Aantal fulltime zzp’ers voor het eerst boven het miljoen

Het aantal fulltime zzp’ers is voor het eerst door de grens van 1 miljoen gegaan. Dat blijkt uit de meest recente cijfers van de Kamer van Koophandel. Nadat het aantal in de periode 2014-2017 redelijk stabiel was, groeit het aantal startende zzp’ers sinds 2018. Opvallend is dat in 2019 het aantal stoppers flink afneemt. Met name daardoor groeit het totaal aantal fulltime zzp’ers met 7%. Het aantal parttime zzp’ers, minder dan 15 uur per week en niet zelden naast een vaste baan, stijgt qua percentage nog wat harder: + 9%.

Bij deze cijfers is het eerste kwartaal van 2019 vergeleken met het eerste kwartaal van 2018. Op jaarbasis groeit het aantal zzp’ers minder hard. Overigens steeg de totale werkzame beroepsbevolking in dezelfde periode met 2,7% (cijfers CBS).

De KvK geeft verder geen verklaring voor de aantrekkende groei van het aantal zzp’ers. Het positieve economische klimaat, de blijvende wens bij werkenden tot ‘zelfontplooiing’, achterblijvende stijging van de lonen, krapte op de arbeidsmarkt en wegebbende zorgen over de Wet DBA lijken de meest voor de hand liggende verklaringen.

Verschillen per sector en regio

De sterkste relatieve groei van het aantal ondernemingen in het eerste kwartaal vindt plaats in de sectoren Energie, Water en Milieu (+10%), Bouw en Logistiek (beide +8%), en Gezondheid (+7%). De sectoren Financiële instellingen en Land- en tuinbouw laten anders dan alle andere sectoren geen groei in aantallen ondernemingen zien.

De sterkste relatieve groei van het aantal ondernemingen in het eerste kwartaal is te vinden in de provincies Zuid-Holland (+7%), Flevoland en Noord-Holland (beide +6%). In Drenthe en Limburg is de relatieve groei van het aantal ondernemingen het laagst (beide 3%).

Groei levert politiek druk op?

De cijfers zullen in politiek Den Haag met belangstelling gelezen worden. Een groeiend aantal zelfstandigen die niet meedoen met de collectieve sociale zekerheid (verzekeringen, pensioenen) baart menigeen zorgen.

Met het indienen van een lange lijst vragen blijkt de Eerste Kamer buitengewoon kritisch op de Wet Arbeidsmarkt in Balans. Zo vraagt de PvdA zich af of die WAB niet juist de vraag naar zzp’ers verder verhoogt. Omdat de WAB en de nieuwe Wet DBA toch niet gelijktijdig kunnen worden ingevoerd, wordt voor het ‘waterbed-effect’ gevreesd.

Die nieuwe Wet DBA moet de ‘echt zelfstandigen’ niet in de weg staan. De vraag is wel hoe gemakkelijk de Tweede Kamer het opdrachtgevers wil gaan maken om zzp’ers in te huren. Wetende ook dat minister Koolmees later in de Eerste Kamer ook steun vanuit de oppositie nodig heeft voor zijn nieuwe zzp-wetgeving. Zoals de linkse oppositie als Forum lieten bij stemmingen over moties zien voor striktere regels te zijn dan het kabinet voor ogen heeft.