Regering Trump komt met nieuwe richtlijnen werknemer-freelancer. ‘Meer duidelijkheid voor werknemer, meer ruimte voor zelfstandig ondernemer’

Het Amerikaanse ministerie van Werkgelegenheid kondigt een nieuw beoordelingskader aan om onderscheid te maken tussen werknemers en freelancers. Handelsminister Eugene Scalia: “Het doel van dit voorstel is duidelijkheid en consistentie aanbrengen in de regels die bepalen wie als zelfstandige (‘independent contractor’) kan werken.”

Het nieuwe beoordelingskader moet duidelijk maken welke werkenden vallen onder de “Fair Labor Standards Act” (de federale arbeidswetgeving, red.). Scalia: “Tegelijkertijd respecteren we de wensen van andere werkenden om vrijheid en ondernemerschap na te streven, passend bij de positie van zelfstandigen.”

Nieuw beoordelingskader

Het voorstel is nog niet af, maar de bedoeling is wel duidelijk. Het ministerie wil straks onderscheid maken tussen werknemers en zelfstandig ondernemers op basis van de volgende punten:

• Een ‘economische test’ die uitwijst of de werkende financieel afhankelijk is van één opdrachtgever;
• Een toets op twee kernelementen van ondernemerschap, namelijk de mate waarin iemand zelf kan bepalen hoe hij z’n werk doet en in hoeverre hij financieel risico loopt;
• Drie aanvullende criteria, namelijk hoeveel kennis je nodig hebt om het werk uit te voeren, de mate van tijdelijkheid in de relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer en in hoeverre het werk onderdeel is van de reguliere bedrijfsvoering.

Het ministerie benadrukt dat de feitelijke situatie leidend zal zijn bij de beoordeling, niet wat er contractueel is afgesproken.

Geen nieuwe wet

Het gaat hierbij niet om nieuwe wetgeving. Het ministerie wil bestaande regels vertalen naar criteria op basis waarvan opdrachtgevers kunnen bepalen of ze voor een opdracht een freelancer mogen inhuren.

Dat is ook het doel van de Nederlandse webmodule, die binnenkort getest wordt als pilot. Ook in dit geval gaat het niet om nieuwe regels, maar om een manier om bestaande wetgeving en jurisprudentie om te zetten naar hanteerbare criteria.

Federaal versus staten

De Verenigde Staten kent zowel federale arbeidswetgeving als wetgeving die per staat geldt. Zo heeft de staat Californië sinds 1 januari 2020 strenge regels om te bepalen wanneer je freelancers mag inzetten. Freelancers moeten aan drie voorwaarden (A, B, C) voldoen voordat ze een opdracht als zelfstandige mogen uitvoeren: ze bepalen zelf hoe en wanneer ze werken, ze doen niet hetzelfde werk dat werknemers in loondienst verrichten bij hetzelfde bedrijf en ze werken ook voor andere opdrachtgevers.

Aanleiding voor die nieuwe wetgeving waren platformen als Uber en Lyft, waarvan de taxi-chauffeurs als freelancer werken. Schijnzelfstandigen en geen echte ondernemers, zo vinden veel politici in de Amerikaanse staat.

Weerstand tegen AB5

De AB5-wet werd vorig jaar ingevoerd en riep al snel veel weerstand op, vooral onder freelancers die in heel andere beroepsgroepen werken dan de taxibranche. Bijvoorbeeld onder consultants, journalisten of musici. Daarom is de wet onlangs aangepast (zie hier) en aangevuld met 75 uitzonderingen.

Ook handelsminister Eugene Scalia heeft kritiek op de wet, schrijft hij in een opiniestuk op Fox Business. Met de nieuwe beoordelingskaders wil hij het daarom weer wat makkelijker maken voor bedrijven om freelancers in te huren.

Maar zelfs als het voorstel van Scalia wordt uitgewerkt en aangenomen, is het niet meer dan een steuntje in de rug van bedrijven als Uber en Lyft. De AB5-wetgeving in Californië prevaleert namelijk boven de federale beoordeling. Op 3 november stemmen inwoners van Californië wel over een voorstel voor een verdere versoepeling van de AB5 wet.

• Lees ook : Alle verschillende criteria van de Amerikaanse Belastingdienst, Min van Werkgelegenheid en de staten naast elkaar.

David Weil, hoofd van de arbeidsinspectie onder president Barack Obama, vindt dit voorstel een veel te simpele voorstelling van zaken. In een reactie in de New York Times heeft hij het over ‘cherry picking’. “Zoals vastgesteld door het Amerikaans Congres en vele rechters moet je kijken naar alle factoren [red. bij de beoordeling of iemand zelfstandig ondernemer mag zijn]. Het is juridisch onjuist om er een paar criteria uit te kiezen. Zo werkt het niet.”

Het ministerie publiceert binnenkort een uitgewerkt voorstel van het nieuwe beoordelingskader. Daarna hebben het publiek en belanghebbenden 30 dagen de tijd om op het voorstel te reageren.