Wet DBA: Je gaat het pas zien als je het door hebt.

De titel van deze column is afkomstig van Johan Cruijff. Johan Cruijff wordt wereldwijd beschouwd als een van de beste voetballers aller tijden. De voormalige aanvaller en spelverdeler wordt geroemd om zijn techniek, startsnelheid, handelingssnelheid en spelinzicht. Naast fantastisch voetbal, staat Johan Cruijff ook bekend om zijn bijzondere, spraakmakende uitspraken.

Ik hoor u al denken, wat heeft dit alles met de Wet DBA te maken? De invoering van deze wet heeft geleid tot heel veel onduidelijkheid. Zowel aan de kant van de opdrachtgevers als aan de kant van de opdrachtnemers. Hoe kan dit opgelost worden? Simpel door terug te gaan naar de basis. Het tot nu toe gehanteerde uitgangspunt “alles is een arbeidsovereenkomst, tenzij”, is de veroorzaker van alle onduidelijkheid. Hier zal dus iets aan gedaan moeten worden. Dat kan naar de mening van de ABU op een vrij eenvoudige wijze en wel door in het vervolg als uitgangspunt te hanteren: “Een ondernemer is geen werknemer”. Dit klinkt zo logisch, dat zelfs Johan Cruijff dit had kunnen bedenken.

Zelfstandig ondernemerschap in wet verankeren

De volgende stap is dan dit nieuwe uitgangspunt in de wet tot uitdrukking brengen. Het civiele recht kent op dit moment al zogenaamde ondernemersovereenkomsten. Dit zijn overeenkomsten waarbij de diensten en/of producten van ondernemers centraal staan. Denk bijvoorbeeld aan de overeenkomst van opdracht. Voor de ondernemersovereenkomsten kun je bepalen dat als een overeenkomst als een ondernemersovereenkomst kwalificeert, de wettelijke bepalingen van de arbeidsovereenkomst niet van toepassing zijn. Randvoorwaarde hierbij is wel dat iedere werkende vrij is in zijn/haar keuze voor ondernemerschap of werknemerschap. Dat moet wel een bewuste keuze zijn en de gevolgen ervan zijn door de werkende goed te overzien. (Evident) misbruik en oneigenlijk gebruik moet – net als nu – bestreden worden.

Naar totaaloplossing

Dit is niet de totaaloplossing. Het sluitstuk van onze voorstellen ligt in het fiscale domein, namelijk de introductie van een ondernemerstoets. Wanneer een werkende arbeid verricht in de uitoefening van zijn bedrijf of in de zelfstandige uitoefening van zijn beroep, is er geen sprake van een (fictieve) dienstbetrekking.

Het is jammer dat het rapport Onderzoek varianten kwalificatie arbeidsrelatie van de interdepartementale werkgroep niet voorziet in een totaaloplossing.

Je gaat het pas zien als je het door hebt. De ABU heeft het probleem al enige tijd door en stelt derhalve al geruime tijd een aanpassing in het civiele recht (ondernemersovereenkomst) en in het fiscale recht (ondernemerstoets) voor. Een totaaloplossing voor het huidige Wet DBA-probleem.

Ons statement met daarin de uitwerking van onze voorstellen hebben wij vorige week naar vertegenwoordigers van de politieke partijen in de Tweede Kamer gestuurd.