Ondernemen in tijden van Corona – Zakelijke Dienstverlening

Han Mesters over de gevolgen van het coronavirus voor ondernemers in de sector zakelijke dienstverlening.

Sinds 12 maart is de samenleving enorm veranderd. Ondernemers moeten improviseren en anderhalve meter afstand houden lijkt het nieuwe normaal te worden. ABN AMRO verwacht dit jaar een krimp van de Nederlandse economie van 3,8 procent in een scenario waarbij de ‘lockdown’ twee maanden duurt en daarna stapsgewijs wordt opgeheven. Het coronavirus zal daarom voor langere tijd grote gevolgen hebben voor ondernemers binnen de zakelijke dienstverlening. Voor deze sector gaat ABN AMRO dit jaar uit van 4 procent krimp. Voor 2021 wordt een bescheiden herstel voorzien.

Op korte termijn is crisismanagement nodig, maar tegelijk moeten ondernemers alvast verder kijken. In de korte publicatie in de bijlage geeft ABN AMRO hier aanbevelingen voor. Publicaties van andere sectoren zijn hier te vinden.

De sector wordt op verschillende manieren hard geraakt:

In de subsector HR-services (uitzenden, detacheren, payrolling, zzp-bemiddeling) zijn complete eindmarkten weggevallen, zoals horeca en leisure, en hebben grote bedrijven zoals KLM en Schiphol plots veel minder uitzendkrachten nodig.
In de subsector professionele dienstverlening (accountants, advocaten, consultants) loopt het aantal dubieuze debiteuren op. In de subsector facilities management (schoonmaken en beveiligen) is massale vraaguitval omdat kantoren veel minder werknemers huisvesten en er dus minder behoefte is aan facilitaire diensten. Bovendien nemen de ziekmeldingen in deze sector sterk toe.
De traditionele reflex bij vraaguitval binnen bedrijven is het afstoten of afbouwen van de flexibele schil, hetgeen nu ook weer gebeurt. Dit raakt alle aanbieders van flexibele arbeid, waaronder ook zzp-bemiddelaars. De branche werving en selectie wordt het hardst geraakt, omdat daar vanwege de massale vacaturestop de vraaguitval binnen zakelijke dienstverlening het hoogst is.

De gevolgen van de anderhalve-meter-samenleving zijn beperkt, al verschillen ze per subsector. Uitzendbedrijven die werknemers leveren aan de industrie hebben te maken met het gegeven dat lassers die bijvoorbeeld geplaatst worden in de scheepsbouw nu te dicht op elkaar werken. Dit werk kan nu niet meer worden uitgevoerd. In de professionele dienstverlening gaat een extra impuls uit van virtueel vergaderen. Aanbieders van private opleidingen moeten door de maatregelen noodgedwongen meer e-learning-cursussen aanbieden.

Wederom geldt nu, net als in 2009, het adagium: Never waste a good crisis.

Wat zijn de aanbevelingen voor ondernemers in de zakelijke dienstverlening?

HR-services

Ga in onderhandeling met de klant (inlener) met als doel een duurzame relatie op te bouwen. Kijk of gezamenlijk oplossingen gevonden kunnen worden om de lasten te delen. Gebruik het argument dat binnen afzienbare tijd de schaarste aan mensen weer terugkeert en HR-diensten weer hard nodig zijn.
Ga in overleg met de eigen werknemers over uitkering van het vakantiegeld op een later moment.
Investeer in sectoren waar de vraag naar flexibele arbeidskrachten structureel toeneemt.
Investeer in opleidingen voor vaardigheden en kennis in die sectoren waar de vraag toeneemt met als doel kandidaten richting die sectoren te herplaatsen.
Bespreek de mogelijkheid om uitzendkandidaten nu vakantie te laten opnemen om eventuele tekorten later dit jaar te voorkomen.
Richt het bedrijf zo in dat de contractvorm minder relevant wordt. Een uitbreiding naar het bemiddelen van zzp’ers naast uitzenden en payrolling is raadzaam.
Investeer in technologie en streef naar aanhoudende ‘operational excellence’ door de bedrijfsvoering voortdurend aan te passen op basis van de inbreng van de medewerkers.
Probeer de positie van ‘preferred employer’ te verwerven.

Professionele dienstverlening

Probeer talent nu juist in dienst te nemen.
Probeer de dienstverlening te verleggen naar advies over regelgeving die betrekking heeft op de gevolgen van het coronavirus, zoals een aantal accountants dat nu al succesvol doet.
Investeer in technologie en streef naar aanhoudende ‘operational excellence’ door de bedrijfsvoering voortdurend aan te passen op basis van de inbreng van de medewerkers.
Denk na over het profiel van de mensen die in de toekomst echt nodig zijn en overweeg dat ze meedelen in het aandelenkapitaal.
Denk na over het belang van de eigen bedrijfscultuur in een wereld van structurele schaarste aan mensen.