Vakbonden pleiten tegen flex: vaste baan moet de norm worden

Vakbonden CNV en FNV willen meer vaste contracten en minder tijdelijke overeenkomsten, nulurencontracten en ingehuurd personeel. De vakbonden grijpen Prinsjesdag aan voor een extra pleidooi tegen flexibele arbeid.

Meer vaste banen, minder openstaande vacatures

“Werkgevers moeten afkicken van hun flexverslaving en hogere lonen bieden”, schreef CNV eerder deze maand. In een reactie op de Miljoenennota benadrukt de vakbond nogmaals dat “het flexwerk aanpakken is noodzakelijke voorwaarde voor een gezonde arbeidsmarkt.” En de net gekozen nieuwe CNV-baas Piet Fortuin (voorzitter vanaf januari volgend jaar) gaf op 24 september in De Telegraaf ook zijn mission statement af. Op de vraag wat de belangrijkste doelstelling van de CNV voor de komende jaren is antwoordde Fortuin: “We willen de doorgeschoten flexibilisering op de arbeidsmarkt aanpakken. Dat blijft een groot probleem. We zien dat werkenden nu tegen elkaar worden uitgespeeld. Er moet een eerlijke arbeidsmarkt komen.”

De vakbond heeft het over een ‘schadelijke flextrend’. Volgens de vakbond zullen werkgevers bovendien makkelijker vacatures kunnen vervullen, als meer mensen in vaste dienst komen voor een goed salaris.

Uit een eigen onderzoek van CNV blijkt dat 86% van de Nederlanders een vast contract prefereert boven een flexibel contract. Dat schrijft CNV-voorzitter Arend van Wijngaarden. “Als werkgevers alleen flexibele banen bieden tegen een laag loon, is het niet zo vreemd dat het aantal vacatures zo hoog blijft”, zegt hij.

Vaker vast, met een hoger loon

‘De vaste baan moet de norm zijn’, vindt ook vakbond FNV. In de cao-inzet voor 2020 schrijft de vakbond dat er  te veel onzeker werk is. “De kloof tussen slecht betaald flexibel werk en goed betaalde banen is vergroot.”

Bestuurslid Zakaria Boufangacha van FNV: “Elke dag vertrekken vliegtuigen vanaf Schiphol, doen we boodschappen in de supermarkt en bestellen we pakjes online. Structureel werk dus, maar werkgevers kiezen voor onzekere contracten waar mensen nauwelijks van kunnen rondkomen.”

Looneisen

Bedrijven moeten werknemers vaker vaste contracten geven, vindt Boufangacha. Daarbij moeten de lonen omhoog. FNV pleit voor een loonsverhoging van 5% en wil dat het minimumloon binnen drie jaar stijgt van 10 naar 14 euro per uur.

De vakbond vindt dat het kabinet zelf het goede voorbeeld moet geven, door meer te investeren in leraren, jeugdzorgers, agenten en werknemers bij de publieke omroepen.

CNV stelt sinds een paar jaar geen looneis meer voorafgaand aan Prinsjesdag, maar wil eveneens ‘hogere salarissen en betere arbeidsvoorwaarden’. De vakcentrale wil daarbij een minimumtarief van 25 euro voor zzp’ers.

Fatsoenlijk tarief voor zzp’ers

“Het wordt tijd dat de zzp’er op eigen benen staat, maar wel tegen een fatsoenlijk tarief”, vindt voorzitter Van Wijngaarden. “Werkgevers moeten weer een normale prijs leveren voor arbeid. Om die reden pleiten wij al langer voor een minimumtarief van 25 euro voor zzp’ers. Niet het hongerloontje van 16 euro, waarmee de zzp’er op bijstandsniveau terecht komt.”

Volgens de CNV-voorzitter kan een zzp’ers met zo’n minimumtarief een fatsoenlijke arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten en pensioen opbouwen.

De kans dat het minimumtarief voor zzp’ers hoger wordt dan 16 euro, is klein. Volgens Minister Wouter Koolmees (Sociale zaken en werkgelegenheid) wordt alleen een tarief dat gekoppeld is aan de armoedegrens door het Europees Hof gebillijkt. En dat is volgens de minister 16 euro per uur.

CNV: schaf zelfstandigenaftrek af

Tegelijkertijd wil CNV dat de zelfstandigenaftrek volledig wordt afgeschaft. Het huidige plan is dat de aftrekpost vanaf 2020 in acht stappen omlaag gaat. Nu is de zelfstandigenaftrek 7280 euro, dat wordt 5000 euro in 2028.

Lees ook: Versobering zelfstandigenaftrek komt niet als verrassing. Timing wel. Een analyse.

CNV wil de aftrekpost volledig schrappen, zodat zzp’ers minder goedkoop worden voor werkgevers dan werknemers. Volgens de vakbond concurreren zzp’ers werknemers weg, omdat ze ‘een stuk goedkoper zijn’. Niet de zzp’er, maar de inhurende bedrijven profiteren van de zelfstandigenaftrek, stelt CNV. Van Wijngaarden: “De staat loopt al jaren miljarden aan belastinginkomsten mis door de zelfstandigenaftrek.”