Bovib: ‘‘Toezichtsplan Wet DBA Belastingdienst is eigenlijk geen plan’

De Belastingdienst schreef geruststellende woorden bij de presentatie van het Toezichtsplan Arbeidsrelaties. Want: wie zich aan de regels houdt, hoeft zich geen zorgen te maken. De Bovib en belastingrechtadvocaat Boris Emmerig zien dat toch echt anders. “Dat Toezichtsplan is helemaal geen plan.”

Het plan (zie onderaan) roept meer vragen dan geruststelling op. Boris Emmerig: “Voor mij zijn toezicht en handhaving onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zonder handhaving kun je nooit toezicht uitoefenen. De Belastingdienst zegt namelijk niet te gaan handhaven, maar niet duidelijk is wanneer iemand de fout in gaat. Feitelijk staat er dus weinig nieuws in dat plan.”

Ook Rick Schevers van brancheorganisatie Bovib is ongelukkig met het plan: “De volgorde is verkeerd. Je zou eerst beleid moeten hebben en dan de controle. Nu gaat de controle voor het beleid uit.”

Eigenlijk is dat hele toezichtsplan dus geen plan. Het komt heel random over allemaal.

Doorn in het oog van Schevers is met name dat niet duidelijk is welke bedrijven de Belastingdienst wil gaan controleren. “Men zou toch naar de ‘evident kwaadwillenden’ gaan kijken? Maar de inspecteurs gaan niet alleen langs bij degenen die geen modelovereenkomst ter controle hebben ingediend of van wie die is afgekeurd, maar ook bij opdrachtgevers die een beoordeelde en goedgekeurde overeenkomst hebben. Dus eigenlijk kan iedereen die zzp’ers inhuurt, controle krijgen.”

Zzp’ers juist nu hard nodig

Juist nu heeft het bedrijfsleven -en met name het MKB- capaciteit nodig ook in de vorm van zzp’ers. “Maar omdat niet duidelijk is wat kwaadwillend is en wat niet, zijn zij terughoudend om mensen in te huren. En dat terwijl de economie nu heel goed gaat. Eigenlijk is het dus zonde van al die capaciteit aan zzp’ers.”

Aan de andere kant is de populatie van 100 te onderzoeken bedrijven zo klein, dat Schevers twijfelt aan de relevantie van het toezichtsplan. “Meestal gaat de Belastingdienst te werk aan de hand van een risico-analyse. Maar in de brief staat dat ze iedereen kunnen controleren en in de tussentijd ook de lijst van te bezoeken bedrijven ook nog eens kunnen veranderen. Eigenlijk is dat hele toezichtsplan dus geen plan. Het komt heel random over allemaal.”

Wat Schevers gek blijft vinden, is dat de controle er wel is, maar dat er geen correctieverplichting is, en ook geen boeteverplichting. “Wat is dan de doelstelling?, denk ik dan. Ik ben heel benieuwd naar wat ze dan willen weten. En als dat zo is, noem het dan een onderzoek.”

Olifant in de kamer

Leden van de Bovib hebben bovendien last van de onduidelijkheid. Zij zijn er juist verantwoordelijk voor dat hun klanten blijven voldoen aan geldende wet- en regelgeving. Duidelijkheid, dat is wat de Bovib wil en het stoort Rick Schevers dat die er na de brief van Koolmees over de zzp-markt partijen nog steeds niet is. “Eigenlijk gaat het om een fundamentele vraag: namelijk dat het sociale stelsel niet overeind kan blijven met de groei van het aantal zzp’ers. Maar dat is de olifant in de kamer, waar niemand van de sociale partners het over heeft. Dit duurt al anderhalf jaar en in de tussentijd gebeurt er tot 2020 ook nog steeds niks.”

Term gezag de Heilige Graal

De minister verwacht begin 2019 een uitspraak te doen over het begrip Gezag. “Dat blijft maar onduidelijk, daar moet uitspraak over worden gedaan.”

Volgens advocaat Emmerig zijn de minister en de veldpartijen ook op zoek naar de Heilige Graal. “Wat ze willen is een checklist met 5 vinkjes, waaruit dan blijkt of er sprake is van gezag. Dat kan helemaal niet.” De belastingjurist meent dat het begrip al best duidelijk is, maar gewoon goed moet worden beschreven. Hij adviseert eens te kijken naar Duitsland, waar sinds anderhalf jaar de term gezag heel minutieus is beschreven in het burgerlijk wetboek. “Het is echt geen hogere wiskunde.”

Toezichtplan

De Belastingdienst presenteerde begin deze week het Toezichtsplan Arbeidsrelaties, waarin ze aankondigt alleen te gaan handhaven bij zogenaamde kwaadwillenden, opdrachtgevers die ‘opzettelijk een situatie van evidente schijnzelfstandigheid laten ontstaan of voortbestaan’.

De Belastingdienst geeft aan de handhaving niet alleen te richten op de ernstigste gevallen, maar ook op ‘de andere kwaadwillenden’. Ze kunnen handhaven als zij de volgende 3 criteria alle 3 kunnen bewijzen:

• Er is sprake van een (fictieve) dienstbetrekking
• Er is sprake van evidente schijnzelfstandigheid.
• Er is sprake van opzettelijke schijnzelfstandigheid.

Het toezicht gaat plaatsvinden bij minimaal 100 opdrachtgevers, waarbij zijn opgenomen:

• Opdrachtgevers die nog geen modelovereenkomst hebben voorgelegd.
• Opdrachtgevers die wel een modelovereenkomst hebben ingediend, maar de beoordeling hebben afgebroken of van wie de overeenkomst niet is goedgekeurd.

Maar wie denkt met een goedgekeurde en beoordeelde overeenkomst goed te zitten, kan toch ook een bezoekje verwachten van de Belastingdienst, want ook dit soort opdrachtgevers zijn opgenomen in het toezichtsplan.

Bekijk hier het hele toezichtsplan Arbeidsrelaties.