"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Wat jij als manager kunt leren van Ali B over talentontwikkeling

Rapper Ali Bouali en organisatiedeskundige Karin Manuel schreven samen twee boeken over talentontwikkeling. Eén voor kinderen en één specifiek voor professionals. “Dat je ergens goed in bent, garandeert nog geen succesvolle carrière.”

Je kent Ali B waarschijnlijk als rapper, presentator en zangcoach bij The Voice. Hij is continu bezig met zijn eigen ontwikkeling en helpt daarnaast anderen hun vaardigheden te ontplooien. “Ik heb in mijn carrière dingen geleerd waarvan ik denk: waarom hebben ze me dit niet op school verteld?” zegt hij tijdens de boekpresentatie van managementboek Talent Centraal. “Karin heeft geholpen die lessen op papier te zetten.”

Organisatiekundige Karin Manuel volgde hem tijdens zijn werk als coach bij talentenjacht The Voice of Holland. Ze bestudeerde zijn werk, bracht het in verband met wetenschappelijk onderzoek en trok er lessen uit. Manuel: “Ali B. is niet alleen zelf een talent, hij is continu bezig met het scouten en ontwikkelen van talenten bij anderen. Dit boek helpt organisaties en professionals om talenten optimaal in te zetten en te benutten. En je leest hoe Ali B. dat doet.”

Mix van aanleg en aanleren

De ontwikkeling van een manager in een IT-bedrijf is toch heel anders dan die van een zanger in The Voice? Niet volgens Manuel en Bouali. “In een IT-bedrijf is het talent inhoudelijk anders, maar het proces om talent te ontwikkelen niet”, legt Manuel uit. “Talent is een mix van aanleg en aangeleerde vaardigheden. Als je van nature graag zingt en daar goed in bent, heb je nog geen succesvolle carrière als zanger. Het vraagt veel inzet om de vaardigheden te ontwikkelen om professioneel zanger te worden.”

En zo is het ook als je graag codeert, groepen aanstuurt of presentaties geeft. Het begint allemaal met herkennen wat iemands talent is, oftewel: scouten. Manuel: “Je ontwikkelt je makkelijker in waar je aanleg voor hebt. Op die manier kun je veel meer toegevoegde waarde halen voor jezelf en je organisatie. Op het moment dat je het potentiële talent van je werknemers weet te ontginnen, heb je een goudmijn te pakken.”

Dat betekent niet dat je alleen maar doet waar je goed in bent en wat je leuk vindt. Ali B: “Kijk niet alleen naar wat iemand al goed kan, maar ook naar zijn ambitie. Daar zit de potentie.”

Toch geslaagd met mislukte croissants

Je hoeft geen professionele coach te zijn om talent te herkennen. De rapper geeft als voorbeeld een leraar op de bakkersopleiding die hij deed. Tijdens het examen had hij zijn croissants laten aanbranden, maar toch liet de leraar hem slagen. Hij prees hem omdat hij het wel voor elkaar had gekregen de groep te motiveren.

“Hij zei: ‘jij wordt toch geen bakker’, en dat klopte”, zegt Bouali. “Maar hij erkende wel dat mensen verbinden mijn talent was. Dat had enorme impact. Ik verdiepte me erin, maakte er een theatershow over. Het is geen toeval dat mensen verbinden centraal staat in alles wat ik doe.”

Doelen bepalen

Als coach laat hij talenten zien wat ze moeten doen om daar te komen waar ze willen zijn. “De eerste les die ik mensen geef is: er verandert niets als jij zelf niet verandert”, vertelt hij. “De tweede: ik als coach kan advies geven, maar jij moet zelf aan de slag. Stel doelen, vergaar kennis, oefen. Bedenk waar je naartoe wilt en wat je moet doen om die rol te kunnen vervullen.”

Zijn visie: als je echt wilt en hard werkt, kun je overal beter in worden. “Maar soms is het ook verstandig om talent in huis te halen”, zegt hij. “Ik wilde bijvoorbeeld heel graag mijn lessen delen, mijn legacy. Maar ik ben niet onderwijs-proof. En gelukkig kwam Karin op mijn pad. Zij compenseert wat ik niet heb en dankzij haar zijn deze boeken er.”

Een paar opvallende lessen die Karin leerde van Ali:

Ambitie is belangrijker dan prestatie

Karin Manuel: “We stoppen mensen graag in hokjes: functieomschrijvingen waarin soms wel 15 competenties worden gevraagd. Niemand kan goed zijn in al die vaardigheden. Daarbij gaan sollicitatiegesprekken vaak over wat mensen hebben gedaan, over wat goed ging. Maar niet over wat mensen in zich hebben. Over hun potentie.”

Volgens Ali B. zijn we met z’n allen te veel gefocust op resultaat. “We leren dat het gaat om de wedstrijd winnen, de goede baan, het salaris. Bij The Voice of Holland merk ik dat zangers alleen maar bezig zijn met de volgende ronde halen.”

Als coach probeert hij uit te leggen dat ze daar eigenlijk niet zoveel mee opschieten. “The Voice houdt op voor jou na de finale. En als jij je niet leert te ontwikkelen, stopt dan ook jouw carrière.”

Als Ali talent scout bij The Voice, let hij in eerste instantie op muzikale vaardigheden en of iemand het publiek in beweging kan krijgen. “Maar uiteindelijk bepaalt de leercurve of het waard is om te blijven investeren in het talent.”

Talentontwikkeling voor zzp’ers

Hoe zit het met talentontwikkeling als het gaat om zelfstandig professionals? “Je talent onderhouden is belangrijk als je succesvol wilt blijven”, zegt Manuel. “Dit geldt voor iedere professional. Als zzp’er ben je ondernemer van je eigen talent. Jouw ‘unique selling point’ is cruciaal om aan opdrachten te komen.”

Zij vindt dat organisaties meer ruimte moeten geven om het talent van zelfstandigen te laten groeien. “Opdrachtgevers vragen zelfstandigen die vakmatig excellent zijn en sectorspecifieke ervaring hebben. Dit blijft me verbazen.”

In plaats daarvan zouden ze eens een goede professional uit een andere sector moeten binnenhalen. “Zo iemand brengt naar mijn idee nieuwe inzichten en heeft daarmee vaak juist meer toegevoegde waarde voor de organisatie. Ook kan hij zich zo verder ontwikkelen, leren en versterkt hij zijn talent.”

Motiveer je mensen

“Zet mensen niet zomaar op een plek neer, maar motiveer ze”, zegt Ali B. Werken vanuit je talent betekent namelijk niet dat je alleen maar de leuke taken doet. Als voorbeeld geeft hij het voetbalteam van zijn negenjarige zoon. Zijn zoon is het liefst aanvaller in het team, maar het team had verdedigers nodig.

“Als ik hem gewoon zou laten verdedigen, dan gaat hij halverwege de wedstrijd zijn eigen gang”, vertelt hij. “Dus ik zei: je speelt deze keer niet mee, want je bent een goede aanvaller en ik heb verdedigers nodig.”

Daar was zijn zoon het niet mee eens, hij wilde gewoon meedoen. “Maar ik kan ook verdedigen!” zei hij. Ali: “Weet je het zeker? Dan moet je het wel echt goed doen!”

Zijn zoon wist het zeker. “Nu had ik iemand die echt zijn best wilde doen, vanuit intrinsieke motivatie”, legt Ali B. uit. “En die goede spits bleek uiteindelijk de beste verdediger te zijn.”

Zet talent in zijn kracht

Karin Manuel en Ali B. pleiten voor talentgericht werken in organisaties. Manuel: “Veel bedrijven werken competentiegericht: daar zijn niet de mensen, maar de organisatie het uitgangspunt. Bij zo’n organisatie wordt je vooral afgerekend op het feit of je voldoet aan je functieomschrijving, niet op je eigen kwaliteiten.”

In het boek beschrijft zij hoe HR medewerkers kan helpen hun talenten te ontdekken en ontplooien. “Geef medewerkers in ieder geval de ruimte om nieuwe rollen en activiteiten toe te voegen”, tipt ze. “Of laat ze rollen uitwisselen met collega’s.”

Ali: “Als iemand wel mag werken vanuit zijn talenten, vergroot dat zijn zelfvertrouwen. En dat zorgt weer dat mensen nog meer hun best doen. Jouw mensen gaan werken alsof het hun eigen bedrijf is. Je krijgt dan het beste personeel ter wereld.”