Interim-manager: zelfreflectie is niet truttig

Als interim-manager wordt veel van je verlangd: in korte tijd een analyse en plan van aanpak op tafel leggen, om dat vervolgens doeltreffend uit te voeren met gevoel voor machtsverhoudingen en organisatieculturen.. Het zijn sterke vakmensen, gericht op wat een organisatie nodig heeft.

Opleidingsaanbod

Ga er maar aan staan. Je zou zeggen dat elke interim-manager regelmatig in de schoolbanken zit om bij te schaven of op z’n minst te reflecteren op zijn handelen. Hoe ziet het opleidingsaanbod eruit? Een rondje in het veld.

Sioo presenteert zich met dé opleiding voor interim-managers: Interim management & Organisatieverandering. Dat wordt aangeboden als een ‘build your own academy’-track. Ook InterExcellent verzorgt in samenwerking met Nyenrode een programma: Leergang Executive Interim Management.

Beide instituten vragen de hoofdprijs van ruim € 10.000. Daarvoor ben je wel zeven tot twaalf maanden onder de pannen. Is er animo voor? Terwijl ik het navraag bij beide instituten, trekt de Vrije Universiteit (VU) de stekker uit de leergang Executive Master Management Consulting opleiding (achttien maanden). Vanwege het feit dat langdurige programma’s slecht bij de dynamiek van de consultancysector en de huidige arbeidsmarkt passen.

Dubbel investeren

Interessant. Toch geven zowel Sioo als InterExcellent aan dat bij hen geen sprake is van terugloop. Ze ontvangen jaarlijks gemiddeld 20 interim-managers in hun programma’s. In tijden van de economische crisis was dat anders, maar wie had toen geen last van terugloop?

De interim-manager zelf zat opdrachtloos op de bank. Een perfecte tijd om te investeren in jezelf, maar niets is minder waar. Dergelijke leergangen worden overwegend gevolgd door zelfstandig interim-managers en dat betekent dubbel investeren: de kosten voor de opleiding en omzetderving. Sioo en InterExcellent zien dat interim-managers leergangen naast hun opdracht volgen en niet in-between-jobs. Het voordeel ligt voor de hand: inbreng van casuïstiek en directe toepassing in de praktijk. Reden voor deelname is ook netwerken en vergroting van de kans op opdrachten. Bij InterExcellent behoor je automatisch tot de inner circle na afronding van de opleiding.

Reflectie en persoonlijke ontwikkeling

Bij de twee genoemde aanbieders volgen dus circa veertig interim-managers per jaar een programma, wat doet dan de rest van interim-Nederland? Op LinkedIn hanteren bijna 300.000 mensen de term ‘interim-management’ in hun functieprofiel. Wat een markt voor potentiële opleidingsaanbieders! Dat is niet de ervaring van Yvette Paludanus van Tijdvoornu. Zij ontwikkelde een aantal jaar geleden een training voor interim-managers gericht op reflectie en persoonlijke ontwikkeling. Reactie op social media: dat hebben we toch niet nodig!

Zij werd bijna uitgelachen. Zorgen voor jezelf is truttig. Het draait om kennis. Op internet stuit ik zelfs op een schriftelijke opleiding tot interim-manager. Heerlijk een thuisstudie volgen voor nog geen 700 euro en dan examen afleggen voor een erkend diploma interim-manager. Zo van de sofa zonder praktijkervaring de wijde wereld in en veranderopdrachten uitvoeren. Mag ik nu even lachen?

Waar zit de vernieuwing? Interim-managers zijn allang geen mannetjesputters meer die de vijftig zijn gepasseerd en moeite hebben met zelfreflectie. Vroeger leerde je vooral door experimenteren en ervaren, huidige leerprogramma’s gaan meer over reflectie en analyse van het effect van handelen. Verder gaat het over her-diagnosticeren en daarover in gesprek komen met je (soms lastige) opdrachtgever. Daar is niets lacherigs aan, vindt de groep interim-managers die regelmatig bijschoolt.

Zorgen voor jezelf is niet truttig

Voor de rest geldt deze boodschap: het is eenzaam daar. Als je wakker ligt, te veel werkt en niet goed bent in nee zeggen kan dat ten koste gaan van jezelf. Een burn-out ligt op de loer. Beste interim-manager, zorgen voor jezelf is niet truttig!

Kan je je geen duur of langdurig traject veroorloven, dan zijn er toch mogelijkheden voor verdieping. Een nieuwe trend is dat interim-managers ‘hun eigen opleiding organiseren’ en sprekers uitnodigen, al dan niet gefaciliteerd door een bureau. Dan staat inspiratie opdoen centraal. Verder gebruiken ze vaker aanpalende vakken voor reflectie en verdieping, bijvoorbeeld organisatie-antropologie en -filosofie.

Helaas is er geen vereniging voor interim-managers meer. De Orde van Organisatieadviseurs (Ooa) ziet echter een toename van interim-managers onder haar leden. De overlap in vaardigheden draagt bij aan hybride werken tussen de twee vakgebieden. De Ooa heeft haar professionaliseringsaanbod niet afgestemd op het specifieke werkveld van de interim-manager. Daar ligt wel een wens. Bij voorkeur in samenwerking met andere partijen en zodoende de achterbannen te verenigen.

Vaardigheden ontwikkelen

De vraag die elke interim-manager zich moet stellen is ‘wat ontbreekt mij als ik niet ontwikkel of reflecteer?’ Je profiel versterk je niet alleen met werkervaring en kennis. Je loopt de kans te veel in dezelfde opdrachtomgeving gevraagd te worden. Carrière maken als interim-manager is al lastig genoeg, dan helpt het als je aantoonbaar ontwikkelt op vaardigheden. Niet vastroesten in je eigen bewezen aanpak, maar bewust handelen in de context waarin je je begeeft. Je werkt tenslotte met mensen en wat verandering met hen doet. Dat vraagt om scherpte en bijblijven in je vak.