Rutte III en de definitieve plannen voor zelfstandige professionals op een rij. Met vooral: de ‘nieuwe Wet DBA’

In hoofdlijnen lijkt het kabinet zich wat te richten op het indammen van de zzp-markt aan de onderkant van de tariefpiramide. De fiscale punten lijken dan weer wat meer gericht te zijn op aantrekkelijker maken van het overstappen van een eenmanszaak naar een BV.

De wijzigingen rond de Wet DBA is een onderwerp dat velen bezighoudt. De overstap naar een zogenoemde webmodule kan een mogelijke verlichting zijn ten opzichte van de huidige modelovereenkomsten.  Voor opdrachten van boven de 75 euro per uur en korter dan een jaar komt een soort van ‘verlicht’ regime (opt-out-regeling). Daaronder een webmodule, met criteria die nog niet uitgewerkt zijn. Onder een tarief van 18 euro per uur wordt langdurig inzet van zzp’ers door opdrachtgevers onmogelijk.

(citaten uit het regeerakkoord staan cursief) 

Modelovereenkomsten maken plaats voor een opdrachtgeversverklaring

“De Wet DBA wordt (…) vervangen. De nieuwe wet moet enerzijds (de inhuurder van) echte zelfstandigen zekerheid bieden dat er geen sprake is van een dienstbetrekking en anderzijds schijnzelfstandigheid (vooral aan de onderkant) voorkomen. Bij de uitwerking van de wet zullen veldpartijen betrokken worden en zijn zowel de handhaafbaarheid als de effecten op de administratieve lasten van belang.”

Het hele stelsel van de modelovereenkomsten, ingevoerd met de Wet DBA, gaat verdwijnen. Er komt een webmodule met een zogenoemde opdrachtgeversverklaring. Het handhavingsmoratorium voor de Wet DBA wordt voorlopig verlengd (behalve voor de kwaadwillenden).

“Deze geeft opdrachtgevers vooraf duidelijkheid en zekerheid bij de inhuur van zelfstandig ondernemers. Opdrachtgevers krijgen deze verklaring via het invullen van een webmodule, zoals bijvoorbeeld ook in het Verenigd Koninkrijk bestaat. Met deze opdrachtgeversverklaring krijgt een opdrachtgever zekerheid vooraf van vrijwaring van loonbelasting en premies werknemersverzekeringen (tenzij de webmodule niet naar waarheid is ingevuld). In de webmodule wordt een aantal duidelijke vragen gesteld aan de opdrachtgever over de aard van de werkzaamheden. 

Dit is trouwens de webmodule die in de UK gebruikt wordt.

Daarbij wordt ten behoeve van de webmodule het onderdeel ‘gezagsverhouding’ verduidelijkt (bijvoorbeeld dat het enkel moeten bijwonen van een vergadering op zichzelf geen indicatie van gezag is). Tevens zal het kabinet de wet zo aanpassen dat gezagsverhouding voortaan meer getoetst wordt op basis van de materiële in plaats van formele omstandigheden.”

Opdrachtgevers moeten dus een online formulier invullen om zo te controleren of een opdracht inderdaad zonder problemen door een zelfstandige uitgevoerd kan worden.

Aanvullend op deze maatregel geldt een minimumtarief en een opt-out regeling voor zelfstandigen die boven de 75 euro per uur werken (en korter dan een jaar worden ingehuurd). Boven de 75 euro per uur geldt dus een ‘verlicht regime’, onder de 18 euro per uur wordt langdurig inhuren onmogelijk. Zie hier voor de punten hieronder.

“De markt krijgt de tijd om te wennen aan veranderde wet- en regelgeving. Het huidige handhavingsmoratorium wordt na invoering van de bovenstaande maatregelen gefaseerd Na invoering van de nieuwe wetgeving geldt maximaal een jaar een terughoudend handhavingsbeleid (onder andere geen boetes na eerste controle), waarin de Belastingdienst een coachende rol heeft en partijen helpt bij de toepassing van de nieuwe regelgeving.

Het kabinet gaat verkennen, ook in overleg met sociale partners en veldpartijen, of en hoe zelfstandig ondernemerschap via de invoering van een ondernemersovereenkomst een eigen plek zou kunnen krijgen in het burgerlijk wetboek. Dit zou de positie van zelfstandig ondernemers kunnen verhelderen.”

Schematisch zou dat er dan ongeveer zo uit moeten gaan zien.

(Lees dit artikel op ZiPconomy met eerdere analyse en uitleg over de opdrachtgeversverklaring.)

Minimumtarief

“Voor zzp-ers wordt bepaald dat altijd sprake is van een arbeidsovereenkomst bij een laag tarief in combinatie met een langere duur van de overeenkomst of een laag tarief in combinatie met het verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Wat een laag tarief is, wordt gedefinieerd als corresponderend met loonkosten tot 125% van het wettelijk minimumloon (de grens die bijvoorbeeld ook voor het lage-inkomensvoordeel (LIV) wordt gehanteerd) of met de laagste loonschalen in cao’s. Er wordt één tarief gekozen om voor de gehele markt de onderkant af te bakenen. Op basis van de gehanteerde argumentatie zal dit tarief vermoedelijk liggen in een bandbreedte tussen de 15 en 18 euro per uur. Een langere duur wordt gedefinieerd als langer dan drie maanden.”

Inzetten van zzp’ers onder het minimumtarief en dat dan langer dan drie maanden, wordt dus feitelijk onmogelijk. Alleen inhuur van dat tarief mag bij ‘niet reguliere werkzaamheden’, maar dan niet langer dan 3 maanden.

Wet DBA opt-out boven 75 euro per uur

“Aan de bovenkant van de markt wordt voor zelfstandig ondernemers een ‘opt out’ voor de loonbelasting en de werknemersverzekeringen ingevoerd, indien er sprake is van een hoog tarief in combinatie met een kortere duur van de overeenkomst of een hoog tarief in combinatie met het niet verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Bij een ‘hoog tarief’ denkt het kabinet aan een tarief boven de 75 euro per uur. Een kortere duur wordt gedefinieerd als korter dan een jaar.”

De eerder genoemde opdrachtgeversverklaring gaat dus niet gelden voor interim-managers/professionals die boven de 75 euro per uur krijgen (voorlopig bedrag), mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan:

• Boven 75,- + opdracht korter dan 1 jaar: geen opdrachtgeversverklaring.
• Boven 75,-  + opdracht langer dan 1 jaar EN het zijn geen reguliere bedrijfsactiviteiten: geen opdrachtgeversverklaring.
• Boven 75,- + opdracht langer dan 1 jaar EN en zijn WEL reguliere bedrijfsactiviteiten: wel een opdrachtgeversverklaring.

Ondernemersovereenkomst in BW

Het kabinet gaat verkennen, ook in overleg met sociale partners en veldpartijen, of en hoe zelfstandig ondernemerschap via de invoering van een ondernemersovereenkomst een eigen plek zou kunnen krijgen in het burgerlijk wetboek. Dit zou de positie van zelfstandig ondernemers kunnen verhelderen en verstevigen. 

Onduidelijk hier is in hoe dit zich verhoudt tot de genoemde opdrachtgeversverklaring.

Geen verplichte arbeidsongeschiktheid

Zelfstandigen worden – anders dan bijvoorbeeld het CDA wilde – niet verplicht zich te verzekeren voor arbeidsongeschiktheid. Het kabinet gaat wel in gesprek met verzekeraars over goedkopere verzekeringen voor zelfstandigen.

Tevens zal worden bezien hoe bij zelfstandigen de verzekeringsgraad voor arbeidsongeschiktheid kan worden Het is van belang dat zelfstandigen een bewuste keuze kunnen maken om zich wel of niet te verzekeren en dat zelfstandigen die daarvoor kiezen in beginsel toegang hebben tot de verzekeringsmarkt. Het kabinet zal in gesprek gaan met de verzekeraars om een beter verzekeringsaanbod te bevorderen.

Pensioen

Er komt “de mogelijkheid dat zelfstandigen vrijwillig kunnen aansluiten of aangesloten blijven door het verdwijnen van de herverdeling van de doorsneesystematiek en de introductie van persoonlijke pensioenvermogens.” Geen verplichtingen dus.

Zelfstandigenaftrek omlaag

De zelfstandigenaftrek (niet geheel onverwacht) wordt verlaagd. De “zelfstandigenaftrek, vanaf 2020 in 4 jaarlijkse stappen van 3%-punt te verlagen naar het basistarief.” 

Lees dit artikel van Ewoud de Ruiter voor meer informatie

Vennootschapsbelasting omlaag

De vennootschapsbelasting gaat omlaag, relevant voor zelfstandigen met een BV of die overwegen om over te stappen naar een BV. Over de eerste 200.000 euro aan winst hoeft niet langer 20 procent vennootschapsbelasting te worden betaald, maar 16 procent (een kwart lager dus).  Daarmee verschuift ook de grens waarop de overstap van een eenmanszaak naar een BV fiscaal aantrekkelijker wordt. De verlaging van de zelfstandigenaftrek versterkt dat mogelijk.

“De statutaire tarieven in de vennootschapsbelasting gaan in stappen van 20% en 25% naar 16% en 21 % per 2021. Om een sterke aanzuigende werking naar de BV te voorkomen en om een globaal evenwicht te houden in belastingdruk wordt het box 2 tarief in stappen verhoogd van 25% naar 28,5% in 2021.” 

Lage BTW-tarief omhoog

Het lage 6% BTW-tarief, waar een klein deel van de zelfstandigen gebruik van kan maken, wordt verhoogd van 6 naar 9%.

Betaaltermijn overheid

De Rijksoverheid betaalt altijd binnen 30 dagen en stimuleert bedrijven en andere (semi-)overheden het betaalgedrag overeenkomstig te verbeteren.

Payrolling aanbanden

Payrolling als zodanig blijft mogelijk, maar wordt zo vormgegeven dat het een instrument is voor het ‘ontzorgen’ van werkgevers en niet voor concurrentie op arbeidsvoorwaarden. 

Het kabinet komt met een wetsvoorstel waarin het soepeler arbeidsrechtelijk regime van de uitzendovereenkomst buiten toepassing wordt verklaard, werknemers qua (primaire en secundaire) arbeidsvoorwaarden ten minste gelijk moeten worden behandeld met werknemers bij de inlener, en de definitie van de uitzendovereenkomst ongemoeid blijft

Het kabinet wil voorkomen dat bij nulurencontracten sprake is van permanente beschikbaarheid daar waar de aard van de werkzaamheden dat niet vereist.

Werkgeverschap aantrekkelijk

Met verschillende maatregelen  wil het kabinet werkgevers er toe zetten minder stel flexconstructies te gebruiken en eerder een arbeidsovereenkomst aan te bieden.

Zie hier voor volledige tekst regeerakkoord