Inkomen zelfstandige maakt flinke inhaalslag ten opzichte van loon werknemer

Zelfstandigen profiteren eerder en sterker van de economische groei en de daarmee samenhangende krapte op de arbeidsmarkt, aldus het onderzoek van het ING Economisch Bureau. Zeker als je niet naar het totale inkomen kijkt, maar als je het per uur uitrekent, zoals zij hebben gedaan.

Ondanks de snelle stijging van het tarief van de zelfstandige verdient een werknemer in loondienst volgens ING per uur overigens nog altijd ongeveer 35 procent méér: 34,87 om 25,87 euro per uur (bruto).

• Lees ook: ING-onderzoek over inkomen zelfstandigen gaat helemaal niet over uurtarief

Bekeken over een periode van 10 jaar is de inhaalslag van de zelfstandige overigens ook veel minder groot. Sinds 2008 is de beloning per uur voor zelfstandigen gemiddeld met 19 procent opgelopen (vanaf 21,75 euro). De stijging voor werknemers in die tijd komt neer op iets meer dan 16 procent (vanaf 29,97 euro). Het verschil in uurloon was dus 10 jaar geleden ongeveer 8 euro, en is nu zelfs gestegen naar 9 euro. De consumentenprijzen zijn in die periode overigens met iets meer dan 14 procent gestegen.

Hogere tarieven bij krapte

Zelfstandigen kunnen in hun tarieven makkelijker inspelen op de economische ontwikkeling dan werknemers, aldus ING. Bij krapte kunnen ze hogere tarieven bedingen. ‘Als de arbeidsmarkt nog krapper wordt, dan zullen zelfstandigen snel een groter deel van de koek opeisen’, aldus de onderzoekers.

Het is uit het onderzoeksrapport niet helemaal duidelijk hoe de vergelijking precies tot stand gekomen is. Hoe zijn bijvoorbeeld de kosten van de zelfstandigen meegenomen in de berekening? En hoe is er omgegaan met de vele zelfstandigen die helemaal niet per uur werken, maar bijvoorbeeld per opdracht factureren? Een goede indicatie geeft het echter waarschijnlijk wel. Zo is volgens ING in elk geval duidelijk dat de afgelopen 10 jaar het aantal zelfstandigen fors steeg (van zo’n 14 naar bijna 17 procent van de werkende bevolking), en dat juist de laatste 2 jaar het tarief weer een forse inhaalslag maakt.

Verdere stijging in tarieven is mogelijk

De onderzoekers van ING verwachten bovendien dat het eind van de tariefstijging voor zelfstandigen nog niet in zicht is. ‘Nu de Nederlandse economie nog goed op stoom is, kunnen de tarieven van zelfstandigen snel verder oplopen.’

Opdrachtgevers geven nu in Nederland bijna 30 procent meer uit aan zelfstandigen dan 10 jaar geleden. Voor een groot deel is deze stijging toe te schrijven aan het groeiende aantal, maar dus ook voor een groot deel aan het gestegen tarief. Ook zijn zelfstandigen gemiddeld een klein beetje meer uren gaan werken. Werkenden gingen juist iets terug in gemaakte uren.

De andere inhaalslag: weer meer werknemers

Het ING-rapport laat niet alleen een inhaalslag zien van zelfstandigen op werknemers waar het gaat om het tarief, er is ook een omgekeerde inhaalslag zichtbaar. Waar in de crisisjaren er steeds minder werknemers te zien waren, neemt hun aantal nu weer toe. De groei in aantal zelfstandigen neemt nu juist weer iets af. Je zou het ook zo kunnen zeggen: in tijden van krapte zorgen hogere tarieven van zelfstandigen ervoor dat werkenden weer eerder wordt gevraagd in loondienst te komen.

De laatste KvK-cijfers lijken hiermee overeen te komen. Die lieten namelijk aan de ene kant een recordaantal startende zelfstandigen zien, maar tegelijk ook een recordaantal mensen die stopten met het zelfstandigenbestaan (en dus waarschijnlijk in loondienst zijn gegaan).