Zo gebruik je als startend ondernemer de winnaarsformule

Ieder mens is in essentie een ondernemer; iedereen is creatief. ‘In ieder mens schuilt een maker’, zoals de radioreclame ons voorhoudt. Het probleem is alleen: in veel traditionele organisaties wordt die creativiteit nauwelijks nog aangeboord.

Vóór de industriële revolutie was bijna iedereen die een beroep uitoefende ondernemer. Een fenomeen als ‘loondienst’ bestond niet of nauwelijks. Pas in de eeuwen erna is een afhankelijkheid ontstaan van organisaties en systemen. Gevolg daarvan is dat de ondernemende vaardigheden van veel werknemers steeds minder werden gezien, en ze zich steeds meer moesten voegen naar de wensen van het management.

Flexschil groeit

In de huidige tijd is dat gelukkig weer aan het veranderen. Veel moderne organisaties doen een beroep op het ondernemerschap van mensen en op samenwerkende professionals. De flexibele schil groeit. Innovatieve bedrijfsmodellen zijn geen hype meer. Voorbeeld is de ‘Semco-stijl’ die enorm in de belangstelling staat, of Buurtzorg in Nederland.

Zelfstandig ondernemerschap is in de huidige tijd veel speelser, inspirerender, innovatiever, moeitelozer én socialer. Niet gek dus dat steeds meer mensen zich hier ook toe aangetrokken voelen en de stap naar zelfstandigheid zetten. Mannen en vrouwen die hun leven en carrière willen omgooien tot werk waar ze plezier aan beleven en waar ze zingeving in vinden. Je wilt immers werken volgens jóuw capaciteiten, potentieel en wensen.

Voorbereiden op arbeidsmarkt van de toekomst

Ondernemerschap is bij uitstek ook een manier om het gat in je competentielijst te dichten en tevens een slimme manier om je voor te bereiden op de arbeidsmarkt van de toekomst.

Maar hoe doe je dat nou, die stap zetten? Zeker voor veel mensen van boven de 45 is het een grote stap om alle opgebouwde zekerheden in te ruilen voor de risico’s van het zelfstandig ondernemerschap, merk ik vaak in de praktijk. Maar aan de andere kant merk ik ook dat het nooit te laat is om creativiteit en ondernemerschap terug te pakken.

Niet voor niets stelden onderzoekers van het Center for Retirement Research van Boston College vast dat 50-plussers die van baan veranderen langer aan de slag blijven dan werknemers die in hun (vaste) baan blijven hangen en bovendien meer kans hebben om aan het werk te zijn op hun 65^ste.

De winnaarsformule

In mijn recente boek ‘Van werknemer naar ondernemer’ heb ik een zogeheten ‘winnaarsformule’ opgesteld, voor als je ondernemerschap mocht overwegen of zelfs net gestart bent. Die formule baseer ik onder meer op mijn eigen ervaring als startende ondernemer na 25 jaar loondienst, maar ook op gesprekken met cliënten en mijn netwerk, vele ondernemerschapstrainingen en managementliteratuur.

De formule is een totaaloverzicht van elementen die volgens mij essentieel zijn om een bedrijf te beginnen:

(W + D) ∗ (4P + L) = O ⁿ

Het is niet alleen een formule, maar ook een stappenplan. De volgorde van de letters is namelijk ook belangrijk.

• W = Waarom: motivatie, drijfveer, missie en visie
• D = Denken, manier van denken, mindset
• 4P = Publiek, Planning, Product, Presentatie (vier P’s)
• L = Leren door zelfstudie, opleidingen, acties, ondernemersvaardigheden
• O ⁿ = Ondernemen in overvloed

Het eerste deel van de formule: W + D

In het eerste deel van de formule komen de drijfveren en de manier van denken van de ondernemer samen. Wat is zijn of haar motivatie? Hoe denkt hij of zij? Dat is een belangrijke motor voor elk bedrijf.

Als ik in het verleden initiatieven zag stranden, was de oorzaak meestal een gebrek aan creativiteit om andere wegen te bewandelen, alternatieve producten of diensten te bedenken of door onbekendheid met en weerstand tegen internet en sociale media. Ook ontbrak vaak een echte motivatie voor de bijdrage die je als ondernemer wilde leveren, wat cruciaal is om je doelgroep – ik noem het ‘je publiek’ – aan je te binden. Een duidelijk en herkenbaar waarom versterkt zichtbaarheid en vindbaarheid en trekt zo een grotere doelgroep aan.

Vaak blijft de startende ondernemer hangen in een ‘werknemersmentaliteit’ en ziet hij (of zij) vooral beren op de weg en wil hij eerst zekerheid hebben of hij genoeg klanten en inkomen verwerft. Ook zie je vaak onzekerheid over het aanbod, na jarenlange ervaring. ‘Alles is er al, wat heb ik nog toe te voegen?’ Dit zijn overtuigingen die niet alleen een nieuwe richting in de weg staan, maar ook de stap naar ondernemerschap. Eigenschappen van een ondernemers-mindset zijn daarentegen: ruimdenkend, lef, zelfvertrouwen, flexibiliteit, financieel bewustzijn, nieuwsgierigheid, maar ook gezond leven.

Het tweede deel van de formule: 4P+L

Oké, je hebt je nieuwe richting op basis van je visie en missie misschien al herleid tot een eerste versie van je product. Mooi! Maar dan komt de vraag: wie zijn jouw klanten en wat willen ze?

De 4P’s begint met ‘Publiek’. De meeste starters willen eerst hun bedrijfsidee en product weten, maar je doelgroep kun je al bepalen nog voordat je een bedrijfsidee hebt. Een product ontwikkelen zonder dat je weet wie het gaat kopen, dat is de grootste valkuil. Daarom kun je beter beginnen met je doelgroep te onderzoeken, want zij zijn het die bepalen welke kenmerken jouw product moet krijgen, en ook hoe en waar je het gaat presenteren.

Belangrijke vragen voor de vier P’s:

• Wie is mijn doelgroep?
• Hoe bouw ik aan een netwerk van geïnteresseerden?
• Welke problemen los ik op, of: in welke behoefte voorzie ik?
• Hoe plan ik mijn werk?
• Wat is mijn X-factor?
• Welke communicatiemiddelen en social media gebruik ik?

Het tweede deel hier gaat over leren. Oftewel: over professionele en persoonlijke ontwikkeling, zoals essentiële ondernemersvaardigheden, fouten durven maken, uit je comfortzone gaan. Hoe zorg je als ondernemer ervoor dat je niet alleen vandaag in de behoeftes van je doelgroep kan voorzien, maar ook morgen en overmorgen? Het is een natuurwet dat alles wordt gezaaid, ontstaat, groeit, ontwikkelt, bloeit en vruchten afwerpt. Dat geldt voor de ondernemer zelf, maar ook voor het product, voor zijn bedrijf en voor zijn presentatie naar buiten.

En wat levert dat dan allemaal op?

En wat levert dat dan allemaal op? Dan komen we bij het laatste deel van de winnaarsformule: ‘Ondernemen in overvloed’, oftewel: Oⁿ

Als je de genoemde middelen en mogelijkheden gebruikt, is er een continue stroom van input in je bedrijf. De output – resultaten als geld en opgeloste problemen – schept weer ruimte voor andere middelen en mogelijkheden.

Dit is de eerste in een serie blogs over de winnaarsformule.

Op 13 maart en 6 april zijn er ook introductiemiddagen over in Leiden, waarbij je vrij kunt sparren en brainstormen met mede-ondernemers of starters. Ook gaan we praktisch aan de slag om je plannen vorm te geven. Er komen ook verschillende events aan waarop ik spreek of workshops geef. Lees meer in de agenda.