen en beheren van inhuurcontracten, de facturatie, realtime management informatie, leveranciersmanagement en het minimaliseren van inhuurrisico’s. Wij geloven in transparante samenwerkingsverbanden waarbij talent waarde toevoegt aan ondernemingen. Bekijk alle berichten van Magnit
Een (echte) zzper is natuurlijk niet te vergelijken met iemand in loondienst, en dus kan je die beloningen ook niet vergelijken. Moet je ook niet willen. Doe je dat toch, dan geef je daar eigenlijk mee aan dat hun werk ook 1-op-1 te vergelijken is met dat van hun collega in vaste dienst of met een flexcontract. En speel je daarmee Wiebes in de kaart. Een zzper heeft ook meer vrijheid (bv andere opdrachten ernaast, nevenwerkzaamheden), misschien gaat dat in sommige gevallen wel ten koste van de beloning… Bv de pakketbezorgers, die blijken er ook andere klussen naast te doen (wat in loondienst nooit mogelijk was), waardoor ze helemaal niet zo ontevreden zijn als wij denken.
Gerrit, Of we er nu Wiebes mee in de kaart spelen of niet, heel veel werk dat zzp’ers doen, is hetzelfde werk als wat mensen in loondienst ook doen. Ik vind dat ook geen enkel bezwaar, als mensen daar zelf voor kiezen. Wel vind ik dat die mensen recht hebben op een fatsoenlijke beloning zoals iedereen die werkt. Ergo, zzp’ers moeten niet evenveel, maar juist meer verdienen dan hun ‘collega’s’ in loondienst. 3 Argumenten hiervoor: 1 Van een zzp’er kan je snel afscheid nemen of hercontracteren. Bij deze flexibliteit hoort een hogere prijs. 2 Een zzp’er moet zijn eigen pensioen, AOV ed betalen. 3 Een zzp’er hoort een extra vergoeding te krijgen voor de extra risico’s die hij loopt.
Dat zzpers vaak hetzelfde werk doen als mensen in loondienst zal wel, maar als het goed is doen ze dat dan wel op een andere manier, meer zelfstandig zeg maar. Dat flexcontract/zzpers beter beloont moeten worden dan iemand in vaste loondienst ben ik het roerend mee eens. Ook om de redenen die jij aanhaalt.
Als in essentie het werk dat zzp’er en loondienster doen hetzelfde is dan hoort daar ook in basis dezelfde beloning tegenover te staan. Noem dat ‘de kostprijs’. Op zo’n kostprijs komen allerlei logistieke, verkoop/inkoop en risico opslagen. Voor vaste medewerkers heeft een werkgever allerlei extra kosten en rekent vaak met 1,6 of 1,7 keer het jaarsalaris voor de totale medewerker kosten. Voor zzp’ers zijn die opslagen natuurlijk anders en dat maakt de eindvergelijking zo lastig. Als een IT’er bijvoorbeeld voor een opdracht van 6-12 maanden 2 weken gratis moet inwerken zou je dat gewoon zijn verkoopkosten kunnen noemen. Een expert vragen #tegendebakker een gratis lezing te geven die ook nog moet worden voorbereid kan niet, tenzij daar weer een grote vervolg opdracht uitrolt. Dat is ook ondernemerschap in prijsstelling waar zzp’ers voor kiezen toch. Dus evenveel verdienen vanuit de kostprijs gezien ja, maar de omzet van een zzp’er is niet wat ie ‘verdient’.
Ik vind dat Tjebbe hier helemaal gelijk heeft. Fair Play komt er niet vanzelf zonder regels en handhaving. De arbeidsmarkt kan geen volledig vrije markt zijn en behoeft enige regulering. De opdrachtgever zou voor flexibiliteit moeten kiezen vanwege de (kosten)voordelen van de flexibiliteit niet ook nog eens vanwege de lagere kosten per uur.
