EU: Nederland beste jongetje van de klas. Maar niet qua flex en zzp.

In vergelijking met andere Europese landen heeft Nederland een goed werkende arbeidsmarkt en eerlijk sociaal zekerheidsstelsel. Dat blijkt uit de nieuwste rapportage van de Europese pijler van sociale rechten, een initiatief van de Europese Commissie.

Inkomensongelijkheid in ons land is bijvoorbeeld onder het Europees gemiddelde. Verder hebben huishoudens gemiddeld steeds meer te besteden en was de werkgelegenheid nooit eerder zo hoog.

De Commissie publiceert jaarlijks zo’n rapportage, waarin staat hoe elk land scoort op de 20 rechten en principes van de pijler van sociale rechten. Volgens Europa zouden die principes de basis moeten zijn van de arbeidsmarkt in Europa. Het rapport geeft sturing, maar is juridisch niet-bindend.

Alle lidstaten worden jaarlijks langs de lat gelegd en krijgen dan een schoolrapport (zie plaatje).

Vrouwen en migranten

Nederland scoort dus relatief goed maar er valt ook het een en ander te verbeteren. Er is in Nederland weinig armoede in vergelijking met de rest van Europa, maar toch zijn er aandachtspunten op het gebied van gelijke kansen en eerlijke arbeidsomstandigheden. Zo werken veel vrouwen nog parttime en is de werkloosheid relatief hoog bij mensen met een niet-westerse migratieachtergrond.

Verschil flex en vast

Over onze flexibele arbeidsmarkt is de commissie strenger. De onderzoekers constateren dat relatief veel werkenden geen vast contract hebben. “De laatste tien jaar is zowel het aantal flexwerkers als het aantal zelfstandigen zonder personeel aanzienlijk gestegen.”

In Europa is het percentage zzp’ers gemiddeld 9,9 procent, in Nederland is het 12,2 procent. Vooral het verschil in sociale zekerheid tussen zzp’ers en werknemers in loondienst baart de Europese Commissie zorgen.

Dinsdag 5 maart praat de Tweede Kamer met minister Koolmees over oudere zzp’ers die worden uitgesloten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering.

‘Beperkte vorderingen’ op gebied van flex

De overheid heeft ‘beperkte’ vorderingen gemaakt als het gaat om sociale zekerheid voor zzp’ers, vindt de Commissie. De EU vindt namelijk dat Nederland moet zorgen dat ook zzp’ers verzekerd zijn tegen ziekte en arbeidsongeschiktheid.

Ook moet Nederland meer doen om het aantrekkelijker te maken voor bedrijven om vaste contracten te geven, in plaats van flexcontracten. En nog een kritische noot: “De overheid heeft plannen om schijnzelfstandigheid aan te pakken uitgesteld.”

Een aantekening bij een verder meer dan keurig rapport.