6 op 10 zelfstandige professionals heeft een voorziening voor arbeidsongeschiktheid

Bijna 60% van alle zelfstandigen zonder personeel hebben een verzekering tegen arbeidsongeschiktheid of een andere voorziening om de financiële risico’s tegen arbeidsongeschiktheid af te dekken. Ze zijn verzekerd via het UWV, doen mee aan een Broodfonds (4,5%) of hebben voldoende spaargeld (32%). Bijna 25% heeft een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Dit blijkt uit nieuwe cijfers uit de tweejaarlijkse Zelfstandigen Enquête Arbeid van TNO en het CBS die vandaag worden gepubliceerd.

41% van alle zelfstandig ondernemers zonder personeel heeft naar eigen zeggen geen enkele voorziening getroffen voor het geval zij arbeidsongeschikt zouden worden. Zij hebben vaak vanwege de kosten geen verzekering afgesloten en houden ook geen spaargeld of beleggingen achter de hand voor eventuele arbeidsongeschiktheid.

Vrouwen en oudere zzp’ers hebben relatief vaker geen voorziening voor arbeidsongeschiktheid.

Verzekeringsplicht

In het recente pensioenakkoord is afgesproken dat er voor zelfstandigen een wettelijke verzekeringsplicht tegen arbeidsongeschiktheid komt. Het kabinet heeft de sociale partners gevraagd om hiervoor begin 2020 een concreet voorstel te doen.

Onder ander de VVD wil dat in de regeling een opt-out mogelijkheid komt om voor sommige groepen zelfstandigen een uitzondering te maken. Voor Marjan van Noort, FNV Zelfstandigen, bevestigt die onderzoek “eens te meer dat een collectieve verplichte verzekering de enige oplossing is voor langdurige arbeidsongeschiktheid. Het lukt slechts 60% van de zelfstandigen om de eerste periode zelf op te vangen. Dat gegeven nemen we mee in de uitwerking van de nieuwe verplichte AOV.”

Vooral lage inkomens zonder voorziening

Het percentage zelfstandig ondernemers zonder personeel dat geen voorziening heeft, verschilt naar inkomenspositie. Worden alle personen met een persoonlijk inkomen ingedeeld in vijf inkomensgroepen, dan blijkt dat minder dan een kwart van de zelfstandig ondernemers in de groep met de hoogste inkomens geen voorziening heeft. Van de zelfstandig ondernemers in de groep met de laagste inkomens heeft 65 procent geen voorziening.

Vooral om financiële redenen geen verzekering

Zelfstandigen die een arbeidsongeschiktheidsverzekering hebben, noemen vooral financiële redenen om die verzekering niet af te sluiten: 46 procent geeft aan dat de kosten van zo’n verzekering niet opwegen tegen de baten, 37 procent zegt de kosten voor een verzekering niet te kunnen betalen. “Het is in de huidige, voor velen onbetaalbare en ontoegankelijke verzekeringsmarkt niet zo gek dat met name de groep met de laagste inkomens geen voorziening heeft getroffen’ zegt Van Noort. ‘En als het dan niet moet, dan bespaar je het eerst op dit soort kosten.”

Ruim een vijfde van alle onverzekerden geeft aan het financiële risico zelf te kunnen dragen. Deze reden wordt vaker genoemd naarmate de ondervraagden dichter bij de AOW-gerechtigde leeftijd zijn. Daarnaast kan een vijfde terugvallen op het inkomen van de partner. Onder deze groep zijn relatief veel vrouwen. Een kleine groep zegt niet te worden geaccepteerd bij een verzekering vanwege leeftijd of gezondheid. 55-plussers noemen deze afwijzingsgrond relatief vaak (14 procent).