Cobots als deel van de flexschil. De toekomst van werk is nu echt begonnen

Of ik zin had om deel te nemen aan een ontbijtsessie? Topic: Integreer tijdelijk ingehuurde robots in de flexstrategie van je bedrijf. Met andere woorden, hoe passen tijdelijk ingehuurde cobots in de hr supply chain van extern ingehuurd talent? En of ik dat zie zitten.

Een kopje thee graag

De High Tech Campus in Eindhoven was het passende decor voor deze erg toekomstgerichte ontbijtsessie. Want cobots, dat is nog verre toekomst, niet? Toch niet, zo blijkt tijdens de inleidende uiteenzetting van Silvester de Keijzer, CEO van HAHN Robshare, een van de initiatiefnemers voor deze kennismaking met een cobot. Zijn organisatie zet momenteel een 200-tal robots op een flexibele manier ‘in het veld’ in en dit aantal groeit met 5 à 6 per week. De filosofie is dat cobots geen mensen vervangen, maar wel aanvullend samenwerken met mensen om ze te ondersteunen. Hij geeft het voorbeeld van de cobot in het ziekenhuis die de patiënt snel en efficiënt een warme kop thee brengt, een klus waar het personeel doorgaans weinig tijd of aandacht voor heeft.

Hoe meer schaarste, hoe meer cobots

De eerste ervaringen met het inzetten van cobots op een flexibele manier zijn er dus. Prima moment dachten Ron Bosma en Marc Viëtor van TalentIn om de bevindingen en inzichten op een rij te zetten. Als adviseurs in strategisch workfoce management is het cobotvraagstuk heel actueel. Hoe verloopt het inhuren van een cobot in de praktijk? Waar moet je op letten? Hoe ziet de ideale hr supply chain er dan uit? Met dit event wil TalentIn het thema uit de theoretische discussie trekken en zoeken naar wat de (mogelijke) belemmerende factoren zijn om tot grootschalige implementatie over te gaan.

Een eerste rondvraag maakt duidelijk dat onbekend ook onbemind betekent. Een van de gasten stelde letterlijk “ik heb er wel van gehoord, maar ik heb geen idee wat te verwachten.” Een andere deelnemer verklaarde vaste robots altijd als enige oplossing gezien te hebben, en dus erg benieuwd te zijn om deze flexibele cobots te ontdekken. Toch werd er ook aangegeven dat de structurele schaarste op de arbeidsmarkt de opkomst van cobots zal versnellen. Steeds meer bedrijven staan er voor open om ‘het eens te proberen’.

Hou bij het inzetten van cobots drie belangrijke principes voor ogen. Een cobot werk samen met mensen en vervangt ze dus niet. Veiligheid is cruciaal. En gebruiksgemak staat voorop. Eens je dit voor ogen hebt, zijn er een onbeperkt aantal applicaties te verzinnen. De mogelijkheden zijn eindeloos. Cobots flexibel inzetten op inhuurbasis brengt eerder logistieke problemen (bijv. aanvoeren en weghalen) met zich mee dan acceptatie-issues. Slaagkansen staan of vallen met de juiste verwachtingen. Het is belangrijk om op voorhand de toepassingen scherp af te lijnen. Nog niet alles kan worden uitgevoerd door een cobot. De doelstellingen uitklaren is dus noodzakelijk.

Razendsnelle evolutie

“We ontsnappen echt niet aan cobots, dat is een zekerheid. We moeten wel dringend leren hoe hier mee om te gaan”, zo stelde Pauline Strijland. Zij werkt als adviseur voor de Nederlandse Provincie Limburg en voert momenteel onderzoek naar de impact van digitalisering op de economie.

We ontsnappen echt niet aan cobots – Pauline Strijland (Prov. Limburg)

Haar stelling wordt meteen bevestigd door Ruud van de Burg van Stichting Art of Robotics: “cobots zullen worden doorontwikkeld net zoals smartphones zijn ontstaan uit de eerste gsm’s en nu allerlei apps hebben op jouw maat. De snelheid waarmee deze ontwikkelingen gebeuren, is exponentieel. Vorig jaar zou het thema van deze sessie nog op scepsis worden onthaald, vandaag zijn bedrijven als Philips, ASML, DHL en USG hier aanwezig. Of ze bellen zelf naar de leveranciers van cobots.”

Vorig jaar zou deze sessie nog op scepsis zijn onthaald, nu gaan de ontwikkelingen exponentieel – Ruud van de Burg (Stichting The Art of Robotics)

Maarten Hanssen van Philips brengt de technologie weer in verbinding met de mensen. Het succesvol inzetten van cobots heeft voor hem alles te maken met de volwassenheid van de relatie tussen de mensen in het team onderling. Ook daar is een evolutie in de visie hoe teams samenwerken. Van fysiek samenwerken tot puur digitaal.

Sneller en nauwkeuriger

Mooi voorbeeld hiervan is DHL waar cobots succesvol worden ingezet in het logistiek gebeuren op de site in Beringe bij Weert. De medewerkers daar werden nauw betrokken bij de invoering van cobots. Voormalige orderpickers zijn nu machine operatoren geworden, getuigt Theo Tosserams van Robomotive. “Ze werken met eenzelfde ploeg sneller en nauwkeuriger. Productiever dus. Daardoor kunnen ze extra klanten aantrekken.” Door de medewerkers vroeg te betrekken, is bovendien de acceptatiegraad erg hoog. De vraag die steeds terugkomt: Wat levert dit op? In het geval van DHL duidelijk verhoogde productiviteit en veiligheid.

Het terugverdienmodel is voor een organisatie een bepalende factor in het beslissingsproces om al dan niet cobots in te zetten. Bij Philips in Drachten staan de cobots midden tussen de medewerkers als geïntegreerd deel van het productieproces. Het acceptatieproces ging vrij vlot. Mensen kennen cobots in de thuisomgeving als zelfwerkende stofzuigers of grasmaaiers. De acceptatievraag zit doorgaans eerst bij de CEO want die gaat rekenen wat zijn ROI is. Marc Viëtor speelt hier op in door te verwijzen naar recent onderzoek van Manpower The Skills Revolution waaruit blijkt dat organisaties die wél investeren in automatisatie sneller groeien. Om de ROI te berekenen, helpt het dat een bedrijf al data heeft over veiligheid (denk aan arbeidsongeval statistieken), productieverlies door stilstand enz. Als deze statistieken verbeteren, is er ROI. Data worden steeds belangrijker voor organisaties en cobots helpen daarbij.

Is er een keerzijde?

Na al deze hoera-berichten toch ook aandacht voor enkele bedenkingen. Als eerste de vaststelling dat cobots niet bijdragen aan de sociale zekerheid en de belastingen. Daarnaast is het natuurlijk zo dat cobots veel data genereren over de mensen die ermee samenwerken, bijvoorbeeld of ze hun werk wel goed doen. Tot slot kwam de vraag of cobots het werk zullen afnemen van bijvoorbeeld duizenden uitzendkrachten die nu eenvoudige routine taken uitvoeren?

Cobots zullen niet het werk van uitzendkrachten afnemen, zo stelt Silvester de Keijzer gerust. Om cobots ontstaan immers andere banen heen en werken mensen op een andere manier. Bovendien is een leverancier van cobots geen expert in werk. Dat is een uitzendkantoor wel. Klanten hebben bovendien doorgaans niet structureel nood aan een cobot. Bart Kock van USG onderzoekt daarom momenteel hoe cobots hun klanten kunnen helpen door ze samen met de uitzendkracht te leveren. Het ‘man and machine-principe’ dus. Een scan moet duidelijk maken welke handelingen beter, sneller, veiliger door de cobot kunnen worden gedaan. Prijsafspraken bij grote USG-klanten op basis van een TCO-model en niet ‘uurtje-factuurtje’ versnellen deze evolutie. Overigens heeft Robshare ook al een robot-supervisor ontwikkeld die meerdere cobots aanstuurt via AI of augmented reality.

USG denkt na over inzetten van cobots samen met uitzendkrachten – Bart Kock (USG)

Om af te ronden volgt een korte demonstratie waarbij de aanwezige cobot ter plaatse wordt geprogrammeerd om enkele eenvoudige taken uit te voeren. Dat programmeren is erg eenvoudig: “een kind van 6 jaar kan dit”, zo beweert Silvester de Keijzer.

Cobots zijn er in allerlei maten en vormen. Ze zijn licht en relatief goedkoop. Overweegt u cobots in te zetten, houd dan rekening met deze tips:

Onderzoek welke cobots er bestaan: ze komen in diverse vormen, bijv. 6 of 8 assen. Ook de tilkracht kan verschillend zijn, bijv. tot 10 kg.
Denk na hoe een cobot je productieproces kan optimaliseren: wat moet het inzetten van de cobot aan winst opleveren?
Maak zeker ook een risicoanalyse van de cobot zelf: is de cobot met de hand te stoppen? Kan de cobot nog worden uitgebreid met extra functionaliteiten? …
Denk op lange termijn
Try before you buy!