Twee remedies voor bedrijven in tijden van schaarste aan personeel

Op 14 februari jl. hielden wij tijdens het World Tennis Tournament (WTT) in Rotterdam een sessie voor klanten uit de sectoren zakelijke dienstverlening en transport. Beide sectoren hebben te kampen met een tekort aan werknemers en dat was de reden dat we hebben gekozen voor het thema strategische personeelsplanning (SPP).

Er zijn twee belangrijke oplossingen die bedrijven kunnen implementeren om het structurele tekort aan mensen tegen te gaan. (Structureel in die zin dat de tekorten blijven toenemen ook wanneer er, zoals nu, een vertraging van de economische groei plaatsvindt). In de eerste plaats is het van belang om de bedrijfscultuur stevig onder de loep te nemen. Het tweede advies is meer van operationele aard en betreft de keuze van het gekozen contract met de werknemer. Laten we op beide oplossingen kort ingaan.

Bedrijfscultuur

Een van de bevindingen uit verschillende onderzoeken (onder meer van HR goeroe Daniel Pink) is dat in tijden van aanhoudende schaarste aan medewerkers bedrijven met een aantrekkelijke bedrijfscultuur beter in staat zijn om talent te vinden en te behouden. Welke veranderingen moeten dan doorgevoerd worden in de cultuur? Het gaat om drie zaken. In de eerste plaats moeten medewerkers niet te veel lastig gevallen worden door controlerend management. Ze moeten de ruimte krijgen hun werk zelfstandig in te delen en te plannen. Dit geldt zowel voor hoger opgeleide medewerkers als ook voor lager opgeleide medewerkers. Zo nam het ziekteverzuim onder relatief laag opgeleide medewerkers van een beveiligingsbedrijf sterk af toen deze medewerkers zelf verantwoordelijk werden voor het inplannen van hun uren.

Ook van belang is dat werkgevers investeren in de opleiding van hun werknemers. Met name jonge mensen worden enthousiast over bedrijven die een breed scala aan opleidingsmogelijkheden hebben. In de derde plaats is zingeving belangrijk voor de jonge generatie werknemers. Jonge mensen willen graag werken bij bedrijven die de wereld beter willen maken.

Dan kan op veel verschillende manieren: door een duurzaamheidsstrategie, door het verstrekken van micro-kredieten in ontwikkelingslanden of door human rights een belangrijke rol te laten spelen in de interactie met klanten.

Operationele adviezen: mix aan contractvormen

Als het gaat om operationele adviezen die snel ingevoerd kunnen worden, is het belangrijkste advies om af te stappen van de standaard ‘reflex’ om schaarse werknemers in vaste dienst te nemen. Veel werkgevers zijn geneigd om in tijden van schaarste meer te werken met vaste contracten. Het is echter verstandiger om juist flexibel om te gaan met contracten. Het gaat er om de beschikking te krijgen over het talent van mensen. De contractvorm is daarbij minder van belang. Het maakt dan niet uit of iemand in dienst is, gedetacheerd is, elders op de payroll staat of een zzp’er is.

Bij het volgen van deze strategie wordt de vijver van talent sterk vergroot en is het een van de beste manieren om de schaarste te lijf te gaan. Bovendien sluit het aan bij het gedrag van jong talent. Zij verbinden zich niet meer voor lange tijd bij een organisatie. Overigens is het niet zo dat jonge medewerkers geen behoefte hebben een vast contract. Het is meer dat de vraag van grotere organisaties verschuift naar oudere, meer ervaren professionals met een aantoonbare expertise. De zogeheten zelfstandige professional (zp’er) speelt bij de invulling van deze vraag naar een steeds belangrijkere rol. In een toenemend aantal gevallen zijn deze professionals niet geïnteresseerd in een vast contract. Ze weten wat hun marktwaarde is.