Zzp-bemiddelaars merken de gevolgen van het coronavirus: ‘Het hakt erin’

Het coronavirus zorgt op veel plekken voor minder werk en dat betekent minder inkomsten voor veel flexwerkers, schrijft onder andere het Financieele Dagblad. Welke gevolgen heeft dat voor zzp-bemiddelaars?

Arno Pronk van De Staffing Groep heeft wel tijd voor een interview. “Alle afspraken met klanten zijn afgezegd”, zegt hij. Alle salesmedewerkers van Staffing Groep werken in ieder geval tot 31 maart thuis. Ook de back-office blijft zoveel mogelijk thuis, vertelt Pronk.

IT-professionals soms noodgedwongen thuis

Na de persconferentie van premier Mark Rutte donderdag is alles in een stroomversnelling gekomen, zegt Pronk. “Opdrachtgevers stellen afspraken uit of zeggen ze af. Eerst vooral bedrijven uit het zuiden, nu in heel Nederland.”

De IT-professionals die De Staffing Groep bemiddelt werken ook vaak thuis. “Maar er is ook een groep die niet thuis kan of mag werken” vertelt hij. “Die kunnen geen uren maken, en niet-gewerkte uren worden voor zzp’ers nu eenmaal niet vergoed.”

• Lees ook: Rijksoverheid: mogelijk minder inhuur externen. Overleg over wel/niet doorbetaling

Zeker 15 procent van de zzp’ers wil wel werken, maar kan niet, zegt Pronk. “Het is natuurlijk ondernemersrisico, maar het hakt er wel in. De gevolgen zijn nog niet te overzien, het begint pas. We weten nu eenmaal niet hoe lang dit gaat duren.”

Automatisering: ‘geringe impact’

Lars van Beek van Mekano Group bemiddelt vooral technische vakmensen. Bij hem is de impact ‘gering’, vertelt hij. “Veel opdrachtgevers van Mekano zitten in de voedingsmiddelenindustrie en dit marktsegment lijkt, net als tijdens de pandemie in 2009, minder hard geraakt te worden door het virus dan andere marktsegmenten.”

Hij merkt wel dat opdrachten voor bijvoorbeeld servicemonteurs worden gecanceld. “Externen zijn bij eindklanten, zowel binnen als buiten Europa, minder welkom. Verder zijn machineonderhoud en thuiswerken niet makkelijk te combineren.”

Hij maakt zich zorgen over het effect op de middellange termijn, maar denkt ook dat het wel goedkomt in zijn branche. “Als bedrijven economische schade oplopen en besparen, zullen ze ook minder geld hebben voor flexibel personeel. Aan de andere kant zal het onderhoud aan de machineparken nauwelijks wijzigen. Dit zal waarschijnlijk, in combinatie met de schaarste van technische vakmensen, voor een spoedig herstel van onze business zorgen, net als in 2009.”

Mekano merkt zelf dat bezoeken aan opdrachtgevers door eigen medewerkers afgezegd worden. “Dringende afspraken gaan via een conference call of Skype. Door de hoge mate van automatisering lukt het om 75% van ons personeel thuis te laten werken.”

Zorg: meer vraag op de IC, minder op de OK

Frederieke Schmidt Crans van Het Flexhuis, een MPS vooral actief in de zorg, merkt juist dat er meer vraag is naar zorgpersoneel op de intensive care (IC), maar dat er minder mensen nodig zijn in de operatiekamer (OK). “Die afschaling op de OK’s komt door een gebrek aan materiaal uit China”, legt ze uit. “De vraag naar mensen zal deze maand steeds harder achteruit gaan.”

Op afdelingen buiten het zorgproces wordt veel thuisgewerkt, vertelt ze. “Dit is over het algemeen geen probleem, men is dit vaak al gewend.”

Dat grootste impact zit in het primaire zorgproces, aldus Schmidt Crans. “In het geval van zorgfuncties kan je natuurlijk niet thuiswerken”, verklaart ze. “Ondanks dat iedereen hard nodig is, zijn opdrachtgevers kritisch. Ze kijken goed naar waar externen vandaan komen, waar ze hebben gewerkt en welk risico dat oplevert.”

Als MSP probeert Het Flexhuis de opdrachtgevers zoveel mogelijk te ontzorgen. “We hebben volledig in kaart of er risicogevallen zijn tussen de externen. We verspreiden protocollen en zorgen voor soepele contractering, zodat mensen zo snel mogelijk aan de slag kunnen als het nodig is.”

Dit kan betekenen dat contracten tijdelijk of permanent geschorst worden. “Dit zal een financiële impact hebben voor leveranciers en zzp’ers”, zegt de directeur van Het Flexhuis. “Dat hoort helaas ook bij het ondernemersrisico.” 

Hays: tot nu toe de meeste impact in België

Bij het internationale bureau Hays merken ze de impact van het virus vooral in België, waar de overheid verregaande maatregelen heeft genomen tegen het virus. Dat veel bedrijven dicht blijven, heeft natuurlijk ook gevolgen voor de flexwerkers.

“Maar we zien wel dat de impact in Nederland stijgt, voornamelijk door maatregelen van onze klanten in Brabant”, vertelt de woordvoerder van Hays aan ZiPconomy.

“Sommige processen en projecten lopen vertraging op en worden als dat mogelijk is ‘on hold’ gezet”, vertelt ze. “Maar echt harde ingrepen, die zien we nog niet in Nederland. De meeste projecten lopen wel door, maar dan digitaal. Bedrijven vragen zzp’ers de richtlijnen te volgen op het gebied van thuiswerken en langeafstandsvergaderingen.”

Hays beoordeelt de situatie elke dag opnieuw. “Er is zeer nauwe samenwerking en dagelijkse communicatie tussen het management op lokaal en internationaal niveau”, vertelt ze. “Transparantie is belangrijk. We begeleiden klanten en kandidaten bij alle digitale processen. We hebben bijvoorbeeld een lijst met tips opgesteld voor video-sollicitatiegesprekken.”

Tot nu toe is het bij Hays ‘zoveel mogelijk business-as-usual’. “Maar dan op basis van een flexibele manier van werken. Dat geldt voor de flexwerkers én voor ons eigen personeel. We hebben voor onze vaste werknemers vorige week al alle maatregelen getroffen op het gebied van hygiëne en flexibel werken.” 

FNV Zelfstandigen roept op: ‘wees ruimhartig met Bbz voor zelfstandigen’

Hoeveel last een zzp’er heeft, verschilt dus per situatie. Belangenorganisatie FNV Zelfstandigen roept gemeenten op ruimhartig te zijn met het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz). Dit is een regeling waarmee de gemeente zzp’ers kan helpen bij tijdelijke geldproblemen.

“Juist tijdens de uitbraak van het coronavirus is meer dan ooit nodig dat gemeenten meer bekend maken dat de regeling bestaat en dat zzp’ers bij de gemeenten kunnen aankloppen als het financieel niet meer gaat”, schrijft FNV Zelfstandigen.

Liquiditeitsproblemen door het coronavirus moeten ook kunnen leiden tot een aanvraag en toekenning, vindt FNV. “Wij roepen staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op om een extra editie uit te geven van het periodieke Gemeentenieuws. Met daarin een oproep aan gemeenten om het Bbz meer aandacht te geven in deze tijd.”

FNV wil dat er een ‘flitsbeoordeling’ komt van de levensvatbaarheid van bedrijven die de aanvraag doen. “Zzp’ers kunnen nu geen weken wachten tot er een advies of besluit ligt over de levensvatbaarheid en de aanvraag voor ondersteuning.” 

Uitzendbranche: nauwelijks extra verzuim

Woordvoerder Simone Nederend van de ABU kan volgende week pas meer zeggen over de impact van de virusuitbraak op de uitzendbranche, vertelt zij aan ZiPconomy. “We brengen de situatie nu in kaart.”

Arboned en Randstad ontvangen momenteel wel meer ziekmeldingen, vertellen zij aan BNR Nieuwsradio. Dat is niet overal zo: bij Driessen Groep is het verzuim niet veel hoger dan vorig jaar winter. Ad van Zutphen zegt op BNR dat hij wel de ‘gevolgeffecten’ merkt: een groter deel van de uitzendkrachten werkt thuis.

Maar niet iedereen kan thuiswerken, bijvoorbeeld baliemedewerkers of facilitair dienstverleners. Bij Driessen zitten ‘enkele tientallen uitzendkrachten’ preventief thuis. Van Zutphen: “Deze mensen zijn niet ziek en zitten daarom niet in de ziekteverzuimcijfers.”

Coronakrant van Driessen

Donderdag kwam het Brabants familiebedrijf trouwens met een speciaal initiatief: de ‘Coronakrant’. Dat is een gratis online platform voor ondernemers en werkgevers over de gevolgen van de virusuitbraak.

Een slimme manier om onder de aandacht te komen van opdrachtgevers, zeker in een tijd waar fysieke ontmoetingen beperkt zijn. Volgens directeur Jeroen Driessen komt het platform echt voort uit een eigen frustratie. Hij schrijft: “Ik zat zelf met best veel vragen. Ik worstel met de vraag hoe wij hier, als werkgevers en ondernemers, zo goed mogelijk persoonlijk en professioneel invulling aan kunnen geven. Hoe interpreteren we bepaalde richtlijnen en hoe passen we ze toe in de praktijk?”