Tussen flex en vast

Nieuwe contractvormen

Frank Kalshoven, directeur van De Argumentenfabriek, was lid van de commissie Borstlap. Hij vindt tijdelijke contracten van langere duur wel een goed idee. “Er zijn nu twee smaken, je hebt kortdurend en je hebt tot aan je pensioen. Dat kan wel tot 40 jaar verderop liggen. Het lijkt een goed idee om die missende markten, gewoon weer toe te staan.”

Raymond Puts is algemeen directeur van werkgeversvereniging AWVN. Hij is niet onbekend met het terrein van arbeidsmarkt. “Hiervoor was ik lang CEO van een uitzendonderneming. Contracten van 5, 6, 7 jaar dwingen om op een andere manier naar de arbeidsmarkt te kijken. Het is lang genoeg om zekerheid te bieden maar ook wel weer kort genoeg om na te blijven denken over  de situatie over 10 of 20 jaar. Het brengt dus twee dingen bij elkaar, die goed zijn voor de markt. Voor de werkgever zijn de voordelen dat de balans van de twee uitersten dichter bij elkaar gaat komen. Voor werknemers kan je makkelijker bij de middengroep aansluiten.”

Hanneke Bennaars, universitair docent sociaal recht aan de Universiteit Leiden, was ook lid van de commissie Borstlap. Wat vindt zij van het idee om 5 of 6 jaar contracten te gebruiken? “Het kan nu ook al, maar het gebeurd heel weinig. Dat kan je zeggen: er is blijkbaar geen behoefte aan. Als we dit als land écht meer willen, dan komt daar veel bij kijken. Dan moet je andere contractvormen verbieden en deze ‘nieuwe’ leidend moet maken.”

Juridisch

“Ik denk dat het de werkelijkheid van de arbeidsmarkt is omdat het uiteindelijk geen echte markt is, maar het gaat over mensen. Met al hun eigen zorgen, wensen, persoonlijke verhalen is het niet een compleet rationele markt.” Zegt Hanneke.

Een 5- of 7-jarig contact mag nu  al wel, maar wil je het laten aansluiten op een 1 jaar contract, of wil je meerdere lange tijdelijke contracten afsluiten, dan moet er in de wet van alles wijzigen. Frank Kalshoven denkt dat de verschillende politieke partijen van de noodzaak doordrongen zijn en met plannen komen voor de Tweede Kamer verkiezingen van komend voorjaar. “Ik kan me niet anders voorstellen dan dat alle politieke partijen hervormingsvoorstellen voor de arbeidsmarkt meenemen. De vraag is nu vooral hoe dan? Mensen die nu zijn aangewezen op een flexcontract, krijgen met een 5- of 7-jarig contract een stabielere en langdurige inkomensstroom. We hebben werken eigenlijk juridisch te ingewikkeld gemaakt. Als je dingen wilt veranderen is dat best lastig omdat je dat hele bouwwerk aan regels hebt waar je je aan moet houden.”

Open contract

Hoelang moet een contract in het meest ideale geval dan duren? Frank Kalshoven van De Argumentenfabriek pleit voor geen vaste duur. Hij wil graag dat er open-ended contracten komen, en legt uit wat het is: “Dat je helemaal geen termijn in je arbeidscontract schrijft. Je zegt gewoon: wij willen graag met elkaar werken, op voorhand hebben we misschien wel verwachtingen over en weer, maar in het contract staat geen duur. Het idee van een open contract bestaat nergens ter wereld, dat maakt het een beetje lastig, maar het is theoretisch heel leuk. Je hoeft dan niet zoals nu van tevoren die besluiten te nemen. Je werkt net zolang samen als voor beiden partijen profijtelijk is.

Conclusie

Iedereen is het er over eens dat het gat tussen flex en vast te groot is. Daar zou een tijdelijk, maar wel langer contract heel goed tussen kunnen passen. Dat mag nu al, maar niet na een ander tijdelijk contract, en je kan het ook niet herhalen. Wil je dat wel? Dan moet de wet aangepast worden. Een contract moet zeker 5 of 7 jaar duren en kies ook daadwerkelijk voor die termijnen. Anders gaat de charme van de eenvoud al snel verloren. En alternatief is om juist géén einddatum af te spreken. Voldoende stof om over na te denken in ieder geval.

Luister hier de aflevering terug.