Hugo-Jan Ruts 14 februari 2019 8 reacties Print Tweede Kamer wil duidelijkheid, maar vertraagt ook zelf voortgang nieuwe Wet DBADe politiek is aan zet als het gaat om de nieuwe Wet DBA. Maar het debat van afgelopen woensdag levert weinig op. Het ontbreekt aan een wezenlijk, richtinggevend, politiek debat over de toekomst van het zzp-stelsel.Groeiend ongeduld in de Tweede Kamer woensdag bij de bespreking van het arbeidsmarktbeleid van minister Wouter Koolmees. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stuurde de afgelopen maanden maar liefst 27 brieven over tal van onderwerpen, waaronder zijn voornemens om de Wet DBA te vervangen. Oneigenlijke manier van contracting De Kamer is het over veel zaken eens. Het zzp-construct inzetten voor pizzabezorgers, dat was niet de bedoeling. Kamerleden vinden het ook ongewenst dat er nieuwe dienstverleningsconcepten zoals Deliveroo opkomen door onduidelijkheid over wie zelfstandige is. Bedrijven lijken werkgeversverantwoordelijkheid te ontlopen door contracting op een oneigenlijke manier in te zetten. ‘Geen woorden maar daden’ wil PvdA Kamerlid Gijs van Dijk van fervent Feyenoord-supporter Koolmees. Ingewikkelder dan gedacht De Wet DBA vervangen blijkt lastiger dan de minister dacht. Zijn vrij eenvoudige benadering uit het regeerakkoord (grenzen op basis van tarief en lengte van de opdracht) is lastig te verenigen met huidige jurisprudentie over zelfstandigen. De Hoge Raad dwingt een ‘holistische’ benadering af en daardoor is het onmogelijk om zzp’ers te beoordelen op één aspect, zoals de duur van de opdracht. Neem maaltijdbezorger Deliveroo. Kamerleden willen dit symbool van de platformeconomie aanpakken, de minister wijst op de onmogelijkheden waar hij tegenaan loopt. Wel of geen zzp’ers: het is ingewikkeld Er zijn nu twee rechterlijke uitspraken die tegenstrijdig lijken, lees hier meer. De ene rechter vindt dat Deliveroo-bezorgers mogen werken als zzp’er, de ander vindt dat zij een dienstverband moeten krijgen. Met die laatste uitspraak is Deliveroo het niet eens en daarom gaat het bedrijf in hoger beroep. “Het is niet zo simpel dat het zwart-wit is” verzuchtte de Minister. Daarnaast is de Nederlandse staat geen partij in deze civiele zaak. Inspecteurs van de Belastingdienst en de Arbeidsinspectie zijn onafhankelijk en kunnen en mogen niet door een minister naar bepaalde bedrijven worden gestuurd. Dat zou Deliveroo waarschijnlijk geen probleem vinden. Het bedrijf wacht met smart op een bezoek van de Belastingdienst. Kom maar op met je mening, dan hebben wij om iets aan de rechter voor te leggen, lijkt de strategie van Deliveroo. Dat doet taxi-app Uber trouwens ook regelmatig, en vaak met succes. Kamer is ook schuldig aan het probleem De politiek is aan zet, zo stelt ook de rechter in de Deliveroo zaak. Ook daar zijn de Kamerleden het over eens. Dat die politiek ook debet is aan de huidige onduidelijkheid, daar lijken de Kamerleden zich minder van bewust. Het valt de Kamer aan te rekenen dat de Wet DBA mislukt is. Het plan om de wetgeving de facto in de ijskast te zetten werd breed gesteund. Suggesties voor een tijdelijk oplossing werden massaal weggestemd, ook door de huidige oppositie. Wat nu? Dat er een vacuüm ligt tussen de Wet DBA en nieuwe wetgeving, dat kan je Minister Koolmees dus lastig verwijten. Contouren van nieuwe regels worden onder meer duidelijk in criteria die nu zijn vastgelegd in het Handboek Loonheffingen van de Belastingdienst. Regels die misschien duidelijkheid geven, maar niet vernieuwd zijn. Laat staan dat die criteria antwoord geven op arbeidsmarktverhoudingen anno 2019. Kamerleden tonen weinig interesse in dat soort fundamentele documenten. Zij maken liever stampij over brandjes als Deliveroo. Het ontbreekt aan een wezenlijk, richtinggevend, politiek debat over de toekomst van het zzp-stelsel. Zelfstandigen willen weten onder welke voorwaarden zij met een gerust hart als zzp’er mogen werken. Dat je die ‘echt zelfstandige ondernemer’ niet in de weg mag liggen, dat is een uitspraak die ondertussen ook door de PvdA en SP wordt omarmt. Maar ja, wanneer ben je dat dan…? Onder de VAR ging het nog vooral om ondernemerscriteria, met de Wet DBA om werknemerscriteria. Was dat nu wel zo’n handige keuze? Over dat soort fundamentele keuzes zou de Kamer nu al het debat kunnen voeren. Dan komen we vooruit. Concreet Het overleg in de Kamer bracht al met al de nodige inzichten, maar weinig hard nieuws. Een paar punten die relevant zijn om te melden: Minister Koolmees herhaalt nog maar eens dat de voorgenomen ‘ALT-maatregel’ (een automatisch arbeidscontract wanneer een zzp werkt onder een tarief 15 of 18 euro) EU-technisch ingewikkeld is. “Het Kabinet onderzoekt ook alternatieven als generiek of sectoraal minimumtarief en komt voor de zomer met een standpunt daarover.” De minister houdt vast aan zijn planning om voor de zomer een internetconsultatie te starten over de nieuwe wetgeving die de Wet DBA moet gaan vervangen. Hij vindt dat de webmodule een werkbare manier is om de opdrachtgeversverklaring af te geven voor opdrachten tussen de 18 en 75 euro. De Belastingdienst heeft de aangekondigde honderd bedrijfsbezoeken in kader van de handhaving Wet DBA afgerond. Staatssecretaris Menno Snel komt deze maand nog met de resultaten van dat onderzoek. Dat er naar aanleiding van die bezoeken geen boetes zijn uitgedeeld, lijkt duidelijk. Dit past bij eerdere uitspraken dat de Belastingdienst vooral ‘coachend’ werkt op dit dossier. Koolmees, wet dba Print Over de auteur Over Hugo-Jan Ruts Hugo-Jan Ruts is 'editor-in-chief' en uitgever van ZiPconomy. Bekijk alle berichten van Hugo-Jan Ruts
Op het eerste oog een somber beeld Hugo-Jan. Dat men het in de Tweede Kamer niet weet dat wisten we al, maar dat deze regering ook nog steeds geen visie of plan heeft, ondanks een stapel adviesrapporten, dat begint toch wel zorgelijk te worden. Het aanmodderen na de wet DBA, gaat maar door. Dat de minister de Belastingdienst en de Arbeidsinspectie niet aan een lijntje heeft is toch wel heel bijzonder. Hen muilkorven kan wel (al vijf jaar geen handhaving door de Belastingdienst), maar hen oppoken tot actie niet? Het gaat er bij mij niet in. Uit alles blijkt dat zowel Belastingdienst en haar opdrachtgevers (ministeries van SZW en Financiën) nog steeds niet tot een samenhangende visie en dus instructie voor handhaving lijken te komen en dus ook niet op jacht kan of wil. Tijd voor doorpakken vanuit de politiek, met een richtinggevende visie op de arbeidsmarkt en de plek van de zzp-er, in plaats van weer een studieclub met weer een rapport ernaar te laten kijken. Niet praten, maar poetsen.
Als de Belastingdienst een onderzoek zou instellen bij Deliveroo komt daar een conclusie uit. Ik kan me niet goed voorstellen dat Deliveroo altijd blij zou zijn met een onderzoek. Zorgvuldig nader onderzoek door een deskundige organisatie immers kan de het risico vergroten dat de werkelijkheid aan het licht komt. Daar zouden ze bij het hoger beroep bij het Gerechtshof in de civiele procedure geen voordeel van ondervinden. Zo’n onderzoek kan de eerste of de tweede uitspraak van de civiele rechter bevestigen. In het laatste geval kan dat tot aanzienlijke naheffing loonheffingen en uitkeringsclaims van de bezorgers leiden, die nu als zzp’er in de administratie verantwoord worden voor hun arbeid. AVG en Privacy: Als het nieuws over het alsnog toekennen van die claims door het UWV van de werknemers bij de vakbond terechtkomt wordt mogelijk openbaar wat het onderzoek van de Belastingdienst heeft opgeleverd. @JoopderWeduwen: Vergis ik mij of bestaat de Wet DBA nog. En stagneert door het ‘muilkorven’ van de Belastingdienst alleen de handhaving ervan. Tot slot. Ik ben heel benieuwd naar het resultaat van de 100 onderzoeken. En naar wat er zou gebeuren als 1 mln. ZZP’ers met gele hesjes op het Binnenhof/Malieveld om invulling van de rollen van ‘Den Haag’ in deze zouden vragen.
Beste Terry, de wet DBA hield in feite niet meer in, dan het laten verdwijnen van de regeling rond de Verklaring Arbeids Relatie. We zijn teruggeworpen op de ‘normale’ arbeidsrechtelijke regelingen. Dus in die zin leven we in het tijdperk van de wet DBA, alleen wordt er niet naar gehandeld door de Belastingdienst (en misschien ook niet door opdrachtgevers/werkgevers). Je oproep om 1 miljoen zzp-ers met gele hesjes lijkt me niet haalbaar. Er zit zo veel kaf tussen het koren, dat lang niet iedereen ontevreden is met de huidige wat mistige situatie. Goed om te weten, dat een (toen niet onbelangrijke) belangenbehartiger van zzp-ers destijds pleitbezorger was van de wet DBA.
Kaf tussen het koren…. In dit voorbeeld is “koren” wel tevreden met de huidige situatie, die hebben er ook geen last van en voeren gewoon hun opdrachten voor klanten uit. Het “kaf” zijn hier de schijn-zelfstandigen, zowel aan de boven- als aan de onderkant van de markt. De schijn-zelfstandigen die puur op inhuurbasis werken en om de een of andere reden denken dat ze zelfstandig zijn. Als je die groep nou eens als flexwerkers benoemd, dan blijft er een duidelijke groep zzp’ers over.
Het falen komt doordat er geen duidelijk fundament ontstaat omdat er altijd wel iemand is met “Ik ben het er niet mee eens” . Dat dit altijd een insteek is die vooral op angst gebaseerd is, dat is symbolisch voor ons als ondernemend Nederland. Poldermodel durft men het te noemen. Als Nederlanders polderspecialisten zijn, leggen we toch droog wat we willen ?! Hier moet ook iets “drooggelegd worden” en een simpele basis blootgelegd worden waarop gebouwd kan worden. De wilsovereenstemming. Een Zelfstandige is iemand die vanuit een WILSOVEREENSTEMMING kiest voor de werkvorm Zelfstandigheid. Dan ben je iedere primaire (zwaar achterhaalde) insteek over wel/niet gezag, arbeid, loon kwijt. Want die is dan ondergeschikt. Start met een (nieuw) stelsel met criteria die aansluiten op de economische en maatschappelijke ontwikkeling, hetgeen zichzelf weer vertaalt naar fiscale en sociaal-maatschappelijke normen en uitgangspunten. De grap is dat dit heel goed realiseerbaar is voor de Minister. Via Beleidsbesluit mogelijk of via de Politieke weg. Is al eens eerder in de geschiedenis gebeurd en heette ………… de VAR ………… Roept iedereen weer dat die niet deugde. Welnu, ook daar hebben we een oplossing voor. Het verleden (en de VAR) zijn voorbij en we hebben geleerd. Daarom strenge handhaving en de Belastingdienst duidelijke criteria aanreiken voor haar handhaving. En dan kan die hele farce rondom de wet DBA binnen enkele maanden opgelost zijn. Kon eind jaren 90. Kan dan ook in het heden. Het enige dat ervoor nodig is, is een WILSOVEREENSTEMMING tussen belanghebbenden. ONZE toekomst en die van onze (klein)kinderen is relevant. NIET posities in de Kamer , zieltjes winnende partijprogramma’s die in de Kamer alleen maar leiden tot oeverloos debatteren of eigengereidheid. EN laten de politici nu eens aantonen dat men over eigen percepties heen kan en durft te stappen om tot een GEZAMENLIJKE oplossing te komen. “Vernieuwing bekritiseren” veranderen in “Verandering omarmen”. Gemakkelijk(er) kan men het wel maken.
Een pleidooi voor een DeltaPlan voor de arbeidsmarkt Karl. Ik hoop met jou, dat er in elk geval wat meer daadkracht getoond gaat worden, dan tot nu toe het geval is/was.
DELTAPLAN….ja Joop dat is de enige echte oplossing….we zitten nu nog steeds op het fundament van de wetgeving 1907 de arbeidsmarkt te “verbouwen”….. Volledige modernisering is noodzakelijk…en daarbij moet de Belastingdienst onder curatele gesteld ipv dat ze een leidende rol hebben in dit proces…..
@ArieTreffers Ik deel van harte uw moderniseringsstandpunt. En ik ben heel benieuwd welke argumenten u heeft om: 1) te concluderen dat ze bij de Belastingdienst een leidende rol hebben in dit proces….. 2) de Belastingdienst onder curatele te stellen. ad 1a) Ze zijn uitvoeringsorgaan en voeren de geldende wetgeving zo goed mogelijk uit. Bij de rechters kan dat getoetst worden. ad 1b) Minister Koolmees van SZW trekt de kar en lijkt een belangrijke ‘vinger in de pap te hebben met de arbeidsongeschiktheids-, werkloosheids- en ziektewetgeving. ad 2a) Ze innen ongeveer € 1 mld. per werkdag en is dus geen reden voor ‘n faillissementsaanvraag en de benoeming van een curator. ad 2b) Ze werken niet foutloos en ICT is een algemeen bekend knelpunt maar binnen teveel en te complexe wetgeving opereren ze toch aardig handelingsbekwaam? Of heeft u een alternatief?
